Cà phê bơ có thể làm bạn bất khả xâm phạm và biến người đàn ông này thành cực kỳ giàu có

Dave Asprey đang thực hiện thói quen buổi sáng của mình: uống cà phê và sử dụng thuốc. Đó là một thứ 3 vào tháng 3, và Asprey, cao 1m9, với mái tóc xám nâu và bộ râu lởm chởm, đang ở trong văn phòng của mình ở thị trấn vùng quê của Đồi Cobble, British Columbia, cách Victoria 45 phút về phía Bắc. Những đứa con của anh chơi trong nhà chỉ cách đó vài bước. Anh rướn tời một cái hộp lớn toàn những cái chai, cẩn thận lấy khoảng 20 viên thuốc, và nuốt chúng xuống với một ngụm nước. Sau đó anh uống một hớp cà phê. Cái dung dịch nâu sữa đó bì bõm trong cái ly nhựa trong của anh như một vại bia Guinness.

Asprey, 42 tuổi, là một hacker sinh học tự xưng – người dùng khoa học và công nghệ để làm cơ thể mình hoạt động tốt hơn và hiệu quả hơn. Có khoảng 100 ngàn hacker sinh học trên toàn thế giới, Asprey ước tính, và trong số họ, anh là một người nổi tiếng. Trang web của anh, bulletproofexec.com, thu hút 6 triệu người truy cập độc nhất vào năm ngoái. Gần 50 ngàn người theo dõi anh trên Twitter, và anh có thêm khoảng 140 ngàn người hâm mộ trên Facebook.

Kể từ năm 2009 anh đã đăng những bài viết về những thứ như kính màu cam mà anh nói sẽ chặn ánh sáng có quang phổ xanh, cho phép ta ngủ tốt đến nổi chúng ta chỉ cần ngủ 6 tiếng hoặc ít hơn, và số ngày tối thiểu một người đàn ông nên đợi giữa những lần lên đỉnh, một giao thức Asprey tìm được trong một bản tự Đạo Lão cổ. (Lấy tuổi trừ cho 7, rồi chia cho 4). Nhưng trong tất cả những tuyên bố sức khỏe của anh ta, chính là món cà phê mà anh đang uống – trộn với bơ (làm từ sữa bò, loại bò chỉ được nuôi bằng cỏ) và một loại dầu chứa chất béo bão hòa chiết xuất từ dầu dừa – điều đó là thứ làm Asprey nổi tiếng nhất.

Anh gọi hỗn hợp đó là cà phê Bulletproof (chống đạn). Uống nó, và như tên gọi, bạn sẽ cảm thấy bất khả xâm phạm. “Mỡ và cafein giúp kích thích não bộ”, Asprey nói trong văn phòng của mình, hớp thêm một ngụm cà phê nữa. Cà phê đó, cùng với loại cocktail thuốc anh vừa bỏ đi, có chứa vitamin K và C và aniracetam, một chất thuốc được dùng để cải thiện hoạt động não, được chủ đích dùng để cung cấp hàng giờ của sự hưng phấn. “Có một cảm giác nhận thức dễ chịu, nơi mà mọi thứ bạn muốn nói đều nằm ở đầu lưỡi của bạn”, anh ta nói. “Nó giống như việc có một chiếc máy tính mới – bạn không bao giờ muốn sử dụng lại cái cũ”.

Một cựu giám đốc công nghệ, Asprey đã dành 15 năm thí nghiệm với khẩu phần ăn, giấc ngủ và các bài tập thể dục của mình. Anh đã chi trả hàng trăm ngàn USD cho vô số các cuộc kiểm tra y tế, từ quét não cho tới lập chuỗi gen, và đã có một vài kết luận khá thú vị. Anh đã hoàn toàn bãi bỏ tháp thức ăn – sơ đồ năm 1992 khuyên mọi người ăn khẩu phần ăn nhiều cacbonhydrat và rất ít béo – và tranh luận rằng khẩu phần ăn hợp lý nên chứa 70% béo. Nó tương tự như khẩu phần ăn Paleo, một chế độ dinh dưỡng nghiêm cấm bất kì thực phẩm nào không có mặt trong bữa ăn của con người từ thời tiền sử, với một vài điều chỉnh, như việc cho phép gạo trắng.

“Hoocmon của bạn được sinh ra từ chất béo bão hòa, não của bạn làm từ chất béo, và màng của mỗi tế bào trong người bạn cũng được làm từ chất béo”, Asprey nói. “Khi bạn thực hiện một khẩu phần ăn ít béo, bạn sẽ giới hạn đi hiệu suất làm việc của rất nhiều hệ thống chủ chốt trong người bạn và không nghi ngờ gì khi bạn thèm ăn và cảm thấy mệt mỏi”.

Vào ngày 28/4, Asprey sẽ mở quán cà phê Bulletproof đầu tiên ở Santa Monica, California, nơi anh sẽ phục vụ cà phê cùng với những món ăn giàu chất béo khác. Anh còn mở rộng thương hiệu Bulletproof để bao gồm cả thực phẩm bổ sung, như dầu MCT tự pha của anh; protein collagen mà anh nói rất quan trọng trong việc “chống lại các quá trình lão hóa”; và Unfair Advantage, những lọ nhỏ bằng nhựa từ pyrrolo-quinoline quinone, một enzim để cải thiện chức năng ti thể. Vào tháng 12 anh đã xuất bản 1 cuốn sách, Khẩu phần ăn Bulletproof, trong đó anh tuyên bố rằng những người tuân theo khẩu phần ăn nhiều chất béo có thể giảm 0.4kg/ngày. Mục tiêu cuối cùng của anh: sẽ có ngày có thể bán cà phê Bulletproof với quy mô như Starbucks.

Asprey đưa tôi một cái tách, và tôi hớp một ngụm. “Uống được chứ?”, anh ta hỏi. Nó thật sự khá ngon. Nó béo ngậy và để lại một vết dầu bóng trên lưỡi và môi của tôi. “Uống Bulletproof và sử dụng thuốc vào buổi sáng rất là sướng”, anh ta nói. “Không có cách nào tốt hơn thế để khởi đầu một ngày mới”.

Về mặt bản chất, Bulletproof là một loại cà phê thương mại điện tử và là một nhà bán lẻ thực phẩm bổ sung, và chính câu chuyện của Asprey về việc trả lại cơ chế sinh học của tự nhiên đã khiến sản phẩm bán được. Anh đi toàn thế giới truyền bá sản phẩm và công dụng của Bulletproof và phục vụ cà phê tại những sự kiện như Crossfit Games ở Carson, California, và Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ.

Anh còn quảng bá trên Bulletproof Radio, một kênh phát thanh về hack sinh học được tải về 10,5 triệu lần trong năm 2014. Trong những ngày tôi đến gặp Asprey, anh đang ghi âm với Maximilian Gotzler, người đang cố khởi đầu trào lưu hack sinh học ở Đức. Bàn của Asprey nằm ở phía trước một gian bếp nhỏ đầy những bộ dụng cụ cà phê Bulletproof – một ấm đun, một bộ dụng cụ pha chế café kiểu Pháp, và một chiếc máy xay – và đồ trang trí. Phía trên tủ lạnh là một bức ảnh vào đầu những năm 1900 về một người đàn ông đang bắn súng ngắn vào một người khác ở cự ly gần. Người bị bắn đang mặc một chiếc áo chống đạn.

“Tôi từng nặng 140kg”, Asprey nói với Gotzler. “Tôi tập thể dục 6 ngày/tuần, và tôi cắt giảm lượng calorie xuống khoảng 1.800 calo/ngày trong gần 2 năm. Và tôi vẫn mập. Tôi ăn salad và bạn của tôi ăn hành tây, và họ vẫn ốm. Tôi nói, ‘Cái này không hiệu quả’”.

Cùng lúc đó, sự nghiệp của Asprey đang bùng nổ. Anh đã giúp sáng lập 1 trong những công ty điện toán đám mây đầu tiên trên thế giới, Exodus Communications, ở Santa Clara, California, năm 1998. “Nhưng tôi lúc đó đang rất mù mờ”, anh ta nói. “Mức năng lượng của tôi rất tệ. Và tôi là một tên ngốc”.

“Tôi không thể hình dung anh là một tên ngốc”, Gotzler nói.

“Thật đấy”, Asprey trả lời, “Lúc đó, tôi là một tên ngốc”.

Sau khi anh đưa ra một bình luận kinh tởm tới 1 trong những người thầy của mình, Asprey quyết định đó là lúc để thực hiện thay đổi. Vào năm 2005 một công ty anh đang làm việc cho tên là Speedera Networks bị mua lại, và Asprey ra đi với 6 triệu USD. Anh đổ một số tiền của số đó vào các cuộc kiểm tra, tư vấn y tế và ổn định với việc tạo ra những loại thuốc “thông minh”, một khẩu phần ăn giàu chất béo bão hòa, và đầy vitamin và thực phẩm bổ sung.

Năm 2009, Asprey lúc đó đang ăn tới 4.500 calo/ngày, phần lớn là thịt của động vật ăn cỏ, bơ, cá và dầu dừa. Anh loại bỏ “những món ăn Kryptonite” như trái cây và gia cầm mà anh nói rằng gây ra sự gia tăng mức độ insulin và đóng góp vào việc tăng cân. Anh đã giảm được rất nhiều cân lần đầu tiên trong đời, và anh đã có cơ bụng 6 múi.

Khẩu phần ăn đó bao gồm cà phê bơ. Vào năm 2004, Asprey đã đi đến Nepal và Tây Tạng để leo núi Himalaya. “Tôi cảm thấy như mình rất tệ trên cao”, anh nói. “Sau đó tôi thử uống trà bơ bò Tây Tạng”. Asprey nói thức uống nổi tiếng của địa phương đó đã biến đổi anh ta, khiến anh cảm thấy gần như là siêu nhân. “Tôi biết chính là món trà đó. Và tôi không thể ngưng uống nó”. Khi anh ta trở về Mỹ, anh cố gắng tái sản xuất lại thứ mà anh đã được cho uống. Không có gì thành công. “Nó có vị rất tệ”, anh ta nói. Anh chuyển sang thí nghiệm với trà, vốn từ lâu anh đã bỏ uống vì nó làm anh cảm thấy không khỏe.

Làm vài nghiên cứu, anh thắc mắc rằng liệu có phải vì anh đã uống những loại cà phê kém chất lượng. “Nhiều cà phê chứa mốc”, anh nói. “Và mốc giống như môi trường chứa chất độc”. Asprey tìm được vài hạt cà phê ít mốc hơn từ Guatemala và trộn chúng với dầu dừa và bơ của động vật ăn cỏ, vốn có rất nhiều axit béo omega-3 hơn là bơ và kem thường. Nó rất ngon. Và cà phê Bulletproof ra đời. Asprey nhìm thấy thức uống này là một sự thay thấy cho bữa sáng 450 calo sẽ kìm nén cơn đói và cung cấp sự minh mẫn.

Vào tháng 12/2010, trong khi đang giữ vai trò Phó chủ tịch phụ trách an ninh đám mây tại Trend Micro ở Pasadena, California, anh đã đăng công thức và những thứ mà anh nói là lợi ích sức khỏe từ thức uống đó trên trang web của mình. Nó thu hút được một số chú ý. Vào tháng 12/2011, anh bắt đầu bán hạt cà phê ít xốp trên trang web. Lần nữa, nó cũng thu hút được đôi chút. Anh phát biểu trong một lễ hội “Hack Your Brain” tổ chức ở phía Nam Hoa Kỳ vào năm 2012.

Asprey làm việc tại Trend Micro vào buổi sáng và viết các bài đăng trên blog vào lúc tối. Anh nói kỹ thuật xâm nhập giấc ngủ của anh cho phép anh sống sót với chỉ 5 giờ ngủ mỗi đêm trong 2 năm. Anh không thể nói chính xác khi nào, nhưng vào một lúc nào đó, cà phê béo của anh nhảy vọt từ một thị trường nhỏ của giới công nghệ thành một thực phẩm siêu cấp của Hollywood.

“Nó nghe khá kì lạ”, Rick Rubin, nhà đồng sáng lập của Hãng ghi âm DefJam, nói, “nhưng khi tôi thử nó, tôi rất thích. Và nó có đủ calo để giữ tôi thỏa mãn trong nhiều giờ”. Diễn viên Jeremy Piven, tay lướt ván Laird Hamilton, và một vài thành viên của đội Los Angeles Laker cũng nói về thức uống đó. Diễn viên Brandon Routh, nổi tiếng với vai Siêu Nhân, nói rằng nó cải thiện trí nhớ và tâm trạng của anh. “Nó làm cho những mối quan hệ tốt hơn trong đoàn làm phim”, anh ta nói. Trên chương trình Tonight, Jimmy Fallon nói về cà phê Bulletproof với nữ diễn viên Shailene Woodley. “Nó sẽ thay đổi cuộc đời bạn”, cô ta nói. (“Tôi tăng 25kg”, Fallon nói đùa”).

Trong năm 2013, danh tiếng lan rộng chỉ nhờ truyền miệng, Asprey rời bỏ công việc của mình để điều hành toàn thời gian Bulletproof. Anh nói rằng doanh số cà phê, thực phẩm bổ sung và vô số dụng cụ của anh tăng hơn 100% vào năm ngoái – mặc dù anh không nói tổng cộng ra sao – rằng anh đã huy động được 2 triệu USD từ các nhà đầu tư, và công ty giờ có hơn 20 nhân viên.

“Mỗi người trong giới người nổi tiếng đã từng công khai chứng thực nghe nói về sản phẩm từ một người nào đó bên cạnh tôi, thường là một người nổi tiếng khác cảm nhận được những lợi ích nhận thức và năng suất”, Asprey nói. “Những người làm việc có năng suất cao dành thời gian với những người làm việc có năng suất khác, và chúng ta nói về những điều làm được với nhau”.

Không nhiều bác sĩ đồng tình với ý tưởng của Asprey về dinh dưỡng. “Nó nghe như một khẩu phần ăn dở hơi khác”, bác sĩ Walter Willet, chủ tịch cơ quan dinh dưỡng tại Trường Y Harvard, nói. “Nó chứa rất ít đường tinh luyện và cacbonhydrat, và điều đó là tốt. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cà phê cũng tốt cho bạn. Nhưng lấp đầy với bơ và thịt đỏ không phải là một ý kiến tốt. Việc đó làm hình thành các cholesterol xấu”.

Asprey tranh luận ngược lại. Trong cuốn sách của anh, anh dẫn một nghiên cứu năm 2014 xuất bản trên tờ Annels of Internal Medicine nói rằng chất béo bão hòa không liên quan đến rủi ro bệnh động mạch vành. Nhưng anh chống lại những kiểm nghiệm y khoa. “Nghiên cứu đó đã bị chia nhỏ”, Christopher Gardner, một giáo sư và một chuyên gia khẩu phần ăn tại Trường Y Đại học Stanford, nói.

“Bài phân tích không giải thích còn gì khác về khẩu phần ăn của những người tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa”. Gardner còn chỉ ra rằng không phải chỉ vì một khẩu phần ăn giàu béo hiệu quả với Asprey có nghĩa rằng nó sẽ hiệu quả với người khác. “Nếu tôi đưa khẩu phần ăn này cho 100 người và kiểm tra cân nặng của họ, mức đường trong máu, và lượng cholesterol LDL, một vài người sẽ có lợi, vài người sẽ trung hòa, và vài người sẽ càng tệ hơn”, ông ta nói.

Mặc dù không có tay nghề y khoa, Asprey vẫn thích tranh luận với các bác sĩ. Vào năm 2011 anh đưa lên blog của mình và nói rằng một khẩu phần ăn giàu cacbonhydrat được khuyến khích bởi bác sĩ Dean Ornish đã góp phần giết chết Steve Jobs, người Asprey nghi ngờ là đã tuân theo chế độ dinh dưỡng đó. Ornish bình luận về bài đăng, nói rằng Asprey đang thiên vị. “Ornish nói ông đã khuyên Jobs phẫu thuật, nhưng Jobs nài nỉ thử khẩu phần ăn trước). “Vấn đề là, chúng tôi đều cố gắng giúp đỡ mọi người”, Asprey nói. “Nhưng 1 người trong chúng tôi sai lầm một cách nguy hiểm”.

Vấn đề là, chúng tôi đều cố gắng giúp đỡ mọi người. Nhưng 1 người trong chúng tôi đã sai lầm một cách nguy hiểm”.

Asprey đưa cho những đứa con của anh, một bé gái 7 tuổi và một bé trai 5 tuổi, nửa ngụm cà phê espresso với bơ và dầu MCT (dầu thực vật chứa chất béo bão hòa) mỗi sáng. “Não của trẻ em đang phát triển, và chất béo giúp tế bào của chúng phát triển”, anh ta nói. “Lượng cafein chúng đang uống không đáng kể. Đó phần lớn là một phương thức để đưa chất béo vào chúng đầu tiên vào buổi sáng”.

Trong 1 bữa tối vào tháng 3, Asprey chuẩn bị một bữa ăn kiểu Bulletproof cho gia đình mình. Anh trụng sơ súp lơ và bỏ nó vào máy xay với một cục bơ lớn. Sau đó anh rải mỡ heo lên miếng thịt cừu, được nuôi trong một trang trại gần đó. Khi món cừu ra khỏi lò, tôi cắt nó và cắn thử một miếng. Nó ẩm và mặn, và tôi không thể ngừng ăn thêm. Những món ăn như thế này sẽ xuất hiện ở quán cà phê, trong đó phục vụ ăn sáng, trưa và tối. Các chuyến thăm sẽ là một bữa hẹn đắt đỏ: một chiếc túi 300gr cà phê Bulletproof bán với giá 18,95 USD, gấp đôi giá của một túi Starbucks. Một tách nhỏ sẽ tốn 4,25 USD. “Cà phê của chúng tôi đi qua quy trình kiểm tra gắt gao để đảm bảo nó không chứa độc tố”, Asprey nói. “Bạn đang trả tiền cho chất lượng – thứ mà sẽ không làm bạn cảm thấy tệ”.

Các chuyên gia dinh dưỡng về cơ bản bác bỏ ý tưởng đó. Vâng, cà phê có thể chứa mốc, nhưng cái mốc đó không sản sinh ra độc tố ở mức độ nguy hiểm. Điều đó nói, Asprey đang bán cà phê chất lượng. Ngay cả nếu mốc trong cà phê không có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, chúng cũng ảnh hưởng đến mùi vị. “Chúng làm cà phê đắng hơn”, Joe DeRupo, một phát ngôn viên của Hiệp hội Cà phê Quốc gia, nói. “Và anh ta dùng một máy rang nổi tiếng chất lượng từ Portland, Oregon”, Spencer

Quán cà phê sẽ được trang trí với ánh đèn thân thiện, để các khách hàng ngồi lâu trong quán sẽ cảm thấy tỉnh táo vào buổi sáng và ngủ tốt hơn vào buổi tối; những chiếc ghế và bàn điện tử, dùng để xua tan đi sự tĩnh lặng, và nền nhà chuyển động – hình vuông, đĩa rung mọi người có thể đứng trên đó để “kích thích máu chảy và tăng mức năng lượng”. Quán đầu tiên được đặt ở Santa Monica, Asprey nói, bởi vì “Hollywood yêu thích chúng tôi”. Anh đang nghiên cứu các thị trường khác để mở rộng. “Tôi chỉ muốn thu hút họ vào cửa và cho họ thử món cà phê đó. Nếu họ cảm thấy tốt hơn, thì có thể sau đó họ sẽ muốn thử thêm nữa”.

Trong nhà bếp của anh, tôi hỏi Asprey liệu anh có lo lắng rằng kêu gọi mọi người ăn nhiều béo như sẽ ảnh hưởng xấu đến họ về lâu dài không. “Không hề”, anh ta nói, trong khi đang xay bông cải, oliu, và quả óc chó cho một món ăn. “Khi tôi lần đầu tiên bắt đầu thử nó, tôi khá lo lắng. Tôi giống như tất cả những dữ liệu tôi có nói rằng khẩu phần ăn bơ này nên an toàn, và tôi có nhiều năm thử nghiệm máu của chính mình, vì thế tôi sẽ làm điều này trong một khoảng thời gian và theo dõi tất cả những số liệu. Và nếu tôi bắt đầu chết đi, tôi sẽ biết nó không hiệu quả. Nhưng thay vào đó tôi trở nên khỏe mạnh hơn”.

Mai Trâm