Tìm ra cách chuyển hóa mỡ thừa của cơ thể thành chất Insulin chữa được bệnh tiểu đường

Mỡ thừa có thể là đầu mối giúp chữa tiểu đường sau khi các nhà khoa học phát hiện ra rằng những tế bào gốc thu được từ mỡ thừa của cơ thể có thể được lập trình để tạo ra insulin.

Tiểu đường là chứng bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch bắt đầu tấn công các tế bào beta sản sinh insulin vốn xuất hiện để loại bỏ lượng đường thừa trong máu.

Hiện nay các nhà khoa học ở Thụy Sĩ đã cho thấy có thể lấy tế bào gốc từ mỡ cơ thể của một người đàn ông 50 tuổi và khiến chúng biến thành các tế bào beta sản sinh insulin nhờ bổ sung thêm mã di truyền mới.

Mã này sẽ kích hoạt một quá trình tương tự như những gì diễn ra ở tuyến tụy – nơi các tế bào beta được tạo ra – và quá trình này diễn ra chỉ mất 4 ngày.

Bước tiếp theo là cấy các tế bào beta vào bệnh nhân bị tiểu đường, và hy vọng chúng sẽ bắt đầu loại bỏ đường như bình thường. Nếu thành công, điều này có thể chấm dứt việc phải tiêm insulin hàng ngày cho các bệnh nhân.

Giáo sư Martin Fussenegger, nhà nghiên cứu chính của dự án, cho biết: “Hầu hết mọi người đều có mỡ thừa và nhờ thế có thể thu được các tế bào gốc này. Chúng tôi sử dụng phương pháp phẫu thuật hút mỡ dưới da để lấy mỡ nơi chứa rất nhiều tế bào gốc”.

Việc cấy ghép tế bào beta đã được sử dụng để chữa trị tiểu đường nhưng thường thì các ca này vẫn phải dùng thuốc để ngăn không cho hệ miễn dịch chống lại sự xuất hiện của các tế bào mới.

Tuy nhiên, vì các tế bào mới được nuôi dưỡng trong phòng thí nghiệm được lấy từ chính tế bào gốc của bệnh nhân nên việc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch sẽ không cần nữa, nhưng nguy cơ nhiễm trùng cũng vì thế mà tăng lên.

Fussenegger còn bổ sung thêm, “Với các tế bào beta của chính mình, việc sử dụng thuốc sẽ được giảm nhẹ, và các tế bào sẽ sử dụng chất nội sinh được lấy từ chính cơ thể của bệnh nhân. Đây là lý do khiến công trình của chúng tôi rất có ý nghĩa đối với việc điều trị bệnh tiểu đường”.

Để tạo ra các tế bào beta, các nhà khoa học lấy các tế bào gốc trong mỡ thừa và đưa vào đó một ‘phần mềm’ di truyền nhằm lập trình cho các tế bào gốc sản xuất ra 3 protein tăng trưởng cần thiết để tạo ra các tế bào sản sinh insulin hoàn thiện.

Mật độ của các protein này tăng và giảm liên tục trong suốt quá trình trở thành một tế bào chuyên biệt vì thế rất khó để tái tạo được hỗn hợp chính xác nếu sử dụng chất hóa học trong phòng thí nghiệm. Chẳng hạn, một trong số các protein này không xuất hiện cho đến ngày cuối cùng của quá trình phát triển.

Vì thế mã di truyền không chỉ dẫn dắt quá trình tạo ra protein mà còn chỉ thị thời điểm cụ thể khi nào các protein này nên xuất hiện và mật độ của chúng nữa. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học thành công trong việc tái tạo toàn bộ một quá trình tự nhiên, từ tế bào gốc đến tế bào beta.

Các tế bào được tạo ra trong phòng thí nghiệm không chỉ giống y hệt các tế bào tự nhiên về hình thức mà còn có chức năng tương tự.

Đinh Vân