Luật sư Nguyễn Đức Chánh: Việc áp giá sàn không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của các hãng bay, mà còn tác động đến các công ty du lịch, lữ hành & đông đảo khách hàng

Đó là chia sẻ của luật sư Nguyễn Đức Chánh, Giám đốc Công ty TNHH Luật Nguyễn Đức Chánh, với chúng tôi trong một cuộc phỏng vấn gần đây về câu chuyện áp giá sàn vé máy bay đang được dư luận quan tâm.

- Chào luật sư, xin ông cho biết trong điều kiện thị trường như thế nào thì nên áp giá sàn cho vé máy bay? Tác động của việc áp giá sàn lên thị trường (đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp) là gì?

- Việc áp giá sàn cho vé máy bay trước mắt sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng. Các hãng hàng không áp dụng vé máy bay giá rẻ là hướng đến người tiêu dùng chưa có nhiều điều kiện. Nếu áp giá sàn thì sẽ không còn nhiều vé giá rẻ như hiện nay, đồng nghĩa với việc những người tiêu dùng này có thể rất khó tiếp cận dịch vụ hàng không.

Còn đối với doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp kinh doanh lữ hành – du lịch thì việc tăng giá sàn sẽ tác động đến giá thành sản xuất – dịch vụ của doanh nghiệp thường xuyên sử dụng dịch vụ hành không. Điều này có thể ảnh hưởng đến việc kinh doanh của họ vì khi tăng giá buộc khách hàng cân nhắc việc sử dụng sản phẩm – dịch vụ. Nó có thể gây khó khăn nhất định đối với các doanh nghiệp thường xuyên sử dụng dịch vụ hàng không.

- Thị trường hàng không hiện tại có cần thiết phải áp giá sàn không? Doanh nghiệp hàng không phản đối có, ủng hộ có. Vì sao họ lại có phản ứng như vậy?

- Theo quy định tại khoản 2 Điều 116 Luật hàng không dân dụng Việt Nam 2006 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) thì “Hãng hàng không quyết định giá dịch vụ vận chuyển hàng không nội địa trong khung giá do Bộ Giao thông vận tải quy định và thực hiện kê khai giá với Bộ Giao thông vận tải.”

Đồng thời tại điểm b khoản 3 Điều 19 Luật giá 2012 và Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật hàng không dân dụng Việt Nam năm 2014 thì: “Nhà nước định khung giá đối với: giá phát điện; giá bán buôn điện; mức giá bán lẻ điện bình quân; giá dịch vụ hàng không khác; giá thuê mặt bằng, giá dịch vụ thiết yếu tại cảng hàng không, sân bay;”

Từ góc độ pháp luật, việc đề nghị áp giá sàn là không sai, tuy nhiên để đánh giá nó có cần thiết vào thời điểm hiện tại hay không là rất khó. Nên cần các chuyên gia hàng không, nhà khoa học phản biện để đưa ra mức giá sàn phù hợp.

Thị trường luôn có nhiều phân khúc, mỗi hãng hàng không có quyền hướng đến các đối tượng khách hàng khác nhau. Để giành được thị phần, các hãng hàng không phải liên tục nâng cao chất lượng, đồng thời, việc giảm giá vé là kết quả tất yếu của hoạt động cạnh tranh giữa các doanh nghiệp. Điều này có lợi cho người tiêu dùng.

Sở dĩ một số hãng hàng không g ủng hộ việc này vì việc nâng giá sàn giúp họ tăng lợi nhuận và có thể tránh việc cạnh tranh giá rẻ với các hãng hàng không khác. Trong khi đó, hãng hàng không giá rẻ sẽ không ủng hộ việc này vì điều này sẽ ảnh hưởng đến phân khúc thị trường của họ.

Nếu nhìn trên quan điểm của người tiêu dùng thì việc áp giá sàn là không cần thiết, thậm chí là không nên vì điều đó sẽ gây thiệt thòi cho người tiêu dùng.

- Theo luật sư, viễn cảnh thị trường hàng không Việt Nam sẽ ra sao nếu việc áp giá vé máy bay được áp dụng?

- Nhìn chung, việc áp giá sàn không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp mà quan trọng hơn là lợi ích của người tiêu dùng. Việc áp giá sàn sẽ đẩy giá vé máy bay lên cao, làm cơ hội của nhiều người tiếp cận với dịch vụ hàng không ngày càng ít đi. Đồng thời, khi giá vé máy bay là chi phí của các hoạt động sản xuất, kinh doanh thì việc tăng giá vé máy bay sẽ kéo theo việc tăng chi phí, tăng giá thành sản phẩm – dịch vụ, gây khó khăn thêm cho doanh nghiệp.

Vì vậy, Bộ Giao thông vận tải cần cân nhắc việc đề nghị tăng gia sàn để làm sao hài hòa lợi ích giữa các bên. Góp phần thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh và sự phát triển của dịch vụ hàng không dân dụng Việt Nam.

Thế Trần