Trách nhiệm của bà Nguyễn Thị Kim Tiến trong sai phạm tại Dự án Bệnh viện Bạch Mai - Việt Đức cơ sở 2

Vi phạm tại hai gói thầu hơn 4.300 tỷ đồng

Theo kết luận, hai gói thầu XDBM-01 và XDVĐ-01 của hai Dự án Bệnh viện Bạch Mai - Việt Đức cơ sở 2, với giá trị lên tới 4.389,9 tỷ đồng (chiếm 76,6% giá trị tổng hợp đồng xây lắp), là trung tâm của hàng loạt sai phạm.

Cụ thể, kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt khi chưa có thiết kế kỹ thuật, dự toán, bản vẽ thi công. Giá gói thầu được xác định không chính xác, dựa trên tổng mức đầu tư sơ sài, chưa tính đủ các chi phí cần thiết. Hồ sơ mời thầu không đầy đủ, thiếu bảng khối lượng, đơn giá chi tiết, không có căn cứ lập giá mời thầu – vi phạm khoản 1 Điều 7, Luật Đấu thầu 2013.

Sau khi đấu thầu, liên danh Tổng Công ty 36 – 319 – Thành An trúng thầu gói XDBM-01, còn liên danh Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội – Hồng Hà Việt Nam trúng thầu gói XDVĐ-01. Nhưng hợp đồng ký kết thiếu hàng loạt nội dung bắt buộc như thời điểm giao mặt bằng, ngày khởi công – hoàn thành, điều khoản điều chỉnh giá…

8 ngày sau khi ký hợp đồng, các nhà thầu đã đề xuất điều chỉnh thiết kế cơ sở dù công trình chưa khởi công, chưa có thiết kế kỹ thuật – vi phạm nghiêm trọng Luật Xây dựng năm 2014.

Cả hai dự án khởi công khi chưa có thiết kế bản vẽ thi công, vi phạm nghiêm trọng quy định cấm trong Luật Xây dựng. Việc điều chỉnh phương án móng (từ khoan nhồi sang ép cọc) đã tăng thời gian thi công lên hàng trăm ngày, gây đội chi phí và làm lãng phí nguồn lực. Tổng thiệt hại tạm tính hơn 20,7 tỷ đồng.

Thanh tra Chính phủ cho rằng, trách nhiệm trực tiếp thuộc về Bộ trưởng Bộ Y tế, Ban Quản lý dự án, liên danh nhà thầu, cùng các đơn vị, cá nhân liên quan đến quá trình phê duyệt, điều chỉnh và thi công.

Vi phạm nghiêm trọng Luật Đấu thầu

Vẫn theo kết luận, Dự án cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai còn thực hiện 1 gói thầu thiết bị y tế trị giá 51,4 tỷ đồng, nhưng cũng xảy ra hàng loạt sai phạm trong lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ mời thầu và ký hợp đồng.

Thanh tra xác định có dấu hiệu vi phạm hành vi bị cấm trong đấu thầu. Đặc biệt, giá của một số thiết bị trong hợp đồng cao gấp hơn 3 lần so với giá nhập khẩu sau thuế (13,2 tỷ đồng so với hơn 4 tỷ đồng), có nguy cơ gây thiệt hại nghiêm trọng ngân sách Nhà nước.

Ban Quản lý dự án còn không cung cấp tài liệu quan trọng khi làm việc với đoàn thanh tra – vi phạm Luật Thanh tra năm 2022.

Vụ việc đã được chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra về các hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu.

Hai dự án được khởi công từ đầu năm 2015, cơ bản hoàn thành phần xây dựng đến cuối 2020, nhưng đã dừng thi công từ tháng 1/2021 đến nay. Nhiều hạng mục chậm hàng nghìn ngày. Tại Dự án Bạch Mai cơ sở 2, hạng mục điện, nước của Tổng Công ty Thành An chậm hơn 3.200 ngày. Hạng mục kiến trúc của Tổng Công ty 36 chậm 2.903 ngày.

Tại Dự án Việt Đức cơ sở 2, các hạng mục kết cấu, điện nước đều chậm từ 500 đến 950 ngày, vượt xa tiến độ cam kết.

Kết luận nêu rõ, tình trạng chậm tiến độ nghiêm trọng, dừng thi công kéo dài, gây lãng phí tài sản công, thiệt hại cho ngân sách và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiến lược phát triển y tế.

Trách nhiệm của nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế

Đáng chú ý, kết luận thanh tra chỉ đích danh trách nhiệm của các lãnh đạo Bộ Y tế qua từng thời kỳ.

Cụ thể, bà Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế giai đoạn 2011–2019, là người trực tiếp ký các quyết định liên quan đến cả hai dự án trong thời gian từ năm 2013 đến 2017.

Ông Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng phụ trách xây dựng cơ bản, đồng thời là người đứng đầu Ban Quản lý dự án chuyên trách từ 2016 đến 2019.

Ông Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng từ năm 2021, tiếp tục phụ trách Ban Quản lý dự án chuyên ngành xây dựng công trình y tế.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của các cá nhân nêu trên theo đúng quy định pháp luật.

Thanh tra Chính phủ đã chuyển toàn bộ hồ sơ các sai phạm trong công tác đấu thầu, thi công, điều chỉnh thiết kế… sang Bộ Công an để tiếp tục điều tra.

Theo Minh Đức