Hàng hóa Trung Quốc "trốn" Mỹ, chạy sang Việt Nam
Trong khi các nước đều áp dụng các biện pháp phòng vệ khốc liệt, đặc biệt là Mỹ khiến Trung Quốc gặp khó khăn buộc phải chạy sang các thị trường dễ thở hơn, trong đó có Việt Nam.
Và điều này lý giải vì sao, bao nhiêu năm nay Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Theo số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Hải quan, cộng dồn từ đầu năm đến tháng 11 năm 2015, kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc ước đạt 45,1 tỷ USD.
Các mặt hàng Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam chủ yếu các mặt hàng phục vụ sản xuất, gia công, lắp ráp trong nước như máy móc thiết bị, dụng cụ điện tử, máy tính và linh kiện điện thoại các loại và linh kiện vải nguyên phụ liệu dệt may, giày dép, sợi, giấy, sắt thép các loại…
Lý giải vì sao Việt Nam nhập khẩu nhiều từ Trung Quốc, ông Nguyễn Phương Nam, Cục phó Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ Công Thương cho hay, gần đây Trung Quốc có tình trạng nền kinh tế sản xuất thừa, hàng hóa trong nước cung vượt cầu, doanh nghiệp buộc phải tìm cách tiêu thụ sản phẩm ở thị trường ngoài nước.
Đi cùng với tình trạng dư thừa hàng hóa là chính sách giảm thuế xuất khẩu của Trung Quốc khiến doanh nghiệp có lợi trong xuất khẩu ra thế giới.
Trong khi các nước đều áp dụng các biện pháp phòng vệ khốc liệt, đặc biệt là Mỹ, khiến Trung Quốc gặp khó khăn buộc phải chạy sang các thị trường dễ thở hơn. Và Việt Nam là điểm đến hấp dẫn của hàng hóa Trung Quốc.
"Việt Nam là một trong số ít các nước ít áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại khiến hàng hóa trong nước gặp khó khăn trong cạnh tranh và nền kinh tế chịu nhiều thiệt thòi", đại diện Bộ Công Thương nhấn mạnh.
Đơn cử như trong thời gian vừa qua, thép Trung Quốc ồ ạt, đổ bộ vào thị trường Việt Nam khiến nhiều doanh nghiệp trong nước lao đao.
Thép Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam được hoàn thuế giá trị gia tăng từ 9-13%, điều này khiến hàng Trung Quốc hưởng lợi về giá bán cộng với tiểu xảo thép xây dựng đội lốt thép hợp kim khiến doanh nghiệp thép Trung Quốc bán được giá rẻ (sang Việt Nam thép hợp kim được đánh thuế 0%).
Theo ước tính của Hiệp hội Thép Việt Nam (VINATAS), lượng thép tiêu thụ năm 2015 tăng đáng kể so với năm 2014. 9 tháng năm 2015, các nhà sản xuất tôn thép tiêu thụ được 2.268.000 tấn. Trong khi đó, khối lượng nhập khẩu vào để tiêu thụ ở trong nước là 1.078.000 tấn. Như vậy, tôn nhập khẩu chiếm 32,2% thị trường trong nước.
Điều đáng nói là, trong số hàng nhập khẩu thì hàng Trung Quốc chiếm 90%.
Ngoài thép ra, nhiều ngành sản xuất khác như sợi, giấy, nhựa trong nước cũng đứng trước áp lực cạnh tranh bởi hàng hóa "made in China".
Và khi Hiệp định thương mại tự do ASEAN- Trung Quốc có hiệu lực, hàng Trung Quốc sẽ có nhiều cơ hội hơn để thâm nhập, thống lĩnh thị trường Việt Nam.
Đứng trước thách thức cho doanh nghiệp trong nước, theo ông Nam, sử dụng nhiều biện pháp tự vệ, phòng vệ thương mại là điều Việt Nam nên làm trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này. Nhưng biện pháp ấy phần lớn doanh nghiệp Việt còn mơ hồ.
Thông tin từ Bộ Công Thương cho hay, từ năm 2004 đã có các quy định về phòng vệ thương mại, nhưng đến nay chỉ có 2 biện pháp tự vệ được áp dụng là dầu ăn và tôm nước ấm.
