Startup AI tuyên bố phá sản: quảng cáo là AI lập trình nhưng thực chất là thuê coder Ấn Độ

Trong kỷ nguyên bùng nổ startup ứng dụng trí tuệ nhân tạo, Builder.ai từng nổi lên như một biểu tượng táo bạo, với lời quảng cáo “tạo phần mềm dễ như gọi pizza”. Được thành lập vào năm 2016, công ty khởi nghiệp này hứa hẹn sẽ giúp bất kỳ ai có thể phát triển phần mềm, bất kể họ có biết lập trình hay không. Builder.ai khẳng định sử dụng AI để giúp người dùng tạo ra những ứng dụng tùy ý người dùng.

Tám năm sau, với hơn 445 triệu USD vốn đầu tư, định giá vượt mốc 1,3 tỷ USD, cùng sự hậu thuẫn từ Microsoft và Quỹ đầu tư quốc gia Qatar, Builder.ai vẫn sụp đổ như một lâu đài cát dưới cơn sóng thực tế. Tháng 5/2025, công ty nộp đơn phá sản.

Giấc mộng được dẫn dắt bởi AI hay chỉ là ảo ảnh?

Xuất thân từ London, startup Builder.ai ra đời vì nhà đồng sáng lập dự án Sachin Dev Duggal thất vọng với quy trình phát triển phần mềm truyền thống. Giải pháp mà ông đưa ra có vẻ mang tính cách mạng: kết hợp thư viện mã mô-đun, đội ngũ lập trình viên toàn cầu và một lớp AI điều phối trung tâm, cụ thể là trợ lý ảo Natasha trong nền tảng “Builder Studio”.

Nhưng thực tế phũ phàng rồi cũng bị phơi bày. Một phóng sự điều tra năm 2019 do The Wall Street Journal thực hiện đã vạch trần rằng, phần lớn công việc vẫn do các lập trình viên Ấn Độ đảm nhận, không hề có cuộc cách mạng sinh ra từ AI nào. Hệ thống trí tuệ nhân tạo của Builder.ai chỉ là lớp vỏ tiếp thị. “Toàn kỹ sư, không AI”, tờ báo mô tả.

Dẫu vậy, câu chuyện về một nền tảng trí tuệ nhân tạo giàu tiềm năng vẫn đủ sức làm mờ mắt nhà đầu tư. Builder.ai liên tục gọi vốn thành công, đạt đỉnh vào năm 2023 với khoản đầu tư 250 triệu USD từ QIA và cái bắt tay chiến lược với Microsoft.

Nhưng những vết nứt bắt đầu xuất hiện. Nguồn tin nội bộ tiết lộ rằng công ty đã nhiều lần sử dụng các dự báo doanh thu không thực tế và những tuyên bố cường điệu về AI để duy trì dòng vốn. Song song đó, tham vọng mở rộng tại Đông Nam Á và Trung Đông khiến chi phí đội lên nhanh chóng.

Đến tháng 5/2025, khi Viola Credit - một trong những “chủ nợ” lớn nhất - đã thu giữ 37 triệu USD từ tài khoản công ty vì vi phạm cam kết tài chính, mọi thứ đổ bể. CEO Manpreet Ratia mới nhậm chức chưa đầy 60 ngày đã buộc phải tuyên bố phá sản với khi công ty chỉ còn 5 triệu USD tiền mặt.

Builder.ai đã báo cáo sai lệch về sức khỏe tài chính, tô vẽ tình hình để giữ chân nhà đầu tư. Nhưng thứ thực sự khiến công ty sụp đổ là sự “lệch pha” giữa hình ảnh mà họ xây dựng và năng lực vận hành thật sự.

Một hồi chuông cảnh tỉnh cho ngành AI

Sự sụp đổ của Builder.ai là minh chứng điển hình cho hiện tượng “tẩy trắng bằng AI - AI washing”, khi các công ty gắn mác AI cho sản phẩm công nghệ truyền thống để tạo sức hút. Bên cạnh đó, việc startup này phá sản cũng là lời nhắc nhở rằng: mọi thương vụ AI, trước hết, cần thẩm định kỹ thuật nghiêm túc.

Dù vậy, triển vọng cho thị trường low-code/no-code vẫn sáng. Theo công ty nghiên cứu và tư vấn về công nghệ thông tin Gartner, đến năm 2028, 60% ứng dụng doanh nghiệp mới sẽ được phát triển qua các nền tảng này, với tổng giá trị thị trường toàn cầu năm 2025 dự kiến đạt 26 tỷ USD.

Từng được ca tụng bởi Gartner và góp mặt trong danh sách Fast Company, được hậu thuẫn bởi các tên tuổi lớn và các nhà đầu tư đình đám, Builder.ai từng là đại diện sáng giá cho làn sóng AI. Nhưng rốt cuộc, họ đã nhầm lẫn giữa sự nổi tiếng với năng lực thật sự, giữa quy mô bề nổi với nền tảng bền vững.

Và câu chuyện của Builder.ai không đơn giản là một thất bại trong lĩnh vực công nghệ, mà là bài học xương máu về những hậu quả của hai chữ “giả vờ”.

Theo Kim