Cuộc chiến với muối của người Trung Quốc
Liu Lishing – một bác sỹ tim mạch 87 tuổi nói rằng việc thay đổi thói quen ăn mặn của người Trung Quốc trở thành một thử thách lớn mặc dù muối không gây nghiện như nicotine.
Trong nhiều thập kỷ qua, các bác sỹ tại Trung Quốc đã phải rất vất vả trong việc thuyết phục người dân nước này ăn ít muối nhằm tránh nguy cơ mắc các bệnh gây chết người như đột quỵ và tim. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu mới đây đã tìm ra giải pháp: Họ truyền kiến thức về tác hại của muối cho các trẻ em tại trường học và yêu cầu chúng về phổ biến lại cho những người lớn trong gia đình.
Nhận thấy tầm ảnh hưởng của những “vị vua nhí”, nhóm nghiên cứu đã quyết định dạy cho học sinh tại các trường ở phía Bắc tỉnh Sơn Tây về tác hại của chế độ ăn quá nhiều muối theo truyền thống của người dân địa phương. Và sau đó, chúng được yêu cầu chuyển thông điệp đó cho những người lớn trong gia đình.
Ngay lập tức biện pháp đã có hiệu quả. Một cậu bé tham gia dự án đã quyết định bỏ lọ muối của gia đình đi khiến bố mẹ chúng tức giận. Một học sinh khác thì nhanh chóng giấu lọ muối của mẹ và sau đó nói rằng đã quên chỗ cất giấu. Chính vì vậy, chỉ chưa đầy 4 tháng, lượng muối trong cơ thể của những người tham gia chương trình đã giảm tới ¼.
Báo báo của Lancet vào tháng 12 cho thấy, có khoảng 270 triệu người Trung Quốc hiện đang mắc phải chứng tăng huyết áp. Trong năm 2013, đột quỵ là căn bệnh gây chết người nhiều nhất tại đây, đứng thứ 2 là bệnh tim.
Nếu không có giải pháp triệt để từ chính phủ, bệnh đột quỵ và tim mạch có thể khiến Trung Quốc mất 550 tỷ USD trong giai đoạn từ năm 2005 – 2015 theo dự đoán của Tổ chức Y tế thế giới WHO.
Quyền lực của những "vị vua nhí"
Trước đó, để tìm kiếm giải pháp dài hạn giảm lượng muối trong thói quen ăn uống của các gia đình Trung Quốc, những nhà nghiên cứu đến từ tổ chức phi lợi nhuận George Institute for Globle Health đã quyết định sử dụng những đứa trẻ bởi vì quyền lực khác thường của chúng trong các gia đình Trung Quốc. Tại quốc gia này có rất nhiều gia đình chỉ sinh một bởi chính sách 1 con. Chính vì vậy, những đứa trẻ này được biết đến với cái tên những “vị vua nhí”.
“Tại Trung Quốc, những đứa trẻ có vị trí đặc biệt trong gia đình. Chúng có thể nói với bố mẹ rằng: Con sẽ không ăn nếu mẹ nấu một món có quá nhiều muối”, theo Zhang Jing, chuyên gia nghiên cứu tại văn phòng George Institute.
Theo thống kê của Bộ Y tế nước này, người Trung Quốc ăn trung bình 12g muối/ngày. Trong khi đó, lượng muối ít hơn 5g/ngày với người lớn giúp giảm lượng máu và nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ và động mạch vành, theo tổ chức WHO.
“Cuộc chiến với muối”
“Cuộc chiến với muối” của Trung Quốc bắt đầu từ nhiều năm trước. Liu Lishing – một bác sỹ tim mạch 87 tuổi nói rằng việc thay đổi thói quen ăn mặn của người Trung Quốc trở thành một thử thách lớn mặc dù muối không gây nghiện như nicotine.
“Thói quen sống rất khó thay đổi. Tuy nhiên, nếu bạn dậy cho những đứa trẻ không nên sử dụng thức ăn nhiều muối khi chúng còn trẻ, chúng sẽ ăn ít khi lớn lên”.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy việc truyền kiến thức cho những đứa trẻ cũng tốt hơn so với những người lớn tuổi đã có sở thích quá lâu với vị của các món ăn.
Hơn nữa, không giống như các quốc gia phát triển, hầu hết muốn được tiêu thụ thông qua thức ăn đã chế biến hoặc tại nhà hàng. Ở Trung Quốc, đặc biệt là các vùng nông thông muối thường được chế biến trực tiếp cùng những món ăn nấu tại nhà.
Giải pháp là những chiếc thìa nhỏ hơn
Kể từ tháng 9 – 12/2013, khoảng 280 học sinh (đều khoảng 11 tuổi) đã tham gia vào dự án “giảm lượng muối” cùng với 560 người lớn (2/3 trong số đó là cha mẹ của chúng, phần còn lại là ông bà). Qua 9 bài học, các học sinh được dậy rằng ăn quá nhiều muối có thể dẫn đến tăng huyết áp, đột quỵ và ung thư dạ dày. Và một mẹo để giảm lượng muối là sử dụng những chiếc thìa nhỏ hơn khi tra gia vị, ăn ít dưa và tránh mỳ gói.
Các nhà nghiên cứu mong muốn kết quả chương trình này sẽ giúp giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày của các bậc phụ huynh và ông bà trong gia đình từ 12,6g xuống còn 10,4g, tương đương 25%. Trong khi đó, con số tương tự với trẻ con là 27%.
Việc giảm lượng muối ăn hàng ngày của mỗi người có thể cứu sống được 125.000 người.
>> Trung Quốc “chưa kịp giàu thì đã già”
Phương Linh
