Valentine Trắng: Khi tình yêu bị biến tướng thành sự ganh đua
Vào ngày 14/3 hàng năm, người tiêu dùng tại Nhật Bản, Đài Loan hay thậm chí Hàn Quốc sẽ kỷ niệm cái gọi là ngày lễ Valentine trắng, một ngày mà các cặp đôi đáp lễ lại cho nhau sau khi đã nhận được quà vào ngày Valentine chính 14/2.
Tại Phương Tây, văn hóa tặng quà Valentine có khác biệt đôi chút khi các cặp đôi chỉ đơn giản là trao đổi quà và thể hiện yêu thương trong ngày Valentine thường 14/2. Tuy nhiên Nhật Bản và nhiều thị trường khác lại nảy sinh ra nhiều loại Valentine khác nhau như Valentine trắng (14/3). Valentine đen (14/4- ngày kỷ niệm của những người độc thân)…
Như một hệ quả tất yếu, những ngày này đường phố thủ đô Tolyo của Nhật Bản tràn ngập những mặt hàng chocolate, kẹo dẻo hay các món quà dành cho các cặp đôi. Tất nhiên chúng hầu hết được trang trí kèm gói bọc màu trắng để kỷ niệm ngày Valentine trắng.
Tuy nhiên, hầu như không người tiêu dùng nào biết được nguồn gốc của hàng loạt những ngày Valentine lạ đời trên cũng như tại sao họ phải mua quà. Phần lớn trong số đó mua chỉ bởi vì thấy các cặp đôi khác cũng làm vậy.
Trong ngày Valentine thường 14/2, những người phụ nữ Nhật sẽ tặng quà và chocolate cho người đàn ông họ yêu, hoặc mua chocolate thường để tặng cho đồng nghiệp và sếp nam như một cử chỉ thể hiện lòng biết ơn.
Đổi lại vào ngày Valentine trắng 14/3, những người đàn ông Nhật sẽ tặng quà lại cho phụ nữ để cảm ơn. Mặc dù Valentine trắng không nổi tiếng như Valentine thường nhưng vào năm 2014, nó cũng tạo ra tổng giá trị 578 triệu USD.
Tình yêu qua những chiếc kẹo dẻo
Theo thông tin từ Bộ thương mại Mỹ và tạp chí Forbes, Valentine trắng được hình thành từ một cửa hàng bánh kẹo nhỏ có tên Ishimura Manseido tại vùng Hakata- Nhật Bản trong khoảng thập niên 1970.
Vào năm 1977, chủ cửa hàng là Zengo Ishimura đã bị thu hút khi đọc một tạp chí của phụ nữ để tìm kiếm ý tưởng làm bánh kẹo. Trong đó, có một bức thư của phụ nữ viết về nỗi bất bình khi cứ phải tặng chocolate cho nam giới mà chẳng được tặng lại.
"Thật chẳng công bằng khi nam giới được nhận chocolate từ phụ nữ vào ngày Valentine nhưng chẳng tặng quà lại. Tại sao họ không tặng lại chúng tôi thứ gì đó? Một chiếc khăn tay, kẹo hay thậm chí là kẹo dẻo cũng được…", Ông Ishimura nhớ lại bài viết khi đó.
Bức thư tâm sự của người phụ nữ vô danh đó đã khiến chủ cửa hàng Ishimura đồng cảm. Ông này ra ý tưởng rằng nếu phụ nữ cảm thấy hạnh phúc khi nhận được quà tặng lại của nam giới, thậm chí không cần là chocolate mà chỉ là những viên kẹo dẻo cũng được thì tại sao không tạo nên một ngày tặng quà đáp lễ cho nam giới.
Hơn nữa, công ty của ông có thể tạo nên những sản phẩm cho ngày đặc biệt này, ví dụ kết hợp kẹo dẻo với chocolate nhằm tạo nên một món quà đặc biệt cho ngày Valentine trắng.
Ngay sau đó Ishimura tổ chức cuộc họp toàn nhân viên cửa hàng để quyết định thành lập 1 ngày để nam giới Nhật tặng lại quà tri ân cho nữ giới, và ngày 14/3 được ấn định thành ngày Valentine trắng.
Năm 1978, cửa hàng tổ chức kỷ niệm ngày lễ tri ân lại cho các cặp đôi với tên gọi "Ngày kẹo dẻo" (Marshmallow Day). Tuy vậy sau đó cửa hàng đã đổi tên ngày này thành Valentine trắng nhằm kỷ niệm món kẹo dẻo màu trắng cũng như cách mà ý tưởng này được sinh ra.
Đến thập niên 1980, Valentine trắng đã lan ra khắp Nhật Bản, còn quà tặng đã gia tăng từ kẹo dẻo thêm chocolate rồi cùng nhiều loại hình quà tặng tri ân khác. Rất nhanh sau đó, Đài Loan và Hàn Quốc cũng theo gót chịu ảnh hưởng.
Biến tướng thành sự ganh đua
Kaori Shoji, một nhà văn tại Nhật cho biết Valentine trắng là một trong những ngày kỷ niệm quan trọng tại Nhật Bản cách đây 10 năm. Chúng trở thành một loại nghĩa vụ với các cặp đôi để thể hiện lòng yêu thương cho nhau, thậm chí trở thành một loại so sánh về tình yêu giữa các đôi tình nhân hay vợ chồng.
Những sản phẩm chocolate để tặng trong ngày này còn được đặt riêng với tên gọi Giri Choco (Chocolate nghĩa vụ).
Đến ngày nay, sự phát triển của các mạng xã hội khiến văn hóa tặng quà trong những ngày này dần trở nên kỳ lạ trong xã hội Nhật. Phụ nữ Nhật Bản tại các thành phố lớn như thủ đô Tokyo biết rõ những loại quà bánh nào là ngon và xịn, bởi vậy họ thường thích bạn trai xếp hàng mua bánh kẹo tại những cửa hàng đó. Trớ trêu hơn, phụ nữ Nhật thích nam giới chụp ảnh họ đang xếp hàng để gửi cho bạn gái đăng lên mạng xã hội, hoặc chụp ảnh lại hộp bánh của cửa hàng đó để khoe với mọi người.
Tuy nhiên cũng theo Shoji, giới trẻ Nhật ngày nay đang dần mất hứng thú với ngày Valentine trắng bởi áp lực nó đem lại là quá lớn, trong khi tình cảm thực sự từ những gói quà lại càng nhỏ đi. Văn hóa tặng quà những ngày này đã biến tướng thành sự ganh đua khiến nhiều người trở nên mệt mỏi.
Theo Viện nghiên cứu văn hóa Kinenbi Culture Laboratory, tổng giá trị thị trường Valentine trắng năm 2018 tại Nhật đã giảm 10% so với năm 2017 xuống chỉ còn 500 triệu USD.
Nam giới Nhật biểu tình phản đối Valentine
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là phụ nữ cảm thấy áp lực khi phải tặng quá nhiều quà ngày Valentine thường 14/2. Khi nam giới không nhận được quà thì đương nhiên Valentine trắng sẽ ít người mua để đáp lễ hơn.
Bên cạnh đó, tình trạng sống độc thân ngày một tăng trong giới trẻ cũng khiến những ngày lễ tình nhân dần suy giảm sức hút. Áp lực cuộc sống, sự nghiệp khiến rất nhiều nữ giới từ bỏ kết hôn hoặc ngại sinh con, trong khi các nam thanh niên lại dần mất hứng thú với tình dục để đắm mình vào các thú vui khác, tạo nên cả một thế hệ "ăn cỏ" tại Nhật.
Số liệu của Viện nghiên cứu an ninh xã hội và dân số quốc gia Nhật cho thấy tính đến năm 2015, khoảng 23% nam giới và 14% nữ giới Nhật dưới 50 tuổi chưa kết hôn.
Như một hệ quả tất yếu, văn hóa tặng quà Valentine tại Nhật đang dần đi xuống. Thay vào đó, rất nhiều phụ nữ Nhật mua quà tặng người thân hay cho chính bản thân mình, tạo nên một trào lưu mới ở Nhật. Trong một khảo sát gần đây do một cửa hàng bách hóa ở Tokyo tiến hành cho thấy, có khoảng 60% phụ nữ sẽ tự mua chocolate cho mình trong ngày Valentine. Chỉ 35% dự định tặng chocolate cho các đồng nghiệp nam.
