Vàng tăng 15%, bạc tăng 18% từ đầu năm nhưng vẫn 'xách dép' cho kim loại này - tăng vọt 34% trong đúng 1 tuần, Việt Nam nằm trong top 20 nhưng chỉ khai thác được 100-200 tấn/năm
Đây là kim loại đặc biệt quan trọng trong sản xuất các loại hợp kim cũng như pin.
Giá cobalt đã tăng vọt sau lệnh cấm xuất khẩu bất ngờ từ quốc gia sản xuất lớn nhất thế giới, làm gia tăng sự bất ổn trong chuỗi cung ứng. Giá cobalt tăng 34,16% trong một tuần qua, 67,84% kể từ đầu năm (tính đến ngày 18/3), lên mức 36.170 USD/tấn.
Congo hiện chiếm khoảng 3/4 sản lượng khai thác cobalt, kim loại quan trọng để sản xuất pin, của thế giới và mức giá tăng đột biến đnag gây lo ngại lớn về nguồn cung.
Giá cobalt tăng vọt trong tháng 3. Nguồn: Trading Economics.
Theo CRU Group, dự trữ trung gian bên ngoài Congo ước tính vào khoảng 85.000 tấn cobalt, tương đương với lượng tiêu thụ toàn cầu trong 6 tháng, nếu giả định tốc độ sản xuất, tinh chế ổn định. Giá tăng vọt đang tạo ra những gợn sóng trong chuỗi cung ứng nguyên liệu thô được sử dụng trong mọi thứ, từ pin đến các loại hợp kim.
Guangdong Yunchang New Enerty Industry, một nhà sản xuất pin của Trung Quốc, đã thông báo với các khách hàng rằng chi phí cho tất cả đơn đặt hàng pin mới phải được xem xét lại và nhiều nhà sản xuất oxit lithium cobalt đã ngừng báo giá.
"Mặc dù giá có thể tiếp tục tăng trong những tuần tới, mức độ cuối cùng vẫn rất khó dự đoán", nhà phân tích Thomas Matthews của CRU cho biết.
Cộng hòa dân chủ Congo chính là quốc gia sở hữu trữ lượng cobalt lớn nhất thế giới, ước tính khoảng 4 triệu tấn (chiếm hơn 50% tổng sản lượng toàn cầu, theo USGS năm 2023). Năm 2023, sản lượng khai thác của quốc gia này đạt 170.000 tấn. Úc, Canada, Nga, Indonesia là các quốc gia tiếp theo có trữ lượng cũng như sản lượng khai thác cobalt lớn.
VIệt Nam không được xếp hạng trong nhóm các quốc gia có trữ lượng cobalt lớn nhưng cobalt ở Việt Nam vẫn được khai thác đồng hành cùng với các mỏ quặng như niken hoặc Cromit. Một trong những mỏ đáng chú ý là mỏ Cổ Định (Thanh Hóa) với ước tính khoảng 300.000 tấn cobalt.
Theo dữ liệu từ Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), trong giai đoạn 2013-2016, sản lượng khai thác cobalt của Việt Nam dao động từ 25 tấn (2013) đến 277 tấn (2015), mức trung bình khoảng 165 tấn/năm. Những năm gần đây, sản lượng này không có dấu hiệu tăng đáng kể và có thể đã giảm, đạt khoảng 100-200 tấn/năm do hạn chế về công nghệ và quy mô khai thác.
Đáng chú ý, Việt Nam vẫn có mặt trong danh sách các quốc gia hiếm hoi khai thác cobalt – thường xếp hạng 15-20 thế giới, mặc dù trữ lượng và sản lượng khiêm tốn so với các quốc gia top đầu.