Người Nhật phải “ngả mũ kính phục” người Philippines vì điều gì?
Dù cùng có nhiều thập kỷ chịu sự chiếm đóng của Mỹ nhưng người Philippines lại giỏi tiếng Anh vượt hơn hẳn so với người Nhật, điều này có phần bởi lòng tự tôn dân tộc của người Nhật quá lớn.
Từ thập niên 1970, người Philippines đã đi khắp thế giới, làm đủ thứ nghề. Suốt từ đó đến nay, dù là ở Singapore hay các nước Trung Đông xa xôi, nơi đâu cũng thấy giúp việc hay công nhân xây dựng người Philippines.
Theo số liệu của chính phủ Philippines, hiện có khoảng 10 triệu người nước này đang sống và làm việc ở nước ngoài. 180 nghìn người Philippines đang làm việc cho những con tàu trên khắp thế giới và trong số đó có đến 70 nghìn người đang làm bếp trưởng. Một trong những đầu bếp chính cho Tổng thống Mỹ Barack Obama hiện là người Philippines. Bếp trưởng cho cung điện của nhiều ông hoàng Arab cũng là người Philippines.
Một trong những yếu tố tiên quyết khiến người Philippines thành công đến vậy chính là khả năng nói tiếng Anh cực tốt, tốt hơn rất nhiều các nước châu Á khác trong đó bao gồm cả Nhật bản và Hàn Quốc. Khách sạn nhà hàng trên khắp thế giới rất chuộng đầu bếp người Philippines bởi họ giỏi tiếng Anh, dễ thích nghi với môi trường và dễ tính.
Có lẽ không có nhiều quốc gia trên thế giới mà ngôn ngữ mẹ đẻ không phải là tiếng Anh lại được tôn trọng và sử dụng phổ biến như ở Philippines. Việc dậy tiếng Anh tại chính quốc cũng mang lại cho Philippines một nguồn lợi không hề nhỏ.
Với cụm từ “English courses in the Philippines”, Google lập tức cho ra đến 22 triệu kết quả. Người học có thể chọn các khóa từ một tháng cho đến vài tháng hay một năm. Chi phí thông thường cả ăn ở rơi vào khoảng 2 nghìn USD/tháng đã có tiền ăn ở.
Người Mỹ đã mang tiếng Anh đến Philippines trong khoảng thời gian từ năm 1896 – 1946 trong quá trình chiếm đóng nước này. Từ đó đến nay, người Philippines vẫn coi tiếng Anh như một thứ ngôn ngữ vô cùng quan trọng.
Một nhà báo của Wall Street Journal trong chuyến đi tới Philippines đầu năm nay đã nhận xét: “Nói vậy không có nghĩa là bất kỳ người Philippines nào cũng giỏi tiếng Anh nhưng tiếng Anh phổ biến đến nỗi mà bất kỳ ai nói được tiếng Anh thì đều giao tiếp được rất khá.”
Và đáng ngạc nhiên hơn, anh này nhấn mạnh, có nhiều người thậm chí còn chưa bao giờ đi ra khỏi Philippines cũng nói giỏi tiếng Anh.
Trình độ tiếng Anh của người Philippines có lẽ là điều không cần bàn cãi khi mà vào năm 2013, tạp chí Economist danh tiếng của Anh đã xếp hạng tiếng Anh dùng trong kinh doanh của người Philippines đứng đầu trong nhóm nước không sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ thứ nhất.
Theo xếp hạng đó, tiếng Anh kinh doanh của người Philippines còn cao hơn cả Nauy, Canada, cao hơn rất nhiều so với tất cả các nước châu Âu và châu Á. Cùng từng chịu sự chiếm đóng của người Mỹ trong khoảng thời gian nhiều thập kỷ, nhưng tiếng Anh của người Philippines hơn rất nhiều so với tiếng Anh của người Nhật.
Tỷ lệ giỏi tiếng Anh của người Phi như vậy rất đáng ngạc nhiên nếu so với con số đến 27,8% trẻ em trong độ tuổi đến trường tại Philippines chưa bao giờ học hết cấp 2.
Bí quyết giỏi tiếng Anh của người Philippines là gì? Tiếng Anh được chọn làm ngôn ngữ giảng dậy bắt buộc tại nhiều cấp học phổ thông cũng như đại học. Ngoài ra, chính phủ Philippines tạo điều kiện để người dân tiếp xúc với tiếng Anh càng nhiều càng tốt.
Tại phần lớn các địa điểm ở Philippines chứ không chỉ là các điểm du lịch, ở bất kỳ nơi nào người ta cũng có thể nhìn thấy các biển hiệu viết bằng tiếng Anh, dịch ra tiếng Việt sẽ là không nên cản trở giao thông trên đường cao tốc” hay “Bán nhà”. Những người dân bình thường cũng có thói quen tự học tiếng Anh nhiều nhất có thể.
Người Philippines không chỉ học tiếng Anh trong lớp học mà còn học cả ở ngoài lớp học. Họ học tiếng Anh không chỉ thông qua các bài giảng ở trường lớp mà còn trong giao tiếp đời thường.
Những người đã từng đến Philippines đều có thể nhận thấy tài xế taxi ở đây có trình độ tiếng Anh rất tốt. Khi đi trên xe, họ nghe những chương trình tin tức phát bằng tiếng Anh, người dẫn chương trình trao đổi và đưa ra quan điểm của mình bằng tiếng Anh rất chuẩn âm điệu ngữ điệu và với tốc độ như của người bản xứ.Việc tiếp xúc với tiếng Anh thường xuyên như thế giúp cho khả năng tương tác bằng tiếng Anh được cải thiện rất nhiều.
Các chương trình truyền hình cũng được phát bằng tiếng Anh trên tivi và không hề có bản dịch ra tiếng địa phương. Trong khi đó ở Nhật, nếu bạn không nghe nói được tiếng Nhật mà vẫn muốn xem tin tức, bạn chỉ có cách trông chờ vào bản dịch bằng thứ tiếng Anh rất chậm và kém chuẩn của các biên tập viên truyền hình Nhật. Điều này có nghĩa là chính giới truyền thông Nhật sẽ tự quyết định tin nào nên dịch ra tiếng Anh và điều đó vô cùng cản trở khả năng tiếp nhận thông tin của người nước ngoài tại Nhật.
Nếu chính phủ Nhật muốn hiện thực hóa được mục tiêu thu hút khaorng 300 nghìn sinh viên quốc tế đến các trường đại học tại Nhật vào năm 2020, Nhật cần học Philippines rất nhiều. Tất cả những trường đại học hàng đầu Philippines đều có chương trình giảng dậy bằng tiếng Anh, sinh viên nhiều nước Đông Nam Á hay sinh viên từ các nước xa xôi như Iran, Libya, Brazil, Nga, Trung Quốc đang đến đây theo học các chương trình đại học và sau đại học.
Thử tưởng tượng nếu tất cả các trường đại học hàng đầu của Nhật đều có chương trình giảng dậy bằng tiếng Anh, sẽ có rất nhiều sinh viên không lựa chọn Mỹ, Anh làm điểm đến nữa. Khi sinh viên Nhật có được môi trường học tập đa quốc gia, tương tác bằng ngoại ngữ với sinh viên đến từ nhiều nước, mặt bằng tiếng Anh nói chung của sinh viên Nhật sẽ cải thiện hơn. Đồng thời củng cố cho vị thế của các trường đại học Nhật trong bảng xếp hạng top 100 của thế giới.
