Ấn Độ: Nơi chợ đen buôn bán cả “giấc ngủ”
Một phần trong doanh thu từ "dịch vụ" sẽ được chia lại cho cảnh sát và công nhân vệ sinh để họ không đánh thức các "khách hàng", phóng sự của New York Times ghi lại.
Mỗi khi màn đêm buông xuống khu vực thủ đô Delhi của Ấn Độ, người ta lại thấy một người đàn ông quấn khăn ngồi ở một góc đường quen thuộc, đó là Farukh Khan. Ông là nhà cung cấp một dịch vụ gần như độc nhất vô nhị: Cho thuê chỗ ngủ.
Với giá 20 rupee (6.500VND), mỗi người được cấp một chỗ ngả lưng trên nền vỉa hè lạnh lẽo. Vào những ngày giá rét, họ phải nằm sát vào nhau để tìm kiếm chút hơi ấm.
Những người không đủ tiền trả cho Khan phải đốt lửa bằng những vật liệu tự kiếm được, nép sát bên đám lửa, chờ tới khi trời sáng.
Mỗi chỗ ngủ trên vỉa hè Delhi có giá từ 20 rupee.
Những người không đủ tiền trả cho Khan phải đốt lửa bằng những vật liệu tự kiếm được.
Trên thực tế, có một thị trường "chợ đen" chuyên kinh doanh chỗ ngủ vỉa hè tại Delhi - "Thành phố của giấc ngủ", tên bộ phim tư liệu của đạo diễn Shaunak Sen. Ở đó, những ông chủ được xem như "mafia của giấc ngủ", họ kiểm soát ai ngủ ở đâu, bao lâu, "tiện nghi" đến mức nào.
Khan cho biết ông đã kinh doanh dịch vụ này được 8 năm nay. Với "khách hàng trung thành", ông cung cấp dịch vụ trọn gói với giá 100 - 200 rupee.
Một phần trong doanh thu sẽ được chia lại cho cảnh sát và công nhân vệ sinh để họ không đánh thức các "khách hàng". Ngoài ra, Khan cho biết ông quan hệ tốt với những tên cướp vặt để đảm bảo khách của ông không bị móc túi.
Thị trường này là hiện thân của những bất cập còn lại sau hàng thập kỷ phát triển như vũ bão của Ấn Độ. Chính quyền thành phố không đủ năng lực cung cấp các dịch vụ phúc lợi như chăm sóc sức khỏe, nước sạch, giao thông vận tải và cả an ninh cho người dân. Do đó, nhiều tay buôn đã chớp lấy thời cơ để kinh doanh những nhu yếu phẩm này.
Nói tới chỗ trú ngụ, đây là vấn đề sống còn tại Delhi, nơi nhiệt độ ban ngày và ban đêm chênh lệch rất khắc nghiệt.
Vào mùa đông, những người vô gia cư càng phải đấu tranh quyết liệt để sinh tồn. Ban ngày, họ phải giấu chăn gối trên ngọn cây để tránh bị trộm cắp. Khi đêm xuống, giá cho mỗi chỗ ngủ cũng tăng, từ 30 lên 50 rupee.
Trong một cảnh phim, đạo diễn Sen ghi lại cảnh một người đàn ông khẩn nài tay buôn cho mượn một chỗ ngủ, nếu không ông sẽ chết vì lạnh. Tay mafia cười khẩy đáp: "Ông làm gì có quyền chết. Muốn chết cũng phải có 1.250 rupee làm đám ma".
Nhưng chuyện người có chỗ ngủ vẫn chết trên vỉa hè không phải là hiếm thấy. Mỗi năm, cảnh sát Ấn Độ thu gom khoảng 3.000 thi thể không rõ tên tuổi trên đường phố. Phần lớn là những người đàn ông có thể trạng suy kiệt sau nhiều năm ăn ngủ bờ bụi.
Chuyện người có chỗ ngủ vẫn chết trên vỉa hè không phải là hiếm thấy.
Khan kể lại chuyện cách đây ít lâu, một người đàn ông vẫn nằm quấn chăn ngủ khi trời đã sáng bảnh. Người lao công kéo chăn đánh thức ông thì mới phát hiện thi thể đã lạnh cứng.
Những cái chết trên vỉa hè như thế này buộc chính quyền Ấn Độ phải ra tay. Năm 2010, Tòa án tối cao Ấn Độ ra phán quyết yêu cầu các thành phố của nước này phải bố trí chỗ trú ngụ cho 0,1% dân số.
Mùa đông năm nay, Delhi mở rộng hệ thống trú tạm lên hơn 18.000 chỗ. Nhưng con số này chẳng thấm tháp vào đâu so với 100.000 người vô gia cư trong khu vực.
