Gia tộc giàu nhất Hong Kong mất 8 tỷ USD trong một năm

Nếu nói đến thời điểm tồi tệ nhất của hãng bất động sản lớn nhất tại thị trường địa ốc đắt đỏ nhất thế giới, đây là thời điểm không thể phù hợp hơn.

Kwok - gia đình đứng sau đế chế bất động sản lớn nhất Hong Kong đã chứng kiến khối tài sản giảm gần 8 tỷ USD trong 12 tháng qua, mức giảm mạnh nhất trong số các gia tộc châu Á trên bảng xếp hạng những đế chế giàu có nhất thế giới của Bloomberg.

Chịu tác động xấu bởi các cuộc khủng hoảng chính trị và kinh tế tồi tệ nhất của Hong Kong ít nhất từ năm 1997, cổ phiếu tập đoàn Sun Hung Kai Properties của Kwok hiện đang giao dịch với giá thấp hơn một nửa NAV của công ty. Cổ phiếu bị bán tháo không chỉ là tin xấu với gia đình này mà còn phản ánh một viễn cảnh u ám bao trùm thành phố.

Với danh mục đầu tư gồm các tòa tháp văn phòng, khách sạn, trung tâm mua sắm và khu chung cư, Sun Hung Kai gặt hái được nhiều thành công hơn so với hầu hết các công ty khác. Việc cổ phiếu của hãng đi xuống trong bối cảnh chứng khoán toàn cầu tăng mạnh càng chỉ ra nhà đầu tư lo ngại những ngày thuận lợi của Hong Kong sắp chấm dứt khi bị Trung Quốc siết kiểm soát.

Giáo sư Gilles Hilary, Trường Kinh tế McDonough, Đại học Georgetown, nhận định, “Giá trị lâu dài của các bất động sản này gắn liền với Hong Kong và mối quan hệ giữa Hong Kong và Trung Quốc. Tăng trưởng trong tương lai sẽ không cao như trước kia".

Trong khi những thành viên của gia tộc Kwok vẫn giữ vững niềm tin vào Hong Kong và chủ tịch tập đoàn đã ra mặt ủng hộ luật an ninh mới gây tranh cãi của thành phố, họ cũng đang từng bước đa dạng hóa - đặc biệt là vào Trung Quốc đại lục.

Sun Hung Kai bổ sung thành viên hội đồng quản trị đầu tiên từ đại lục vào tháng 8/2019. Tập đoàn này đang xây dựng một trong những dự án thương mại lớn nhất từ trước đến nay tại Thượng Hải. Năm ngoái, doanh nghiệp này trả 1,9 tỷ USD để mua lại mảnh đất ở thành phố ven biển Hàng Châu. Khoản đầu tư mới lớn nhất của công ty tại Hong Kong cũng hướng tới Trung Quốc với 5 tỷ USD mua đất gần một ga tàu hỏa mới xuyên biên giới.

Ông Jackson Wong, giám đốc quản lý tài sản của Amber Hill Capital tại Hong Kong cho biết, việc Sun Hung Kai tăng cường mối quan hệ với đại lục là điều dễ hiểu đối với các thách thức tại Hong Kong.

Các nhà hoạch định của thành phố từ lâu đã phải vật lộn để tạo ra lợi nhuận vượt trội ở Trung Quốc, một phần vì họ thiếu các mối quan hệ cá nhân vốn là nền tảng cho việc kinh doanh thành công ở đại lục, ông Wong cho biết.

Trả lời phỏng vấn qua email của Bloomberg News, Sun Hung Kai cho biết công ty vẫn tập trung vào Hong Kong và hỗ trợ đắc lực với vai trò là trung tâm tài chính của thành phố. Hiện tại, khoảng 80% tài sản của công ty này nằm ở Hong Kong, phần còn lại ở Trung Quốc.

Gia đình Kwok. Nguồn: Bloomberg

Khi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á và dịch SARS khiến Hong Kong trở thành một trong những thị trường bất động sản tồi tệ nhất từ năm 1998 đến 2003, gia tộc Kwok đã mạnh dạn đầu tư xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế, theo ghi chép của Philip Zhong, một nhà phân tích tại Morningstar.

Khu phức hợp trung tâm thương mại và văn phòng của thành phố hiện là một trong những tài sản mang tính biểu tượng nhất của Sun Hung Kai, với giá thuê cao nhất trên toàn thế giới.

Với các tài sản nổi bật, lượng tiền mặt dồi dào cùng hơn 12km2 đất ở Hong Kong và Trung Quốc, nhà Kwok có thể chống chịu đợt lao dốc trên thị trường bất động sản, theo nhận định của Joseph Fan, giáo sư tài chính tại Đại học CUHK. “Gia đình và tập đoàn này có tiềm lực về tài chính, giúp họ vượt qua khủng hoảng. Họ còn có những sự trợ giúp đặc biệt".

Tuy nhiên, có rất nhiều hoài nghi về khả năng phục hồi của tập đoàn này trong tương lai. Trong ngắn hạn, Hong Kong vẫn đang vật lộn với khủng hoảng kinh tế do các cuộc biểu tình và dịch bệnh tái bùng phát. Đây là giai đoạn suy thoái dài nhất trong lịch sử với tỷ lệ văn phòng bị bỏ trống cao nhất 15 năm qua, giá thuê trung tâm mua sắm cũng lao dốc và giá nhà chạm đáy chưa từng có.

Ngay cả khi một số trở ngại giảm bớt, rủi ro lâu dài đối với Kwok là vai trò của Trung Quốc ngày càng hiện hữu ở Hong Kong làm giảm bớt sức hấp dẫn của một trung tâm tài chính và thương mại.

Phần lớn các doanh nghiệp Mỹ được Phòng Thương mại Hoa Kỳ khảo sát vào tháng 7 cho biết họ lo lắng về luật an ninh mới, gần 1/3 số doanh nghiệp được hỏi dự định sẽ dịch chuyển tài sản, vốn hoặc công việc kinh doanh ra khỏi Hong Kong trong trung hạn.

Một mối lo khác là Mỹ đe dọa sẽ trừng phạt Hong Kong sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump bắt đầu tước đi các đặc quyền thương mại của thành phố. Đây được xem là một phần trong nỗ lực trừng phạt Trung Quốc vì phá hủy quyền tự trị thuộc địa cũ của Anh.

Niềm tin kinh doanh giảm sút gây áp lực lên giá thuê thương mại của thành phố, ngay cả khi nhu cầu từ các công ty Trung Quốc đại lục tăng lên. Bất động sản nhà ở cũng sẽ có xu hướng tương tự nếu người Hong Kong và lao động nước ngoài tại đây rời đi.

“Đế chế” Kwok sẽ phải đối phó với tất cả những điều này trong khi điều hướng một số vấn đề phức tạp khác.

Raymond Kwok, 67 tuổi, em út trong 3 anh em thế hệ thứ hai, là chủ tịch của Sun Hung Kai kể từ tháng 12 năm 2011. Các nhà phân tích không kỳ vọng sẽ sớm có sự thay đổi, nhưng trong những năm gần đây, thế hệ lãnh đạo kế nhiệm của công ty vẫn là một ẩn số. Walter, anh trai của Raymond đã qua đời vào năm 2018, nhượng lại cổ phần của mình ở Sun Hung Kai cho 2 em trai. Thomas, người anh trai khác, gần đây trở lại làm việc tại một công ty con sau khi ngồi tù vì án tham nhũng.

Trong khi đó, có một vài người kế nhiệm gia tộc Kwok thuộc thế hệ thứ ba đóng vai trò quan trọng tại Sun Hung Kai, nhưng không rõ liệu có ai nổi lên như là ứng cử viên cho vị trí đứng đầu hay không.

Con trai của Thomas, Adam, điều hành công việc kinh doanh bất động sản của công ty ở miền nam Trung Quốc, trong khi con trai của Walter là Geoffrey quản lý bộ phận khách sạn. Con trai cả của Raymond, Edward, là giám đốc thay thế của ông; và con trai thứ Christopher giám sát việc kinh doanh, quản lý dự án và cho thuê bất động sản thương mại và nhà ở.

Nhà Kwok cũng từng xảy ra nội chiến gia tộc. Cuộc đấu đá nổ ra năm 2008 đã khiến Walter bị hất khỏi vị trí chủ tịch Sun Hung Kai.

“Vẫn phải chờ xem liệu thế hệ thứ ba có khả năng đương đầu với rất nhiều thách thức phía trước hay không,” ông Fan nói.

Hoa Nguyễn