Vì sao Xiaomi sản xuất cả máy lọc không khí và nồi cơm điện?

Phó Chủ tịch Xiaomi, Hugo Barra chính là người đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của Mi 5. Có gần 200 nhân viên làm việc trên tầng 11 tòa nhà trụ sở Xiaomi tại Bắc Kinh, và không ai trong số này đang làm những công việc liên quan đến chiếc Mi 5 hoặc chuẩn bị cho chiếc Mi 6 hay chiếc Mi Note thế hệ tiếp theo. Trên thực tế, không nhân viên nào tại đây làm bất cứ sản phẩm nào của Xiaomi.

Nhóm đặc biệt này, được quản lý bởi Liu De, một trong số 8 nhà sáng lập đầu tiên của Xiaomi, bao gồm những chuyên viên trong mảng quản lý sản phẩm, thiết kế công nghiệp, quản lý chuỗi cung ứng, marketing và các chức năng khác. Công việc của họ là giúp đỡ khoảng 50 công ty khác mà Barra gọi đây là “Hệ sinh thái Mi”.

Xiaomi được biết đến với những smartphone giá rẻ có tính năng và thông số ngang ngửa những sản phẩm hàng đầu thị trường đến từ Apple hay Samsung, nhưng lại có giá rẻ đến ngỡ ngàng. Những sản phẩm của Xiaomi thu hút hàng ngàn fan hâm mộ lùng mua chỉ vài giây sau khi mở bán.

Mong muốn tạo uy tín tốt cho các sản phẩm “Made in China”

Trả lời phỏng vấn trang Mashable, Hugo Barra cho biết: “Các sản phẩm do Trung Quốc sản xuất thường bị cho là chất lượng kém và hàng nhái. Điều này cũng không khác so với những gì nước Nhật bị đánh giá trong những năm 60. Tuy nhiên, Sony, Toshiba, Panasonic và nhiều thương hiệu khác đã làm thay đổi hình ảnh về Nhật Bản, chúng tôi tin rằng mình cũng có thể làm vậy cho Trung Quốc”.

Trong vòng 2 năm trở lại đây, Xiaomi đã âm thầm và bền bỉ xây dựng những công ty vệ tinh xung quanh mảng kinh doanh chính của mình, nhằm bước một bước dài vào thị trường điện tử gia dụng. Vậy kế hoạch của hãng này là gì?

Barra cho biết: “Mục tiêu ban đầu là thu hút mọi người đến với kho thương mại điện tử của chúng tôi thông qua những sản phẩm chất lượng tốt mà họ sẽ thích và giữ chân họ. Nếu tất cả những gì chúng tôi bán chỉ toàn là điện thoại, có lẽ chúng tôi sẽ không nhận được lượng truy cập lớn bởi mọi người lâu lâu mới mua điện thoại một lần. Vì thế ý tưởng là đưa ra nhiều sản phẩm để kho sản phẩm của chúng tôi lúc nào cũng đầy đủ. Suy nghĩ đầu tiên là “hãy tập trung vào các phụ kiện di động... và sạc dự phòng Mi đã ra đời như vậy”.

Thâm Quyến là một thành phố đông đúc và nhộn nhịp với 18 triệu dân, hầu hết là người nhập cư. Nơi đây cũng là mảnh đất cho ra đời những chiếc iPhone. Xiaomi hy vọng rằng, với tư cách là một nhãn hàng đến từ Trung Quốc, hãng này sẽ dễ dàng tìm được một nhà sản xuất tại Thâm Quyến giúp họ sản xuất ra những bộ sạc dự phòng và đưa thương hiệu Mi lên danh sách những sản phẩm hàng đầu. Nhưng mọi chuyện không diễn ra như vậy.

Xiaomi đã nhanh chóng nhận ra rằng, hầu hết những nhà sản xuất ở đây đều thích kiếm tiền nhanh sau đó thì ra đi. Nhiều nhà sản xuất còn cắt giảm nhiều chi phí để kiếm về lợi nhuận lớn hơn, trong khi đó các nhà sản xuất khác lại không mặn mà với việc hợp tác lâu dài. Chất lượng không phải là thứ họ quan tâm, hầu hết các khách hàng đều có hứng thú với những món phụ kiện giá rẻ. Thế nhưng Xiaomi lại không muốn phá hỏng chất lượng bởi điều này có thể làm ảnh hưởng đến khái niệm smartphone mà họ đề ra.

Xiaomi nghĩ đến một lựa chọn khác, hãng có thể tự sản xuất các thiết bị sạc dự phòng cũng như các loại phụ kiện khác. Nhưng điều đó có nghĩa là nguồn nhân lực quý báu của hãng từ mảng smartphone sẽ buộc phải tập trung vào các sản phẩm khác, làm loãng mối quan tâm hàng đầu của hãng.

Vì vậy, thay vào đó, nhà sáng lập Xiaomi, ông Lei Jun có một ý tưởng tuyệt vời, đó là hỗ trợ và thậm chí là ươm mầm các startup có khả năng tạo nên những phụ kiện đột phá cho Xiaomi để bán trên kho hàng trực tuyến của mình.

Ươm mầm và phát triển

Dưới sự dẫn dắt của Lei Jun, Xiaomi bắt đầu đầu tư vào các startup trong mảng phụ kiện di động. Những ứng cử viên ban đầu là các công ty sản xuất pin dự phòng và các thiết bị audio cá nhân, vốn là những sản phẩm phù hợp để sử dụng cùng với các smartphone Xiaomi.

Công ty đầu tiên Xiaomi đầu tư vào là Zimi, nhà sản xuất sạc dự phòng Mi Power Bank. Xiaomi đã giúp startup này thiết kế sản phẩm, giới thiệu với chuỗi cung ứng cũng như đối tác sản xuất của Xiaomi, và đưa sạc dự phòng vào kho hàng trực tuyến của Xiaomi. Đây là một trong những chợ thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, nhờ vào thành công của smartphone Xiaomi.

Mi Power Bank là một cú “hit” ngay lập tức. Nó sở hữu thiết kế hấp dẫn, giá cả cạnh tranh và xây dựng được lòng tin của người dùng. Xiaomi cho biết hãng đã bán được hơn 47 triệu chiếc sạc dự phòng Mi tính đến thời điểm hiện tại. Nhu cầu thiết bị này vẫn rất cao đến mức hãng gần như không bao giờ có hàng tồn kho. Những chiếc sạc dự phòng Mi rởm vẫn trôi nổi tại thị trường Trung Quốc và Ấn Độ, trong khi đó các đối thủ của Xiaomi cũng tung ra những sản phẩm sạc dự phòng có thiết kế tương tự.

Với thành công của Mi Power Bank, Xiaomi đã tích cực mở rộng thêm những sản phẩm mà mình có thể làm được và đem bán ra ngay khi Internet of Things (IoT) trở thành chủ đề nhiều người quan tâm. Một trong số những startup IoT của Xiaomi và cũng là công ty giúp cho mảng phụ kiện của Xiaomi được chú ý tới, chính là Huami. Chiếc “Mi Band” 11 USD cũng rất thành công và chỉ xếp sau Fitbit về doanh số năm 2015, theo IDC. Xiaomi tuyên bố hãng bán được 18,5 triệu chiếc Mi Band từ trước đến nay.

Xiaomi tiếp tục đầu tư vào các startup và cũng tìm kiếm những doanh nghiệp để có thể ươm mầm các sản phẩm mới. Tuy nhiên, công ty bắt đầu phải sử dụng rất nhiều nhân lực nội bộ của Xiaomi. Lei Jun quyết định sắp xếp lại cấu trúc và hội ý với nhà sáng lập của Xiaomi kiêm trưởng bộ phận thiết kế công nghiệp, ông Liu De, để xem liệu ông có thể xây dựng một bộ phận mới không.

Nhanh chóng, nhóm phát triển hệ sinh thái Mi của Liu De đã có 200 nhân viên làm việc tại tầng 11 tòa nhà trụ sở của Xiaomi ở Bắc Kinh. Bộ phận này không chỉ quản lý các công ty “vườn ươm” kia mà còn quyết định cả công ty sẽ sản xuất sản phẩm gì tiếp theo và tìm kiếm các doanh nghiệp cũng như đối tác để giúp họ xây dựng những sản phẩm này. Một điểm chung của các startup này là đều có từ “mi” trong tên (trong tiếng Trung Quốc, “mi” có nghĩa là “hạt kê”).

Hệ sinh thái định hình

Các startup “mi” này sản xuất ra hàng loạt các sản phẩm từ bộ định tuyến Wi-Fi, cân điện tử, gậy tự sướng, bút thử chất lượng nước, ván trượt hoverboard, tai nghe in-ear và tai nghe qua đầu, smart TV, cảm biến chuyển động và cảm biến chiếm giữ, camera giám sát...

Mảng phụ kiện kinh doanh rất tốt và phù hợp với kế hoạch trở thành một công ty dịch vụ internet của Xiaomi. Tất cả những sản phẩm này đều được bán trên kho ứng dụng Xiaomi cũng như ứng dụng Mi Home, nơi bạn không chỉ có thể điều khiển các thiết bị kết nối Mi mà còn mua sắm những thiết bị mới. Thành công của những sản phẩm này đã khuyến khích Xiaomi mở rộng quy mô sản phẩm.

Và đó là lý do Xiaomi quyết định sản xuất một chiếc máy lọc không khí. Tới nay, công ty đã làm ra những phụ kiện có thể kết hợp được với chiếc smartphone hoặc những đồ điện tử hấp dẫn giới trẻ và những người yêu công nghệ. Nhưng công ty này có thể bán những thiết bị gia dụng có khả năng kết nối với điện thoại di động không? Và liệu công ty này có thể tạo ra một cú “hích” cho những sản phẩm từng bị coi là tẻ nhạt không?

Hóa ra là có

Xiami “nuôi” một công ty có tên Zhimi, và đặt ra nhiệm vụ cho công ty này là phải tạo ra những chiếc máy lọc không khí xứng đáng với cái mác “Mi”. Sản phẩm này phải có thiết kế đẹp, lọc không khí tốt hơn những model hiện nay, có khả năng kết nối với internet và điều khiển bằng các smartphone Mi.

Mất hơn 1 năm, Xiaomi và Zhimi mới có thể tạo ra sản phẩm đó. Chiếc Mi Air Purifier không chỉ đẹp mà còn rất thông minh. Người sử dụng có thể biết được chất lượng không khí ngoài trời hiện tại như thế nào ngay trên smartphone và điều khiển chiếc máy lọc này từ xa. Nó còn có thể tự động đặt hàng những chiếc lưới lọc mới từ trang Mi.com. Hiện chưa có sản phẩm nào trên thị trường làm được điều này.

Mi Air Purifier chiếm 20% doanh số máy lọc không khí tại Trung Quốc chỉ trong vòng 7 tháng kể từ khi lên kệ, theo tuyên bố của Xiaomi. Từ đó đến nay, công ty này cũng bán được hàng triệu sản phẩm. Một phiên bản khác thông minh hơn, nhỏ hơn của sản phẩm này cũng đã ra đời.

Xiaomi cũng cố gắng đưa ra mức giá phải chăng hơn cho các sản phẩm gia dụng đắt tiền và đem chúng đến tay của nhiều người hơn. Gần đây nhất, hãng này bắt đầu tung ra các sản phẩm nổi cơm điện Mi Rice Cooker RMB 1.000 với giá chỉ 150 USD.

Giống như tất cả những thiết bị khác trong hệ sinh thái Mi, chiếc nồi cơm điện này cũng có khả năng kết nối internet và sở hữu ứng dụng riêng giúp bạn điều khiển nồi bằng smartphone. Tất cả những gì người sử dụng cần làm là quét mã vạch trên gói gạo và nồi cơm sẽ làm toàn bộ việc nấu nướng. Xiaomi tuyên bố chiếc nồi cơm điện này có thể cạnh tranh với những sản phẩm nồi cơm đắt tiền hàng đầu đến từ Nhật mà chỉ có giá rất rẻ nhưng vẫn đảm bảo lợi nhuận cao.

Barra cho biết: “Sản xuất một chiếc nồi cơm điện tốt không phải chuyện đơn giản. Chúng tôi đã suy nghĩ làm thế nào để thiết kế lại một chiếc nồi cơm điện với chất lượng tương tự và quy trình sản xuất đơn giản. Chúng tôi phải cân nhắc lại, thiết kế lại sản phẩm chứ không phải là làm như những gì các công ty khác đã làm cả thập kỷ qua”.

Lei Jun đã đặt mục tiêu thu về 1,62 tỷ USD từ hệ sinh thái Mi năm 2016. Chiếc Mi Rice Cooker cũng đóng góp phần quan trọng trong mục tiêu này. Câu chuyện về Xiaomi có lẽ mới chỉ bắt đầu mà thôi. Công ty này vẫn được biết đến với tư cách là một startup smartphone giá rẻ, thách thức Apple lẫn Samsung tại nhiều thị trường, nhưng lời mô tả đó không thể gói gọn được danh mục sản phẩm và tham vọng lớn lao của Xiaomi. Tầm ảnh hưởng của Xiaomi tới Trung Quốc và thế giới chắc chắn sẽ không dừng lại ở những chiếc di động.

Theo Lê Nga