Không phải KOL, nông dân trồng rau nuôi cá mới là cái tên vàng trong làng livestream ở Trung Quốc, phát trực tiếp 1 lần bán hết 1.000 tấn cam trong 13 ngày

Trên đỉnh một ngọn đồi, trong những vườn cam ở ngoại ô Trương Gia Giới, thành phố phía Tây Bắc tỉnh Hồ Nam của Trung Quốc là nơi Zhong Haihui đã có bước ngoặt lớn trong cuộc đời: Một nông dân trồng trái cây trở thành ngôi sao phát video trực tiếp.

Năm 2017, những người hàng xóm đã rất hoang mang khi thấy Zhong đội mũ cao bồi, đứng trên một tảng đá lớn và nói chuyện say sưa hàng giờ đồng hồ trước smartphone về các loại trái cây được trồng ở chỗ của anh.

Hai năm sau, đã có rất nhiều người như anh Zhong bắt đầu livestream để quảng cáo và bán nông phẩm cho hàng triệu người tiêu dùng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Zhong là một trong những nông dân đầu tiên ở Hồ Nam bán trái cây thông qua hình thức livestream và tiếp cận với khách hàng trên cả nước qua nền tảng chia sẻ video Kuaishou cũng như ứng dụng thương mại điện tử của Alibaba.

Zhong cho biết anh nói nhiều và hòa đồng hơn khi trò chuyện với người theo dõi trên mạng. Anh tự gọi mình là "ông chú" còn khách hàng là "tiểu bảo bối" để tăng sự thân thiện với mọi người.

Trước đây, Zhong từng là nhân viên của trạm xăng và nhà máy. Năm 2011, anh mở một cửa hàng online trên Taobao chuyên bán các sản phẩm nông nghiệp địa phương. Dù vậy, việc buôn bán chỉ thực sự khởi sắc vào cuối năm 2017 khi anh bắt đầu livestream bán hàng.  

Chính phủ Trung Quốc và các công ty như Taobao hay Kuaishou đều muốn tạo điều kiện để nông dân nước này có thêm thu nhập nhờ công nghệ. Taobao đặt mục tiêu có thêm 1.000 nông dân tại 100 tỉnh thành sử dụng hình thức livestream để bán nông phẩm trong năm nay, giúp họ kiếm được 10.000 NDT (khoảng 1.400 USD) mỗi tháng.

Taobao cho biết một livestream cuối năm ngoái đã bán được 1.000 tấn cam trong chưa đầy hai tuần. Chủ nhân của livestream này và cũng là một trong những nông dân nổi tiếng nhất trên Taobao là cô Chen Jiubei (còn được biết đến với tên tài khoản Xiangxi Jiumei). Cô thường xuyên livestream hình ảnh làm việc ở trang trại, chia sẻ cách chăm sóc gia cầm hay chỉ đơn giản là nấu ăn tại nhà.

Theo ước tính riêng của Kuaishou, nền tảng của họ có hơn 1 triệu người dùng nông thôn bán sản phẩm địa phương qua cả video ngắn và livestream. Những người này đã kiếm được tổng cộng 19 tỷ NDT (khoảng 2,65 tỷ USD) trong năm ngoái. Livestream đã tăng trưởng bùng nổ ở Trung Quốc từ năm 2016 khi thị trường tăng 180% lên 20,8 tỷ NDT so với năm trước.

Một yếu tố quan trọng giúp nông dân bán được nhiều hàng qua livestream hơn là người dân Trung Quốc ngày càng chú ý hơn đến thực phẩm mà họ tiêu thụ do lo ngại về an toàn thực phẩm.

Zhong cho biết anh đã mở rộng kinh doanh trên Taobao bằng cách hợp tác với các nhà vườn địa phương trên khắp cả nước. Dự định của anh là sẽ livestream nhiều hơn với các đối tác này và giao trái cây từ trang trại của họ cho khách hàng. Hiện anh có gần 100.000 người theo dõi và một lượng khách hàng trung thành nhất định.

Tuy phát triển nhanh chóng nhưng thị trường phát trực tiếp tại Trung Quốc đã bắt đầu hạ nhiệt vì sự kiểm duyệt nội dung chặt chẽ hơn làm giảm sự quan tâm của người dùng với những ngôi sao nổi lên nhờ hình thức này.

Năm ngoái, tổng số người dùng phát trực tiếp ở Trung Quốc đã giảm 6% xuống còn 396,8 triệu người. Đây là danh mục dịch vụ trực tuyến duy nhất chứng kiến sự sụt giảm người dùng trong năm 2018. Trong khi đó, người dùng dịch vụ gọi xe đã tăng 40,9%.

Khi hình thức livestream đã trở nên phổ biến và người xem không còn mặn mà với việc streamer hát hò, nhảy múa như trước, nông dân đã nổi lên như những ngôi sao mới. Đa số người xem ở các thành phố lớn bị thu hút bởi cuộc sống làng quê yên bình xuất hiện trong livestream. Điều này đã tạo điều kiện để những người nông dân như anh Zhong có cơ hội bán được nhiều nông phẩm hơn cũng như giới thiệu cảnh đẹp quê hương mình cho mọi người trên khắp Trung Quốc.

Gia Vũ