Những đứa trẻ thành công nhất trong xã hội vào 20 năm sau, ngay từ bây giờ đã có 2 KHÍ CHẤT hơn người này!
Nếu con bạn cũng có thì xin chúc mừng, nếu chưa thì hãy rèn giũa!
Trong việc nuôi dạy con cái, rất nhiều bậc cha mẹ thực sự cảm thấy lo lắng. Đặc biệt là khi chúng ta nhìn thấy con cái của những gia đình giàu có có đủ loại "vạch xuất phát": trường học danh tiếng, các lớp học thêm, các chuyến du học ngắn hạn, vô vàn nguồn lực…
Rồi quay lại nhìn chính mình: gia đình bình thường, công việc bận rộn, con cái thành tích cũng không nổi trội, chúng ta không khỏi tự hỏi: Con mình sau này có ổn không?
Nhưng những người thực sự sống tốt, vững vàng trong xã hội, liệu có phải đều dựa vào nền tảng gia đình?
Câu trả lời là – không hẳn.
Rất nhiều người xuất thân từ gia đình bình thường, nhưng sau cùng vẫn có thể đứng vững trong xã hội – ta sẽ thấy họ thường sở hữu hai khí chất quan trọng.
Và hầu hết những đứa trẻ sau 20 năm có thể vững vàng giữa xã hội, đều có 2 khí chất này – không liên quan đến giàu nghèo, nhưng lại là chỗ dựa vững chắc trong thời khắc then chốt.
Ảnh minh họa
1. Khí chất đầu tiên: Cảm xúc ổn định
Bạn có nhận ra, những người thực sự đáng tin cậy xung quanh bạn thường rất "ổn"?
Không vội vàng, không nóng nảy, gặp việc thì suy nghĩ trước, không dễ sụp đổ vì chuyện nhỏ nhặt, cũng không dễ dàng nổi giận. Khí chất "cảm xúc ổn định" này, chính là loại "năng lực mềm" ngày càng được xã hội coi trọng trong tương lai.
Ai kiểm soát được cảm xúc, người đó mới thực sự kiểm soát được cuộc đời mình.
Quản lý cảm xúc là một loại năng lực, nhưng nhiều gia đình từ nhỏ đã bỏ qua việc rèn luyện điều này cho con.
Con tức giận, cha mẹ đè nén. Con khóc lóc, bị mắng là "làm màu". Con sợ thất bại, bị mắng là "vô dụng"... Những hành vi tưởng là dạy dỗ đó, thực chất đang đẩy con vào thói quen mất kiểm soát cảm xúc. Lớn lên, khi đối mặt với áp lực, phản ứng duy nhất của con có thể chỉ là sụp đổ hoặc trốn tránh.
Sự ổn định là cột trụ đầu tiên giúp trẻ đứng vững trong xã hội. Nhưng chỉ "ổn" thôi chưa đủ. Khí chất còn lại mới là thứ đưa trẻ tiến xa hơn – và nó mọc lên từ sâu trong tâm hồn.
2. Khí chất thứ hai: Nội lực mạnh, không ngại khổ
Nhiều phụ huynh nói: "Không ai nhắc thì con không học, không làm gì cả, toàn lười biếng, qua loa, đối phó". Nhưng hãy nhìn lại những đứa trẻ sau này sống tốt, chưa chắc chúng thông minh xuất chúng hay xuất thân giàu sang – nhưng chắc chắn có một điểm chung:
Sẵn sàng nỗ lực vì mục tiêu của mình – mà không cần ai ép.
Đó chính là động lực nội tại – nội lực.
Đứa trẻ có nội lực, không sợ khổ, bởi chúng biết tại sao mình phải cố gắng. Chúng có định hướng, có mục tiêu, chịu được va đập, tự quản tốt bản thân. Ngược lại, những đứa trẻ thiếu nội lực – dù có tài năng, có điều kiện – cũng thường dễ nản, nếu không có ai giám sát thì sớm "buông xuôi".
Hai khí chất này – một hướng nội (tâm vững), một hướng ngoại (hành động). Một là sự ổn định của tâm hồn, một là sức mạnh để bước tiếp.
Nhưng điều quyết định trẻ có sở hữu hai khí chất ấy không phải là bản thân chúng, mà là chúng ta – cha mẹ.
3. Làm sao giúp trẻ rèn luyện hai khí chất này?
Chúng ta không thể đi thay con cả đời, nhưng có thể giúp con xây dựng "nền móng tâm lý" vững vàng.
Hai khí chất – cảm xúc ổn định và nội lực mạnh – không phải bẩm sinh, càng không thể hình thành trong một sớm một chiều. Chúng cần được dẫn dắt và rèn luyện từng chút một trong giáo dục hằng ngày.
Dưới đây là vài cách đơn giản mà hiệu quả bạn có thể áp dụng:
① Đón nhận cảm xúc, đừng đè nén cảm xúc
Khi con khóc, giận, sợ – phản xạ đầu tiên của cha mẹ thường là: "Đừng khóc nữa!", "Sao con lại tức giận nữa rồi?", "Con trai mà sợ gì chứ!".
Những câu này hàm ý rằng: "Cảm xúc của con là sai, ba mẹ không chấp nhận". Nhưng thực tế, mọi cảm xúc đều xuất phát từ một nhu cầu chưa được đáp ứng. Nếu bạn liên tục đè nén, con sẽ thành người quá nhạy cảm hoặc dùng cảm xúc để thao túng người khác.
Hãy thay bằng cách đón nhận – rồi mới dẫn dắt: Ví dụ khi con khóc vì thi không tốt, bạn có thể nói: "Ba/mẹ biết con đang rất buồn, con thực sự rất coi trọng điểm số lần này đúng không? Không sao, con cứ khóc, đợi khi con sẵn sàng, chúng ta sẽ cùng bàn cách cải thiện."
Trẻ biết được quyền thể hiện cảm xúc, sẽ dần học được cách kiểm soát nó.
② Giữ cho không khí gia đình ổn định
Khả năng giữ vững cảm xúc của trẻ phụ thuộc lớn vào cảm giác an toàn trong gia đình.
Nếu nhà luôn cãi vã, cha mẹ thay đổi cảm xúc thất thường – đứa trẻ có thể ngoài mặt bình thản nhưng trong lòng căng thẳng, lâu dần chai lì hoặc trốn tránh. Cha mẹ quản lý tốt cảm xúc của mình, chính là tấm gương sinh động nhất cho con.
Một mái nhà ổn định không phải là nơi không bao giờ tranh cãi, mà là nơi người lớn biết bình tĩnh giải quyết mâu thuẫn, biết sửa chữa sau những xung đột. Khi con thấy cha mẹ không dùng cảm xúc làm vũ khí, con sẽ hiểu: Cảm xúc là có – nhưng phải biết kiểm soát.
③ Quan tâm đến quá trình, đừng chỉ nhìn vào kết quả
Nhiều bậc phụ huynh thích nói: "Chỉ cần con học giỏi, muốn gì ba mẹ cũng đồng ý". Nhưng vấn đề là – không phải lúc nào kết quả cũng như ý. Khi đó, con sẽ nghĩ: "Không thành công tức là không có giá trị. Không đạt điểm cao tức là không được chấp nhận".
Lâu dần, trẻ căng thẳng, mất động lực, trở thành "đứa trẻ lấy lòng" chỉ biết chạy theo kết quả. Thay vì chỉ nhìn kết quả, hãy chú ý vào nỗ lực trong quá trình của con:
✔ Hỏi: "Hôm nay con làm việc gì chăm chỉ nhất?" thay vì "Con được mấy điểm?".
✔ Nhận xét cụ thể: "Hôm nay mẹ thấy con làm bài tập tập trung hơn hôm qua đấy".
✔ Sau bài kiểm tra, đừng vội hỏi điểm, hãy cùng con xem: "Lần này con tiến bộ ở đâu? Lần sau con muốn cải thiện điểm gì?".
Không phải gia cảnh quyết định con vững chãi đến đâu; chính khí chất mới quyết định con đi xa đến nhường nào. Một đứa trẻ thực sự ưu tú, không phải nhờ cha mẹ trải sẵn con đường, mà là trong lòng có ánh sáng, từng bước tự tìm được phương hướng cho mình.
