Chủ tịch tương lai của Samsung ngồi ghế nóng trong phiên điều trần trước quốc hội
Jay Y. Lee, vị Chủ tịch tương lai của Tập đoàn Samsung, trở thành tâm điểm của một cuộc điều trần công khai của nghị viện khi vị tài phiệt này bị nghi dính lứu đến scanal có thể khiến Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye mất chức.
Suốt năm tiếng đồng hồ trong phiên điều trần hôm nay (6/12), các nhà lập pháp đã trực tiếp đưa ra nhiều câu hỏi cho ông Lee trong khi Chủ tịch tập đoàn Huyndai Chung Mong-koo thì không nhận được bất cứ một câu hỏi nào. Ông Lee, người hiện giữ chức Phó Chủ tịch công ty Điện tử Samsung, cho biết ông chưa bao giờ yêu được quyên góp để nhận lại những ưu tiên chính trị và bác bỏ những cáo buộc rằng ông nhận được bất cứ ủng hộ sai trái nào của chính phủ để đẩy nhanh quá trình sáp nhập hai đơn vị của công ty hồi năm ngoái.
Tỷ phú họ Lee là một trong số 9 tài phiệt được mời đến phiên điều trần của Quốc hội hôm nay với mục đích lắng nghe lý do vì sao những công ty lớn nhất của đất nước lại bỏ ra tới 10 triêu USD cho một quy do Choi Soon-sil quản lý. Choi Soon-sil là người thân tín của Tổng thống và là tâm điểm của vụ bê bối khiến cả đất nước Hàn Quốc sục sôi từ cách đây vài tuần. Đây là lần đầu tiên, tất cả những người đứng đầu của các chaebols dạng gia đình trị, những người luôn luôn tránh xa dư luận, bị triệu tập đến cùng lúc để làm chứng trước Quốc hội.
Bà Park cho biết mình sẵn sàng từ chức sau khi hàng trăm nghìn người dân Hàn Quốc đổ ra đường đòi bà từ chức và yêu cầu bắt giữ bà vì những bê bối gần đây. Các công tố viên gọi bà là một nghi can trong một âm mưu gây áp lực lên các tập đoàn lớn để buộc họ phải quyên tiền cho các tổ chức. Bà cũng phải đối mặt với một vụ điều tra bởi một vị công tố viên đặc biệt sau vài tuần nữa. Bà Park đã bác bỏ những cáo buộc làm dụng quyền lực cá nhân và đã ba lần xin lỗi về scandal này.
Các nhà lập pháp đối lập đang đẩy mạnh việc buộc tội bà Park, vị Tổng thống dự kiến sẽ chấm dứt nhiệm kỳ vào đầu năm 2018. Nếu nghị viện bỏ phiếu tố cáo bà, Toàn án Hiến pháp buộc phải chứng minh được động cơ của bà trong vòng 180 ngày. Một cuộc bỏ phiếu dân cử sẽ diễn ra trong vòng 60 ngày kế tiếp nếu tòa án xác nhận bà có tội.
Phiên điều trần diễn ra giữa một năm đầy sóng gió đối với cả nền kinh tế khi vừa phải chật vật duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế. Sự cố Galaxy Note 7 phát nổ, sự sụp đổ của công ty đóng tàu Hanjin, và cuộc điều tra tập đoàn bán lẻ Lotte đã làm xói mòn lòng tin vào nền công nghiệp quốc gia. Cả ngành đóng tàu và thép Hàn Quốc đều đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, Thống đốc Ngân hàng quốc gia Hàn Quốc Lee Ju-yeol cho biết nợ hộ gia đình đã tăng cao kỷ lục và là nguy cơ đối với ổn định tài chính
Phó Chủ tịch Lee cũng xác nhận rằng tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc này đã tặng một con ngựa trị giá 1 tỷ won (855.000 USD) cho con gái của bà Choi để học cưỡi ngựa. Nhà tài phiệt cũng thừa nhận đã gặp gỡ Tổng thống hai lần nhưng khẳng định rằng mình không phải chịu bất cứ áp lực nào từ bà Park liên quan đến việc quyên tiền vào các quỹ của bà Choi. Ông Lee cũng nhiều lần được hỏi khi nào và làm thế nào ông biết được mối quan hệ giữa bà Choi và bà Park nhưng ông nói rằng mình không thể nhớ được chi tiết.
Samsung bị cáo buộc hối lộ bà Choi để nhờ bà này gây sức ép lên Quỹ Hưu trí quốc gia nhằm hỗ trợ một cuộc sát nhập từng bị quỹ Elliott Management của Mỹ phản đối kịch liệt vì cho rằng giao dịch không công bằng với các cổ đông nhỏ hơn. Tháng 11, các công tố viên đã tiến hành khám xét các văn phòng của công ty Samsung Electronics và Quỹ Hưu trí quốc gia nhằm tìm kiếm bằng chứng về mối liên hệ giữa các tập đoàn hàng đầu và Tổng thống.
Ông Lee xác nhận mình đã gặp gỡ các quan chức của Quỹ Hưu trí trước khi tiến hành thỏa thuận nhưng khẳng định rằng giao dịch này được thực hiện không nhằm mục đích thương mại.
Ông Lee nói: “Vụ sáp nhập hai công ty không có gì liên quan đến việc kế nhiệm của tôi”.
Ông Lee, người đã đóng một vai trò quan trọng hơn kể từ khi cha ông bị một cơn đau tim hồi tháng 5/2014, hiếm khi xuất hiện trước công chúng. Những phát biểu vừa rồi của ông là lần đầu tiên ông đưa ra những tuyên bố lớn công khai kể từ năm ngoái.
Ông Lee cũng xin lỗi trước nghị viện về các sự cố liên quan đến chiếc điện thoại của hãng. “Chúng tôi đáng lẽ ra phải làm tốt hơn bằng cách tạo ra nhiều việc làm hơn… thế nhưng tôi hối hận và xấu hổ vì đã làm người dân thất vọng vì những tai nạn đáng tiếc. Tôi sẽ làm hết sức có thể để cải thiện hệ thống của chúng tôi và cả chính bản thân tôi để trở thành một công ty tốt hơn”, ông nói.
Bên cạnh ông Lee, ông Chung của Huyndai, ông Shin Dong-bin Chủ tịch Tập đoàn Lotte và ông chủ Tập đoàn SK Chey Tae-won đều bị đặt ra những câu hỏi liên quan đến những cáo buộc về việc các công ty này đã quyên tiền cho quỹ của bà Choi để đổi lấy những quyền kinh doanh miễn thuế. Cả Chủ tịch Tập đoàn Shin và SK đều phủ nhận những sai phạm này. Ông Koo Bon-moo của Tập đoàn LG, King Seung-youn của Hanwha, Cho Yang-ho của Hanjin, Sohn Kyung-shik của Tập đoàn CJ và Huh Chang-soo của Tập đoàn GS cũng đều xuất hiện trong phiên điều trần này.
