Loại cây dại xưa là thức ăn chăn nuôi, nay quý như "nhân sâm của người nghèo"
Nếu thấy cây thân leo này mọc gần nhà, bạn có thể ăn mừng vì rễ của chúng chính là một dược liệu quý. Bởi nhiều người ví như "nhân sâm của người nghèo", có vị ngọt, tính mát, mang lại nhiều công dụng cho sức khỏe.
Lợi ích tuyệt vời của đảng sâm với sức khỏe
Cây đẳng sâm hay còn gọi là đảng sâm, hồng đẳng sâm. Loại cây này có tên khoa học là Codonopsis pilosula.
Đây là một loại cây thân cỏ, dây leo, thường mọc trên các vùng núi cao, ở nơi có bóng râm. Rễ đẳng sâm rất dày và khỏe, hình dáng thon dài, màu nâu nhạt, nhìn khá giống nhân sâm. Nếu ngửi sẽ thấy rễ đẳng sâm có mùi thơm nhẹ đặc trưng, khi dùng làm thuốc sẽ có vị hơi ngọt.
Thông thường cây đẳng sâm phân bố ở nhiều quốc gia châu Á như Triều Tiên, Trung Quốc và các nước Đông Nam Á. Ở nước ta, cây thường mọc trên các vùng núi cao ở các tỉnh như Sơn La, Hà Giang, Lai Châu, Cao Bằng, Hòa Bình, Lạng Sơn…
Đáng chú ý trong Đông y, đẳng sâm được yêu thích với công dụng bổ phế và tỳ, hỗ trợ tiêu độc, bổ máu, mát gan và rất thích hợp để sử dụng trong mùa hè. Ở Việt Nam, nhiều người còn dùng đẳng sâm khô để ngâm rượu.
Ngoài ra, trong y học hiện đại, đẳng sâm còn có tác dụng chữa và phòng ngừa một số bệnh về tiêu hóa, tim mạch, bệnh gan, nóng trong người.
Ở nước ta đẳng sâm tươi có giá từ 100.000 - 200.000 đồng/kg tùy chất lượng. Đẳng sâm khô có giá cao hơn, một số nơi bán với giá khoảng 650.000 đồng/kg. Điều đáng nói, tại Trung Quốc, giá đẳng sâm khô thậm chí có thể lên đến 520 NDT/kg, tương đương hơn 1,7 triệu đồng/kg. Một điều thú vị là trước kia, khi giá trị dược liệu của đẳng sâm chưa được phát hiện, cây đẳng sâm từng được nhiều nông dân nước này dùng làm thức ăn chăn nuôi.
Một số bài thuốc từ đảng sâm tốt cho sức khỏe
Trao đổi với Sức khỏe & Đời sống ThS.BS. Nguyễn Quang Dương – Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Tuệ Tĩnh giới thiệu một số bài thuốc có đẳng sâm như sau:
- Người cao tuổi, ốm yếu lâu ngày: Nguyên liệu cho bài thuốc này gồm đẳng sâm 40g; long nhãn, đương quy, ngưu tất, mạch môn mỗi vị 12g. Sắc uống ngày 1 thang sau bữa ăn. Uống khi thuốc còn ấm.
Ảnh minh họa.
- Chữa mệt mỏi chán ăn, trướng bụng: Đẳng sâm, bạch truật, thăng ma, cam thảo, sài hồ, trần bì mỗi vị 30g; hoàng kỳ 100g, đương quy 2g, gừng tươi 12g, đại táo 102g. Tán bột, thêm mật ong vừa đủ, làm hoàn 9g, ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 hoàn trước bữa ăn 2 giờ.
- Chữa hồi hộp, lo lắng: Dùng bài "Quy tỳ hoàn" gia giảm gổm đẳng sâm, mộc hương mỗi vị 80g; bạch truật, hoàng kỳ, phục linh, long nhãn, hắc táo nhân mỗi vị 160g; viễn chí, đương quy mỗi vị 16g; cam thảo, đại táo mỗi vị 40g. Tán bột, thêm mật ong vừa đủ làm hoàn loại 9g. Ngày uống 2-3 lần, mỗi lần 1 hoàn trước bữa ăn 2 giờ.
- Trị kém ăn, cơ thể suy nhược, mệt mỏi: Dùng bài "Tứ quân tử thang" gồm đẳng sâm 12g, bạch truật 12g, bạch phục linh 10g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang sau bữa ăn 2 giờ. Uống khi thuốc còn ấm.
Hoặc đẳng sâm 20g; bạch truật, đương quy, ba kích mỗi vị 12g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc tán bột, hoàn với mật ong, ngày dùng 12-20g. Uống sau bữa ăn 2 giờ.
