Tin buồn: Người đầu tiên trên thế giới được ghép tim lợn 2 tháng trước đã qua đời

Vậy là một phép màu hoàn hảo đã không xảy ra. David Bennett, người đàn ông đã ghi tên mình vào lịch sử hai tháng trước , khi trở thành người đầu tiên trên thế giới được ghép tim từ một con lợn, đã qua đời.

Đại diện Trung tâm Y tế Đại học Maryland (UMMC), nơi thực hiện ca phẫu thuật lịch sử xác nhận tin tức là chính xác.

"Chúng tôi rất đau buồn trước sự ra đi của ông Bennett. Ông ấy đã chứng tỏ mình là một bệnh nhân dũng cảm và cao thượng, người đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng", bác sĩ phẫu thuật Bartley P. Griffith cho biết. "Chúng tôi xin gửi lời chia buồn chân thành nhất tới gia đình ông".

Hiện bệnh viện vẫn chưa công bố thông tin về nguyên nhân cái chết của Bennett. Các bác sĩ vẫn đang làm việc để tìm hiểu xem liệu đó có phải do hiện tượng thải ghép hay không?

Theo báo cáo của New York Times, công việc điều tra sẽ được tiến hành cho tới khi nguyên nhân cái chết được sáng tỏ. Các bác sĩ sau đó sẽ công bố toàn bộ những gì họ biết lên một tạp chí y học có bình duyệt.

"Chúng tôi rất biết ơn ông Bennett vì vai trò lịch sử độc đáo của ông đã đóng góp một lượng lớn kiến thức cho lĩnh vực cấy ghép dị chủng", bác sĩ Muhammad M. Mohiuddin, một giáo sư giải phẫu học và Giám đốc Khoa học của Chương trình Cấy ghép Tim dị chủng cho biết.

Ghép tim lợn sang người là một thủ thuật nằm trong nhóm cấy ghép dị chủng, còn được gọi là xenotransplantation. Từ hàng trăm năm trước, các nhà khoa học đã thực hiện các ca truyền máu và ghép da động vật sang người.

Vào những năm 1960, thận của tinh tinh đã được cấy ghép thử sang con người, nhưng bệnh nhân sau đó sống lâu nhất cũng chỉ được 9 tháng. Năm 1983, một trái tim khỉ đầu chó được cấy ghép vào một đứa trẻ sơ sinh biệt danh là Baby Fae, nhưng cô bé đã chết 21 ngày sau đó.

Đến cuối thập niên 1980, một số bác sĩ cho rằng họ nên thử cấy ghép nội tạng lợn sang con người vì chúng có kích thước nội tạng phù hợp hơn với chúng ta. Chẳng hạn trái tim khỉ quá nhỏ và chỉ phù hợp để cấy ghép cho trẻ em, trong khi tim lợn 6 tháng tuổi đã có thể lớn tương đương tim người trưởng thành.

Van tim lợn sau đó thường xuyên được thu thập và cấy ghép thành công sang người. Một số bệnh nhân tiểu đường thậm chí đã được cấy ghép tế bào tuyến tụy từ lợn. Da lợn cũng được thu thập để dùng cho bệnh nhân bỏng.

Nổi bật nhất là tháng 11 năm ngoái, một quả thận lợn biến đổi gen của Revivicor cũng đã được cấy ghép thành công sang con người, mặc dù chỉ là một bệnh nhân đã chết não.

Ca cấy ghép tim lợn sang người cho David Bennett cũng là một bước đột phá lần đầu tiên trong lịch sử. Các bác sĩ cho biết đó là lựa chọn bất đắc dĩ cho cả họ và Bennett.

Bệnh nhân người Mỹ 57 tuổi được đưa đến bệnh viện cấp cứu với tình trạng suy tim nghiêm trọng. Để duy trì sự sống cho ông, các bác sĩ đã phải sử dụng đến máy tim phổi nhân tạo – một thiết bị giống máy ECMO cho bệnh nhân COVID-19 nguy kịch.

Cỗ máy sẽ làm nhiệm vụ rút máu của Bennett ra ngoài, lọc các chất độc và CO2 sau đó bơm oxy trở lại để nuôi sống cơ thể ông. Nhưng máy tim phổi nhân tạo chỉ có tác dụng trong ngắn hạn. Nếu không được cấy ghép một trái tim mới, Bennett chắc chắn sẽ chết ngay lập tức.

Bác sĩ Griffith cho biết Bennett thậm chí đã quá yếu để được ghép một trái tim người. Vì vậy vào giữa tháng 12 năm ngoái, ông đã đến gặp bệnh nhân để đưa ra một đề nghị:

"Chúng tôi không thể ghép cho ông một trái tim người, bởi ông không đủ tiêu chuẩn. Nhưng có lẽ chúng ta có thể sử dụng một quả tim từ động vật, cụ thể là từ lợn. Ca phẫu thuật dạng này chưa từng được thực hiện trước đây, nhưng chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể làm được".

Bennett cũng đã mất một khoảnh khắc để hiểu lời đề nghị đó nghĩa là gì. "Hoặc là tôi sẽ chết, hoặc là tôi sẽ thực hiện ca cấy ghép này. Tôi thì vẫn muốn sống. Tôi biết ca phẫu thuật đó giống như bắn một phát súng vào bóng tối, nhưng đó là lựa chọn cuối cùng của tôi", ông ấy nói.

Ông Bennett đã hồi phục khá tốt sau ca phẫu thuật dài 8 tiếng.

Sau khi nhận được sự đồng ý từ phía bệnh nhân và người nhà, các bác sĩ tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland đã nhanh chóng gửi hồ sơ xin cấp phép khẩn cấp cho ca phẫu thuật lên Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).

Quá trình phê duyệt được FDA thực hiện ngay trong đêm giao thừa, sau đó ca phẫu thuật cho Bennett được lên lịch vào ngày 8/1. Các bác sĩ cho biết trái tim được cấy cho ông sẽ được lấy từ một con lợn của Revivicor, một công ty chuyên cung cấp lợn biến đổi gen.

Những con lợn đã được chỉnh sửa 10 gen để nội tạng của chúng không kích hoạt phản ứng miễn dịch đào thải trên cơ thể người. Một gen tăng trưởng cũng bị làm bất hoạt để ngăn chặn quá trình lớn lên của tim lợn sau khi được cấy ghép.

Ca phẫu thuật cho Bennett khá phức tạp và kéo dài tới 8 tiếng đồng hồ cho tới bước cuối cùng khi bác sĩ Griffith tháo chiếc kẹp hạn chế nguồn cung cấp máu đến trái tim, nó bắt đầu hoạt động, co bóp và tạo ra nhịp đập.

Bennett đã sống với trái tim của lợn suốt 2 tháng. Ông đã dành khoảng thời gian đó bên gia đình, luyện tập các biện pháp vật lý trị liệu để lấy lại sức khỏe vốn có của mình. Khoảng giữa tháng 2, ông Bennett đã có thể ngồi trên giường và nhẹ nhàng hát theo ca khúc America the Beautiful khi đang xem giải đấu bóng bầu dục Super Bowl.

Tiếp theo, ông muốn được gặp chú chó mà mình nuôi thời gian dài. Theo bác sĩ trị liệu Christine Wells, việc ông Bennett ngồi dậy được là dấu hiệu hồi phục tuyệt vời. "Ông ấy đã cải thiện nhiều, đã tự đứng và ngẩng cao đầu được, có thể nói chuyện. Ông vẫn nhớ rất rõ mọi thứ ở nhà. Chúng tôi nói chuyện về chú chó cưng của ông, Lucky. Con chó đang đợi chủ nhân trở về", bác sĩ Griffith nói.

Đánh giá ban đầu từ phía bệnh viện cho thấy không có dấu hiệu của sự thải ghép và mọi chuyện đều tiến triển tốt. Cho đến một vài ngày trước, một thứ gì đó đã xảy ra và thay đổi thực tế ấy.

Tình trạng sức khỏe của ông Bennett đột nhiên xấu đi và khi các bác sĩ biết họ không thể làm gì được thêm nữa để giúp ông ấy hồi phục, họ đã đưa Bennett vào một chương trình chăm sóc giảm nhẹ.

Ông Bennett đã có được những giờ cuối cùng của mình bên người thân và gia đình, đại diện Trung tâm Y tế Đại học Maryland cho biết.

Mặc dù câu chuyện này có một kết thúc buồn, nhưng các bác sĩ phẫu thuật thực hiện ca cấy ghép rất lạc quan về tương lai của liệu pháp.

"Như bất kỳ ca phẫu thuật cấy ghép đầu tiên nào được thực hiện trên thế giới, cuộc phẫu thuật này đã dẫn đến những hiểu biết có giá trị, đem lại hy vọng và bài học kinh nghiệm cho các bác sĩ, để họ có thể cải thiện kết quả và cứu sống những bệnh nhân trong tương lai", bác sĩ Griffith nói.

Với sự thành công dù chỉ là tạm thời của ca ghép tim dị chủng này, cùng với hai ca cấy ghép thận tiên phong từ những con lợn đã được chỉnh sửa gen vào năm ngoái, nhiều khả năng FDA sẽ tiếp tục cấp phép cho nhiều nghiên cứu như thế này hơn nữa, để đẩy lĩnh vực cấy ghép nội tạng dị chủng tiến về phía trước.

Bác sĩ Mohiuddin cho biết: "Chúng tôi đã có được những kiến thức vô giá khi biết rằng tim lợn biến đổi gen có thể hoạt động tốt trong cơ thể con người, khi mà hệ thống miễn dịch bị ức chế toàn bộ. Chúng tôi vẫn sẽ có kế hoạch tiếp tục công việc của mình, với các thử nghiệm lâm sàng trong tương lai".

Tham khảo  Nytimes,  Iflscience

Theo Thanh Long