Tại sao áo của bé gái không thể có hình khủng long hay tàu vũ trụ?
Chuẩn mực văn hóa khiến những đứa trẻ khi lớn lên chỉ có thể chọn quần áo được thiết kế đúng với giới tính của mình.
Ngay từ khi con gái của Jaya Iyer mới tập đi, cô bé đã bị cuốn hút bởi Sao thổ và những vòng quay của nó. Khi Swaha lên ba tuổi, cô bé có một bữa tiệc sinh nhật theo chủ đề vũ trụ. Nhưng khi mẹ cô bé tìm quần áo với những hình ảnh về không gian cho Swaha thì đều không tìm được, chúng toàn là quần áo cho các bé trai.
Bởi vậy, bà mẹ 41 tuổi của hai đứa con, người có bằng tiến sỹ về kinh doanh thời trang, bắt đầu dự án kinh doanh mang tên Svaha (cách phát âm tên con gái cô ấy) để bán những loại quần áo làm chậm quá trình định kiến về giới.
Một áo sơ mi với hình khủng long đang cười màu xanh, trang trí thêm với dấu chấm bi. Chiếc thứ hai có màu hồng rực, hình một phi hành gia đang cắm cây cờ Mỹ trên mặt trăng. Những cái đó có thể khiến con gái cô ấy hài lòng. “Cô bé rất buồn khi tôi không thể mua bất cứ thứ gì có hình phi hành gia trên đó,” Iyer nói. “Sau đó cô bé nói với tôi: Con muốn có một ninja trên áo của con.”
Svaha là một trong những startup xuất hiện trong những năm gần đây với mục tiêu thay đổi chuẩn mực đang điều chỉnh những gì đứa trẻ mặc. Chúng không tìm cách để thay thế hoàn toàn những gì đứa trẻ hiện tại đang mặc. Thay vào đó, những nhà sáng lập nói họ muốn đưa cho những đứa trẻ nhiều sự lựa chọn hơn.
Handsome in Pink nói chẳng sao cả khi cho những bé trai mặc đồ màu hồng hay tím. BuddingSTEM cung cấp những đồ theo chủ đề khoa học cho những bé gái. Có lẽ, nhãn hiệu được lan truyền nhất là Pricess Awesome, khi thu về 200.000 đô la với chiến dịch Kickstarter vô cùng thành công. Hãng cung cấp váy với chủ đề cướp biển, và đồ nữ với ký hiệu Pi. Hầu hết các công ty vẫn đang duy trì những bước đầu tiên, sử dụng đám đông tài trợ hoặc bán số lượng nhỏ áo và váy.
Đa phần những startup chia sẻ một nguồn gốc ra đời phổ biến: Chúng được sinh ra từ sự thất vọng của cha mẹ về những nhà bán lẻ lớn. Đó không đơn thuần là việc họ cứ lựa chọn những bộ quần áo bé trai cho con gái của mình. Chuẩn mực văn hóa khiến những đứa trẻ khi lớn lên chỉ có thể chọn quần áo được thiết kế đúng với giới tính của mình.
“Hầu hết những đứa trẻ và cha mẹ chúng đi đến những nhà bán lẻ lớn và nhìn những thông điệp chỉ dành cho bé trai hoặc bé gái,” Sharon Choksi, đồng sáng lập của dòng quần áo Girls Will Be nói.
Maya, con gái 10 tuổi của Choksi, không bao giờ thích những gì lấp lánh hay màu sắc nữ tính, bởi vậy Choki phải mua cho Maya những đồ của bé trai. Khi Maya lớn hơn nữa, Choksi lo lắng rằng những nhãn bé trai, bé gái sẽ khiến con gái cô khó chịu.
Choksi, từ Austin, bắt đầu bán áo nữ từ năm 2013 trước khi mở rộng sang hoodies và quần shorts. Trong nỗ lực của việc khuyến khích bé gái vận động thoải mái, phù hợp hơn, những thiết kế được mô tả là “táo bạo, dũng cảm, thích mạo hiểm, và nhiều thứ khác nữa”. Choksi muốn quần áo của mình sẽ lấp đầy chỗ trống của các công ty lớn. “Khi nào thì các công ty lớn mới tỉnh táo và nhận ra rằng không phải tất cả các bé gái đều giống nhau, và các bé trai cũng vậy?” Cô ấy băn khoăn.
Ở Settle, Martine Zoer có kinh nghiệm tương tự với những cậu con trai của mình. Cô ấy cảm giác mệt mỏi về chúng, nay đã 4 và 7 tuổi, bị đẩy những đồ dùng có thiết kế khủng long và xe tải. Vào năm 2014, cô thành lập Quirkie Kids, một nhãn hiệu hướng tới không phân biệt giới tính. “Không có gì là sai với màu hồng hoặc những cô gái thích màu hồng,” Zoer nói. “Nhưng nếu chúng tôi chỉ cung cấp cho họ lựa chọn đó, thì có điều gì đó không ổn.”
Svaha clothing line.
“Không có gì hiện hữu trong tâm trí chúng ta nói rằng màu hồng cho con gái và màu xanh cho con trai,” Lise Eliot, nhà tâm thần học tại Trường Y Chicago tại Đại học Rosalind Frank và tác giả của Pink Brain, Blue Brain: How small difference grow into troublesome Gaps- and what we can do about it. Nó hoàn toàn là một hiện tượng văn hóa. Trong thời gian những đứa trẻ tập đi, các cậu bé bắt đầu từ chối màu hồng vì chúng nhận ra nó bất đồng với điều mong đợi.
Những lựa chọn này có thể mang đến hậu quả do ảnh hưởng đến sự yêu thích của những đứa trẻ và mục tiêu dài hạn. Ví dụ, hầu hết quần áo của phụ nữ thường vừa khít và nó đẩy các cô gái ra xa các hoạt động thể chất.
Thói quen vui chơi của những đứa trẻ ảnh hưởng đến sự phát triển và cả nghề nghiệp trong tương lai. Nếu những cô bé bị kéo ra khỏi những gì về không gian bên ngoài bởi áp lực xã hội, cô ấy có lẽ sẽ không thể trở thành một phi hành gia. Nếu một cậu bé không được khuyến khích chơi với búp bê hay mặc quần áo táo bạo thì chúng sau này cũng sẽ không muốn trở thành nhà thiết kế thời trang. “Luôn luôn là bé trai với tàu tên lửa và bé gái với những bông hoa xinh đẹp,” Eliot nhấn mạnh.
Ở những cửa hàng bán lẻ lớn như Children’s Place and Gymboree, có rất ít sự lựa chọn cho những cô bé yêu khủng long hay bóng đá. Điều tương tự xảy ra với những cậu bé yêu kỳ lân và trái tim. Phần lớn các hàng hóa được rập khuôn như là: một áo bóng đá cho đồ của bé trai, áo mới dòng chữ "I ❤ My B.F.F. More Than Shoes" (Tạm dịch: Tôi yêu bạn thân của tôi hơn những đôi giày” với đồ của những cô bé. Một đại diện của Children’s Place từ chối bình luận về cách họ lựa chọn về thiết kế và màu sắc để bán cho nam và nữ, những đại diện từ Gymboree còn không đưa ra câu trả lời cho lời đề nghị bình luận.
Những nhà bán lẻ lớn thường chú trọng vào số lượng, do vậy nếu không có lượng đủ lớn người tiêu dùng yêu cầu thì sẽ không có bất cứ thay đổi gì cả, Phó giám đốc cấp cao về đồ trẻ em của Doneger Group nói. “Màu hồng thường được bán cho bé gái và màu xanh thường bán cho bé trai, không có vấn đề gì xảy đến đối với những nhãn hàng nhỏ. Cuối cùng, nó phụ thuộc vào sự lựa chọn của cha mẹ."
Năm 2014, Take Lands’ End khiến khách hàng nổi giận khi bà mẹ Lisa Ryder ở New Jersey viết một bức thư công khai chỉ trích trong việc lựa chọn khuôn mẫu trong các loại quần áo của nó.
Khi xem các catolog sản phẩm, con gái của Ryder thích áo với hình hành tinh và khủng long, mặc dù họ đã đánh dấu rõ ràng là đồ dành cho các bé trai. Một người trên Facebook đã gợi ý Ryder mua chiếc áo con trai đó, nhưng cô ấy trả lời một cách mạnh mẽ. “Vấn đề là trong catalog sản phẩm gần đây thúc đẩy các khuôn mẫu về giới tính rằng những cậu bé thì thông minh và mạnh mẽ còn những bé gái thì đáng yêu,” cô viết.
“Đơn giản là mua cho con gái của tôi một chiếc áo của bé trai không phải cách hay vì nó kéo dài ý tưởng rằng khoa học là của bé trai mà cô bé tình cờ được tham gia vào thôi.” Lands’ End quyết định cho ra mắt áo với chủ đề khoa học cho các bé gái.
Đối với người khổng lồ của thế giới quần áo, đây là một bài tập để tìm ra những gì sẽ bán. Đối với những thương hiệu đang xây dựng, nó sẽ là một nhiệm vụ để tạo sự khác biệt hơn là một cuộc chiến dành lợi nhuận. “Mọi người cần thực sự hỗ trợ chứ không phải cạnh tranh lẫn nhau, chúng ta đều ở cùng với nhau” Zoer, nhà sáng lập Quirkie Kids nói trước cộng động các thương hiệu mới.
