GS. Hiệu trưởng David Bangsberg - Người tạm biệt Harvard về VinUni: Thường ngồi cà phê với sinh viên để nuôi dưỡng và hiện thực hoá giấc mơ giáo dục mà ở Harvard ông đã không thể làm được!

Thuộc top 100 nhà khoa học hàng đầu thế giới với nhiều công trình nghiên cứu y khoa ấn tượng, GS. BS. David Bangsberg đảm nhiệm vai trò Hiệu trưởng kiêm Viện trưởng Viện Khoa học Sức khỏe VinUni từ năm học 2023-2024.

Giáo sư David Bangsberg từng giảng dạy và nghiên cứu tại Trường Y khoa Harvard, Trường Y tế công cộng Harvard T. H. Chan, cũng như trường đại học California, San Francisco, Mỹ. Trước khi gia nhập VinUni, Giáo sư Bangsberg giữ vai trò Hiệu trưởng sáng lập của Trường Y tế Công cộng, Đại học Khoa học Sức khỏe Orego và Đại học Portland, Mỹ.

Ông cũng từng là Giám đốc Trung tâm Sức khỏe Toàn cầu tại Bệnh viện Massachusetts General – bệnh viện đào tạo lớn nhất của Trường Y khoa Harvard. Giáo sư Bangsberg là một trong các nhà khoa học xuất sắc hàng đầu thế giới trong lĩnh vực y khoa với những cống hiến lớn cho nền y học toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực phòng chống và điều trị HIV/AIDS, y học nội khoa, miễn dịch học, bất bình đẳng về sức khỏe của người nghèo đô thị. Bác sĩ Bangsberg đã gây quỹ thành công hơn 70 triệu USD kinh phí cho nghiên cứu. Năm 2007, ông được Tạp chí Science vinh danh là nhà nghiên cứu HIV/AIDS được tài trợ lớn thứ hai toàn cầu. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện ngắn với ông về những dự định cũng như giấc mơ giáo dục của ông khi đảm nhận vị trí Hiệu trưởng của VinUni.

Là một GS danh tiếng, từng làm việc ở nhiều trường đại học danh giá trên khắp thế giới, điều gì đã đưa ông tới Việt Nam?

Tôi đã có cơ hội học tập, làm việc, giảng dạy và nghiên cứu tại các tổ chức lớn như Johns Hopkins, Đại học Columbia, King's College, Harvard. Công việc này cũng đưa tôi đến khắp Châu Âu, Châu Phi, Ấn Độ, Bangladesh và Trung Đông. Điều tôi thích nhất trong công việc của mình là tham gia hỗ trợ xây dựng các tổ chức mới.

Khi VinUni liên hệ và đưa ra một lời đề nghị cùng xây dựng một tổ chức giáo dục đạt chuẩn quốc tế hàng đầu, và được thực hiện điều đó ở một đất nước hoàn toàn mới đối với tôi – đó là một cơ hội quá hấp dẫn không thể từ chối. Tôi thấy rất vui vì đã quyết định đến đây. Tôi yêu VinUni và cuộc sống tại Hà Nội.

Tại VinUni, chúng tôi có thể hiểu từng sinh viên, hiểu được khát vọng của các em, giúp thúc đẩy khát vọng đó và biến nó thành hiện thực.

Có nhận định rằng Giáo dục Việt Nam vẫn bị xem là "vùng trũng" của thế giới, ông nghĩ sao về ý kiến này?

Dù chưa ở đây đủ lâu để hiểu rõ hệ thống giáo dục Việt Nam ngoài VinUni, song có 2 điều tôi nhận thấy, đó là: Những sinh viên nhập học tại VinUni là những sinh viên xuất sắc nhất mà tôi từng gặp. Họ thông minh, chăm chỉ, sáng tạo và đầy sự khao khát khám phá.

Tại VinUni, chúng tôi cung cấp trải nghiệm giáo dục tương đương với Harvard, UPenn (University of Pennsylvania), Cornell (Cornell University) hay bất kỳ đại học hàng đầu nào trên thế giới, một phần vì chương trình học tại VinUni được phát triển và thẩm định tương đương chương trình học của UPenn và Cornell. Thêm vào đó, chúng tôi cũng có đội ngũ giảng viên tốt nhất từ khắp Việt Nam và thế giới.

Thậm chí, ở một số khía cạnh, chúng tôi còn làm tốt hơn các cơ sở giáo dục danh tiếng khác. Tại VinUni, chúng tôi có thể hiểu từng sinh viên, hiểu được khát vọng của các em, giúp thúc đẩy khát vọng đó và biến nó thành hiện thực. Tôi đã giảng dạy tại Harvard trong 8 năm và đây là một điều mà Harvard không thể làm được.

Là Hiệu trưởng kiêm Viện trưởng Viện Khoa học Sức khoẻ của VinUni, ông đã có trải nghiệm đáng nhớ nào trong thời gian này?

Một trong những kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi là lễ tốt nghiệp đầu tiên của Trường - một cột mốc ý nghĩa mà không nhiều người có cơ hội trải nghiệm. Chúng tôi đã tập hợp các sinh viên, gia đình của họ, các nhà lãnh đạo cộng đồng cùng đội ngũ giảng viên, nhân viên, ban lãnh đạo và các đối tác quốc tế để cùng nhau chúc mừng những tân khoa đầu tiên.

Lễ tốt nghiệp là ngày để vinh danh thành công của tất cả mọi người khi chúng tôi đưa lứa sinh viên đầu tiên bước ra thế giới để theo đuổi ước mơ của mình. Khoảnh khắc yêu thích của tôi trong ngày hôm đó là sau buổi lễ, khi tôi nhìn thấy các sinh viên và gia đình họ chụp ảnh để lưu giữ kỷ niệm, và nghe một trong những sinh viên hoặc gia đình của họ hỏi: "Thầy Hiệu trưởng, chúng ta có thể chụp một bức ảnh selfie không?"

Theo ông, thế hệ trẻ Việt Nam có những tố chất gì và còn thiếu điều gì để có thể hội nhập với thế giới? Giáo dục Việt Nam có thể làm gì để lấp đầy khoảng trống này cho thế hệ trẻ?

Các sinh viên VinUni của tôi là những người thông minh, chăm chỉ, sáng tạo và có sự tò mò nhất mà tôi từng gặp. Các em không thiếu phẩm chất nào, hoàn toàn có thể và sẽ đạt được bất kỳ mục tiêu nào mà các em đặt ra.

Tôi chỉ có một mối quan tâm: tôi lo rằng các em không dành đủ thời gian để trải nghiệm đời sống sinh viên ngoài học thuật. Tất nhiên, điều quan trọng là các em phải học kiến thức và kỹ năng cần thiết cho sự nghiệp. Nhưng tôi cũng nhắc nhở các em rằng các em sẽ có những người bạn và kỷ niệm tuyệt vời nhất trong cuộc đời ở đây nên tôi muốn đảm bảo rằng các em không bỏ lỡ điều này.

Có một thực tế rằng nhiều sinh viên trẻ sau khi ra trường cảm thấy khá khó khăn để tìm việc làm. Theo ông, giáo dục cần phải làm gì để cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho thị trường?

Chúng tôi tự hào rằng 95% sinh viên tốt nghiệp có việc làm chất lượng cao tại các công ty quốc tế và công ty Việt Nam hàng đầu, hoặc đang tiếp tục học tập tại các trường đại học hàng đầu như UPenn, Cornell và Harvard. Đó là vì chúng tôi đã cung cấp chất lượng giáo dục theo chuẩn quốc tế cao nhất, tập trung vào học tập chủ động và thực chiến. Đồng thời, chúng tôi thiết lập một môi trường giáo dục cá nhân hoá, tư vấn nghề nghiệp cá nhân để giúp sinh viên phát triển kế hoạch và thực hiện kế hoạch đó nhằm tạo lợi thế cá nhân khi bước ra thế giới đầy cạnh tranh.

Các Viện trưởng và Giám đốc chương trình đã gặp riêng từng sinh viên để phát triển kế hoạch này. Chủ tịch trường và tôi sau đó đã trao đổi với từng Viện trưởng về từng sinh viên để đánh giá kế hoạch của các em. Đây không phải điều thường thấy ở các trường đại học. Chúng tôi đã làm điều này và thực tế chứng minh đó là cách làm hiệu quả!

Theo ông, vai trò của giáo dục trong việc phát triển cá nhân và xã hội là gì?

Giáo dục là công cụ tốt nhất nếu không muốn nói là duy nhất để truyền cảm hứng và trang bị cho giới trẻ những kỹ năng để đối mặt với những thách thức lớn nhất, như chinh phục các bệnh mãn tính như ung thư, đảo ngược biến đổi khí hậu, chấm dứt xung đột, hay tìm ra các phương pháp mới trong sản xuất và phân phối lương thực để chấm dứt nạn đói. Để làm được điều đó thì phải tạo ra những phát minh hoặc doanh nghiệp mới có khả năng thay đổi thế giới. Đó là lý do vì sao, chúng tôi tập trung truyền cảm hứng và cung cấp kiến thức, công cụ để các em trở thành những nhà lãnh đạo và người kiến tạo thay đổi thực sự.

Đâu là phương pháp giảng dạy mà ông ưa thích? Và tại sao ông lại yêu thích chúng?

Tôi chưa bao giờ hoàn toàn giỏi với việc chỉ học từ sách vở. Những năm đầu học y với việc ghi nhớ hàng loạt thông tin và số liệu đã khá khó khăn đối với tôi. Tôi học tốt hơn khi bắt đầu thực sự tham gia chăm sóc bệnh nhân, có những câu hỏi thực tế cần lời giải thực tế để tạo nên được ảnh hưởng đến cuộc sống thực của con người.

Đó là lý do chúng tôi coi trọng và tập trung vào học tập chủ động và thực hành. Học tập chủ động và thực hành không chỉ trong lớp học mà còn trong phòng thí nghiệm, bệnh viện và tại các công ty – nơi sinh viên học hỏi qua thực tế để trở thành những nhà lãnh đạo và người kiến tạo thay đổi.

Ông có thể chia sẻ dự định hay kế hoạch tương lai trong lĩnh vực giáo dục tại VinUni không?

Chúng tôi rất hào hứng với chương trình mới: Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (MBA) tập trung vào Đổi mới sáng tạo và AI. AI sẽ thay đổi khoa học, y học, kinh doanh. Chúng tôi khởi động các chương trình này để VinUni có thể chuẩn bị cho thế hệ tiếp theo trở thành lãnh đạo và người kiến tạo trong thời đại AI.

Ngoài giáo dục và y khoa, ông còn có những sở thích gì trong cuộc sống?

Tôi thích chèo thuyền qua Đại Tây Dương, Phuket và Nha Trang. Tôi cũng thích thử món ăn đường phố Hà Nội. Tôi thích chả cá. Tôi đã đến Mỹ, Châu Âu, Châu Phi hàng tháng, Ấn Độ 3 lần một năm và Bangladesh hai lần một năm.

Đam mê "xê dịch" cũng là một trong những trào lưu của giới trẻ. Ông có quan điểm thế nào về việc này?

Tôi nghĩ học hỏi từ các nền văn hóa mới là một trong những bài học quan trọng nhất của cuộc đời. Nó giúp bạn học được những cách làm mới với mọi việc và cũng giúp bạn có cái nhìn mới về văn hóa của mình. Bạn cũng có thể kết bạn và trải nghiệm những điều mà nếu không đi du lịch sẽ không thể có được.

Là một giáo sư đại học, luôn tiếp xúc với thế hệ trẻ. Ông có bí quyết gì để "giữ lửa" đam mê của mình và truyền nguồn cảm hứng đó cho người khác?

Hãy luôn sẵn sàng có mặt và chủ động tham gia giao tiếp với sinh viên của mình. Đó là một trong những lý do tôi thường uống cà phê cùng sinh viên – để hiểu được những gì chúng tôi đang làm tốt, nhưng quan trọng hơn là những gì chúng tôi có thể làm tốt hơn.

Ông sẽ nói gì nếu như cần thuyết phục những đồng nghiệp danh tiếng của mình tới giảng dạy tại Vin Uni?

Tôi sẽ nói với họ rằng, tôi đang có một công việc tuyệt vời ở Việt Nam. Đây là nơi quy tụ rất nhiều giảng viên xuất sắc trên thế giới, cũng như là nơi có rất nhiều sinh viên tài năng đến từ khắp nơi trên thế giới.

Chúng tôi đang xây dựng một môi trường giáo dục đẳng cấp, không chỉ cho sinh viên Việt Nam mà còn cho sinh viên trên khắp các lục địa. Thực tế cho thấy, VinUni hiện nay đã đón nhận nhiều du học sinh đến từ các nước phát triển tại châu Á, châu Âu, châu Phi hay thậm chí cả Mỹ. Đó là một môi trường làm việc hấp dẫn đối với mọi giảng viên.

Với chuyên ngành y khoa của mình, ông nghĩ sao về sức khoẻ của người Việt hiện nay? Người Việt cần làm gì để cải thiện những vấn đề đang gặp phải?

Tôi nhận thấy, cùng với tiến bộ trong việc kiểm soát các bệnh truyền nhiễm như sốt rét và HIV/AIDS, cũng như tình trạng dân số già hóa, thì các bệnh mãn tính đang trở thành vấn đề quan trọng hơn ở Việt Nam, bao gồm ung thư và bệnh tim mạch. Để giải quyết những bệnh này không chỉ cần tiến bộ trong chăm sóc y tế – điều mà chúng tôi hy vọng sẽ thúc đẩy được tại VinUni, mà còn cần thay đổi về lối sống, như tập thể dục và chế độ ăn uống.

Ông có thể chia sẻ về lối sống của mình và những thói quen hàng ngày giúp ông duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống?

Tôi dành thời gian để tập thể dục. Điều này không chỉ giúp nâng cao sức khoẻ, giảm căng thẳng mà còn giúp tôi tập trung hơn khi làm việc.

Ông có thông điệp gì muốn nhắn nhủ tới những người Việt trẻ hiện nay?

Đây là một thời điểm đầy hứng khởi với những tiến bộ trong khoa học, nhưng cũng có nhiều thách thức lớn. Hãy tham gia vào một vấn đề nào đó truyền cảm hứng cho bạn. Học hỏi mọi thứ có thể. Tìm một người cố vấn để chỉ dẫn bạn, và sau đó hãy vươn xa và tạo nên sự khác biệt.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài: Trang Đào; Thiết kế: Hải An