'Không bao giờ có đội nhóm nào tệ cả, chỉ có người lãnh đạo tệ thôi'

Dù bạn có lớn tuổi đến thế nào hay bạn đóng vai trò nào trong cuộc sống, có lúc bạn là người đi theo và có những lúc bạn lại là nhà lãnh đạo.

Tôi không quan tâm bạn đang học trung học hay đang lãnh đạo một công ty cả nghìn nhân sự, một vài tình huống yêu cầu có khả năng lãnh đạo.

- Khi bạn gặp rắc rối với nhóm hoặc bạn bè ở trường, hẳn là phải có một người đứng lên làm chủ và đại diện xin lỗi.

- Khi công ty phải đối mặt với khủng hoảng lớn, phải có người dẫn dắt để phát triển trở lại.

- Khi mối quan hệ với người yêu đứng trên bờ vực, một trong hai bạn phải cải thiện nó.

Bạn thấy đấy, khi mọi người nói và viết về việc lãnh đạo, chúng ta thường cho rằng bạn cần một chức danh để trở thành nhà lãnh đạo. "Một giám đốc điều hành hoặc chủ tịch, đó là nhà lãnh đạo" là điều mà phần lớn chúng ta nhìn nhận một cách sai lầm.

Nhìn xem, làm lãnh đạo không có liên quan gì đến công việc của bạn hết. Khả năng lãnh đạo là một đặc điểm tính cách mà chúng ta có thể luyện tập. Thực tế, tôi tin rằng khả năng lãnh đạo là một trong những kỹ năng cần thiết mà mỗi một người nên có. Ngược lại với niềm tin của đám đông, tôi không nghĩ rằng có thể sinh ra đã là nhà lãnh đạo.

Vâng, một số người trời sinh có khả năng chiếm ưu thế và quyết đoán hơn. Nhưng khả năng lãnh đạo còn hơn cả như vậy. Tôi biết những nhà lãnh đạo là người hướng nội và ăn nói nhỏ nhẹ. Nhưng bạn dẫn dắt thế nào? Bạn dẫn dắt mọi người thế nào? Bạn khiến mọi người lắng nghe ý kiến của mình như thế nào?

Đó là những điều mà độc giả của tôi vẫn thường thắc mắc. Gần đây tôi nhận được email này:

"Nhóm của tôi nhỏ nhưng là những người mạnh mẽ và cứng đầu. Tôi là người đứng ra hòa giải họ mỗi ngày. Việc này làm mất rất nhiều thời gian của tôi, nhưng tôi tin vào việc dành thời gian cho đồng nghiệp của mình. Tuy nhiên, tôi thực sự kiệt quệ.

Tôi muốn nghe bạn nói nhiều hơn về sự năng động của đội nhóm và cách để giữ thái độ tích cực xung quanh những tiêu cực. Làm sao để thực sự gây ảnh hưởng đến sự thay đổi."

Đây là ý nghĩa của việc lãnh đạo. Tôi không nghĩ bạn có thể khiến mọi người làm bất cứ điều gì. Bạn không thể khiến người khác làm theo hay nghe theo bạn.

May mắn tôi được tiếp xúc với nhiều nhà lãnh đạo kinh doanh. Một trong những người cố vấn của tôi là một trong những người giàu có nhất Hà Lan. Ông ấy cho tôi biết phải làm gì và tôi cũng học được nhiều bài học từ ông ấy.

Chỉ có một chiến lược lãnh đạo

Mọi người đều biết điều này. Bạn chỉ có thể dẫn dắt bằng việc trở thành hình mẫu. Không có cách nào khác hiệu quả để truyền cảm hứng cho mọi người.

Nếu bạn muốn đội nhóm tích cực, bạn phải là người tích cực. Cũng tương tự với gia đình bạn, người yêu và bạn bè. Lãnh đạo là về việc làm chủ. Tôi thích cách cựu thành viên Jocko Willink và Leif Babin của Navy Seals đưa điều này vào cuốn sách kinh điển về việc lãnh đạo của họ, Extreme Ownership:

"Sự thật cơ bản và quan trọng nhất ở trọng tâm của Extreme Ownership là: không có đội nhóm nào tệ cả, chỉ có người lãnh đạo tồi tệ thôi."

Nếu bạn nghĩ nhân viên của bạn thật tệ quá, bạn mới tệ. "Nhưng tôi không phải người lãnh đạo hay quản lý." Mọi người thường trốn sau những lý do đó. Vậy thì sao? Có nhớ chúng ta nói rằng việc lãnh đạo không phải là về chức danh như thế nào?

Đây chính xác là những gì tôi muốn nói. Bạn có thể không là người đứng đầu công việc, gia đình hay trong nhóm bạn bè, bạn vẫn có thể đưa mình ra như là một hình mẫu lý tưởng.

"Làm thế nào để đặt ra một hình mẫu đúng đắn?"

Sau đây là cách cá nhân tôi thực hiện:

- Tôi chỉ mong đợi từ người khác những gì tôi mong đợi từ bản thân mình. Tôi sẽ không bao giờ đòi hỏi bạn phải làm những gì tôi không làm. Tất cả các bài viết và khóa học của tôi dựa trên hành động của tôi và kết quả thực tế. Nhưng vì tôi có kỳ vọng cao vào bản thân, tôi cũng mong điều tương tự từ những người cùng làm việc với tôi.

- Khi mọi thứ đi sai hướng, tôi cố giữ bình tĩnh. Cuộc sống chẳng qua chỉ là một loạt hành động xử lý vấn đề. Có nghĩa là chúng ta luôn đối mặt với thử thách, rắc rối và những tình huống xấu. Giữ bình tĩnh và dành thời gian để suy nghĩ là việc rất quan trọng. Nếu có thể, đừng đưa ra quyết định nhanh chóng. Khi tôi bình tĩnh, những người khác cũng sẽ như vậy.

- Khi tôi làm hỏng chuyện, tôi sẽ thừa nhận. Tôi là người không tin vào sự hoàn hảo. Cho dù tôi cố giữ bình tĩnh và tích cực, có đôi khi tôi cũng bị mất kiểm soát. Tôi thừa nhận điều đó và rồi vượt qua nó. Nhưng tôi luôn chắc rằng tôi học hỏi từ chuyện đó và không bao giờ giữ ác cảm. Không có chỗ cho cái tôi ở đây.

- Tôi biết rõ giá trị và nguyên tắc của bản thân. Nhìn xem, có những thứ nhất định mà tôi không chịu đựng. Ví dụ, những người lười biếng không có được sự tôn trọng của tôi. Và tôi rất tiếc vì điều đó. Tôi cũng không sợ phải công kích những kẻ khốn nạn. Mọi người phải nghiêm túc với bạn.

- Tôi tôn trọng người khác và không cố thay đổi họ hoặc bắt họ phải làm gì. Thay đổi người khác là việc không thể. Bạn chỉ có thể thay đổi bản thân. Những gì những người lớn khác làm không liên quan gì đến bạn hết. Bạn có thể đặt khuôn mẫu đúng đắn, nhưng đôi khi nó không hoạt động và tốn nhiều thời gian hơn. Tôi chấp nhận điều đó.

Đây là những bài học tôi đã học được từ việc nghiên cứu các nhà lãnh đạo từ mọi tầng lớp: Từ những người lãnh đạo doanh nghiệp đến các nhà lãnh đạo tinh thần. Thành thật mà nói, khi ai đó hỏi về "ảnh hưởng thay đổi", sự thật là điều đó là điều không thể.

Điều quan trọng nhất là thay đổi bản thân. Và khi chúng ta thay đổi, những người khác thường cảm thấy được truyền cảm hứng để làm điều tương tự. Đó là điều tốt đẹp nhất. Khi tôi nhận được email từ các học sinh và đọc giả của mình về cách họ tạo ra những thay đổi lớn cho cuộc đời họ, tôi thấy hạnh phúc thay họ. Và tôi thường phản hồi rằng người duy nhất họ phải cảm ơn là bản thân họ.

Nhưng có một số người không thay đổi thì thế nào? Đó có lẽ là một tin tốt hơn là bạn nghĩ đấy.

Bạn không muốn ở gần những người đó đâu. Vậy nên khả năng lãnh đạo cũng là về sự tự lựa chọn. Không chỉ là kẻ mạnh - mà còn cả những nhà lãnh đạo - là kẻ sống sót.

Mộc Dương