Trung Quốc sẽ vượt Mỹ, Nhật trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam
Báo cáo kết nối giao thương Việt Nam mới được HSBC công bố, trong đó dự báo các thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam đến năm 2030 là Trung Quốc, Ấn Độ, và Malaysia với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu ít nhất khoảng 14% mỗi năm.
Nội dung nổi bật:
- Triển vọng cho Việt Nam vẫn rất hứa hẹn nhờ mức nhân công thấp và vị trí địa lý gần kề với Trung Quốc đã giúp thu hút các dòng vốn FDI mạnh trong những năm gần đây, đặc biệt là ngành điện tử.
- Ngành hàng dệt may được kỳ vọng sẽ đóng góp gần 20% cho tăng trưởng của ngành xuất khẩu hàng tiêu dùng trong một thập niên từ nay đến năm 2030. Việt Nam cũng đã tạo dựng được sự hiện diện trên thị trường viễn thông toàn cầu. Điều này giúp Việt Nam ở vị thế tốt để đáp ứng các nhu cầu đang tăng đối với hàng tiêu dùng tại khu vực châu Á mới nổi.
- Việt Nam là một trong 12 quốc gia tham gia đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một hiệp định sẽ giúp thúc đẩy giao thương và các dòng vốn đầu tư, cụ thể là với Mỹ. Hiệp định thương mại tự do khu vực Đông Nam Á cũng sẽ được chốt lại vào cuối năm 2015.
Trong báo cáo “Kinh Doanh” năm 2015 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam xếp hạng 75 trong số 189 nền kinh tế xét về điều kiện thuận lợi trong giao thương quốc tế, vị trí này cao hơn hẳn Trung Quốc và Ấn Độ.
Điều này phản ánh vai trò của Việt Nam là một trung tâm thương mại trong khu vực và các nỗ lực xóa bỏ rào cản thương mại tự do của Việt Nam. Các thỏa thuận thương mại với khối ASEAN, Mỹ, và châu Âu trong những năm sắp tới sẽ đảm bảo mở cửa thị trường cho các ngành xuất khẩu giá trị cao hơn và giúp giảm chi phí nhập khẩu.
Với bối cảnh này, HSBC dự đoán tăng trưởng GDP thực sẽ hơn 5% mỗi năm trong một thập kỷ cho đến năm 2030. Tuy nhiên, triển vọng này có thể có một số rủi ro trong các hoạt động tái cấu trúc và các hiệp định thương mại có thể bị trì hoãn. Ngoài ra, việc Trung Quốc tăng trưởng chậm hơn cũng sẽ tác động đến thương mại.
Xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ vượt Mỹ
Từ nay đến năm 2030, ngành hàng dệt may được kỳ vọng sẽ đóng góp gần 20% cho tăng trưởng của ngành xuất khẩu hàng tiêu dùng. Việt Nam cũng đã tạo dựng được sự hiện diện trên thị trường viễn thông toàn cầu. Điều này giúp Việt Nam ở vị thế tốt để đáp ứng các nhu cầu đang tăng đối với hàng tiêu dùng tại khu vực châu Á mới nổi.
Sau ngành dệt may, ngành CNTT&VT sẽ đóng góp nhiều thứ hai cho tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn từ 2015 đến 2030.
Xét về vị trí địa lý, Việt Nam dễ dàng tiếp cận Ấn Độ, Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á. Lợi thế này giúp Việt Nam dễ dàng giao thương với các nước láng giềng có tốc độ phát triển nhanh.
Theo dự đoán của HSBC, các thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam từ nay đến năm 2030 là: Trung Quốc, Ấn Độ, và Malaysia (tăng trưởng xuất khẩu đến các thị trường này ít nhất khoảng 14% mỗi năm). Tại khu vực châu Á mới nổi, thương mại tự do đã cải thiện trong những năm gần đây và các cuộc đàm phán thương mại tự do giữa các nước thành viên trong khu vực châu Á cũng đang diễn ra.
Mặc dù Mỹ vẫn là đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam vào năm 2013 nhưng Trung Quốc được dự đoán sẽ thay thế vị trí của Mỹ để trở thành đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam vào năm 2030.
Trung Quốc có dân số lớn nhất trên thế giới và mức thu nhập cũng sẽ tiếp tục tăng mạnh khi nền kinh tế cân bằng lại, bớt phụ thuộc vào đầu tư mà chuyển qua phụ thuộc nhiều hơn vào sức mua của người tiêu dùng. Vị trí địa lý và vị thế của Việt Nam trên hai thị trường dệt may và viễn thông cho thấy Việt Nam có điều kiện tốt để thâm nhập thị trường hàng tiêu dùng đầy triển vọng này.
Mỹ và Việt Nam có lịch sử quan hệ giao thương mạnh và đến năm 2030 Mỹ vẫn sẽ chiếm 15% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Việt Nam và Mỹ là hai trong số 12 quốc gia tham gia đàm phán hiệp định TPP.
Khi hiệp định này được chốt lại, các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ có tính cạnh tranh cao hơn tại Mỹ và nhiều khả năng hiệp định TPP sẽ thúc đẩy giao thương giữa hai nước này.
Nhập khẩu từ Ấn Độ sẽ tăng mạnh
Theo báo cáo về mức độ canh tranh toàn cầu “Global Competitiveness” của Diễn đàn kinh tế thế giới, Việt Nam chỉ xếp thứ 81 ở hạng mục cơ sở vật chất trong tổng số 144 quốc gia. Vị trí này thấp hơn rất nhiều so với Thái Lan (xếp thứ 48) và Indonesia (xếp thứ 56).
Máy móc tiếp tục là ngành nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam từ nay đến năm 2030 khi có nhiều dự án cơ sở hạ tầng được thực hiện. Hai ngành nhập khẩu quan trọng tiếp theo sẽ là nguyên vật liệu dệt may, gỗ và các thiết bị công nghệ thông tin - viễn thông.
Trung Quốc và Hàn Quốc tiếp tục là đối tác nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Không chỉ có các vị thế vững mạnh trên thị trường máy móc công nghiệp - lĩnh vực nhập khẩu quan trọng nhất của Việt Nam, hai nước này cũng có các điều kiện vận chuyển hậu cần dễ dàng. Trung Quốc có chung đường biên giới với Việt Nam và Hàn Quốc cũng là một nước rất gần với Việt Nam theo đường biển.
Vào cuối năm 2015, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), một hiệp định thương mại tự do giữa ASEAN và 6 nước trong khu vực châu Á, bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc sẽ được chốt lại và sẽ đẩy mạnh hơn nữa giao thương trong khu vực.
Nhập khẩu từ Ấn Độ cũng sẽ tăng mạnh, đóng góp 14% cho tổng tăng trưởng nhập khẩu trong thập niên này. Quốc gia này cũng được dự đoán sẽ vượt qua Singapore và trở thành đối tác nhập khẩu lớn thứ ba của Việt Nam.
Ngành trọng điểm: CNTT&Viễn thông
Trong năm 2014, điện thoại di động và phụ kiện chiếm 16% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Trong khi đó, các sản phẩm điện tử, máy tính và phụ kiện chiếm 8%, ngành sản xuất sản phẩm điện máy chiếm khoảng 25% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam (tỷ lệ này tăng đều trong những năm gần đây).
Cả hai ngành xuất khẩu và nhập khẩu sản phẩm điện tử của Việt Nam được dự đoán sẽ tăng trưởng khoảng 11% mỗi năm trong giai đoạn từ 2015 – 2030, nhỉnh hơn tăng trưởng thương mại.
Ngành sản xuất sản phẩm điện tử của Việt Nam đạt mức thặng dư nhỏ và được kỳ vọng sẽ tăng dần trong giai đoạn từ 2015-2030.
