Một tạ muối đổi được... 2 tô bún!
Đó là thực tế đang xảy ra với diêm dân Bình Định, khi giá muối rớt thê thảm, ở mức thấp nhất trong vòng 5 năm nay, dù muối năm nay được mùa.
Diện tích sản xuất muối tại Bình Định hiện là 213 ha, tập trung chủ yếu tại các xã ven biển thuộc huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Tuy Phước. Đồng muối Cát Minh (huyện Phù Cát) đang vào thời điểm cuối vụ. Đây là một trong những vựa muối lớn của Bình Định với 65 héc ta, hơn 600 hộ diêm dân trực tiếp sản xuất muối.
Hộ gia đình ông Trương Đình Du (ở thôn Đức Phổ 1, xã Cát Minh) sản xuất được 3,5 ha ruộng muối. Thu nhập gia đình đặt cả vào muối nên ngay từ đầu vụ ông Du dồn vốn thuê nhân công cải tạo lại toàn bộ diện tích bắt tay vào sản xuất. Năm nay nắng to, ít mưa nên muối được mùa. Nhưng chưa kịp mừng thì các diêm dân đã phải đối mặt với giá muối tuột thấp thê thảm. Với giá muối chỉ có 500 đồng/kg, gia đình ông hiện đã thu về được khoảng 20 triệu đồng, nhưng tính ra chi phí đã lên tới 40-50 triệu đồng!
Tương tự, diêm dân Huỳnh Ngọc Hân ở thôn Đức Phổ 2 (Cát Minh) có 0,5 ha ruộng muối, năm nay do chi phí đầu tư quá cao nên ông chỉ đưa vào sản xuất 0,2 ha. Thu về 15 tấn muối nhưng tiền bán muối chưa đủ bù chi phí.
Theo ông Hân để làm 1 sào ruộng muối phải tốn 20 công cải tạo ruộng, mỗi công thuê là 200.000đồng, tổng chi phí hết 4 triệu đồng/sào. Cộng vào đó là chi phí cho mỗi bao muối (50 kg) mà diêm dân phải chịu, bao gồm: tiền mua bao, tiền thuê công gánh muối, tiền hốt muối vào bao, bốc vác và nếu bán cho nhà máy thì tốn thêm tiền vận chuyển.
Tổng chi phí cho mỗi bao muối lên đến 13.000 đồng. Trong khi đó, muối sạch trên ruộng trải bạt chỉ bán được giá 50.000 đồng/bao, còn muối thường hiện chỉ còn 26.000-27.000 đồng/bao. Vậy là một tạ muối thường, bán được chừng 50.000 đồng, chỉ đủ mua 2 tô bún!
Ông Võ Văn Thế, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Minh, thừa nhận: Giá muối rớt mạnh, hiện nay chỉ ở mức 400-500 đồng/kg muối thường, và khoảng 700 đồng/kg muối sạch, giảm một nửa so với đầu vụ. Trong khi chi phí sản xuất như công làm đất, vận chuyển, bốc vác tăng hơn 30% so với năm trước. Bà con nông dân lỗ ròng mà không biết làm sao.
Để nâng cao chất lượng muối, nhiều hộ dân khoan giếng lấy nước, mua bạt lót trên 7.500 m2 ruộng muối kết tinh để sản xuất muối sạch. Với cách làm này các hộ dân sẽ được hỗ trợ vốn nhưng công nhiều hơn trong khi giá bán chỉ nhỉnh hơn giá muối thường chút đỉnh nên thu nhập cũng không cải thiện được nhiều. “Có khoảng 450 hộ dân làm muối trên địa bàn xã đang rất khó khăn bởi giá muối xuống thấp nhất trong vòng 5 năm qua, địa phương đã lập danh sách gửi huyện đề nghị hỗ trợ gạo cho bà con”, ông Võ Văn Thế, cho biết.