Dư âm hội nghị thượng đỉnh Liên Triều và những câu hỏi còn bỏ ngỏ cho tương lai Triều Tiên - Hàn Quốc
Sau những "màn vũ đạo" khéo léo và đẹp mắt, kết quả của hội nghị vẫn còn nhiều điều mông lung.
Sáng ngày 27/4, ông Kim Jong Un , lãnh đạo tối cao của Triều Tiên , mỉm cười bước về phía ranh giới ngăn cách hai phía nam bắc của khu vực phi quân sự chia cắt bán đảo Triều Tiên. Ông Kim đưa tay qua biên giới và bắt tay tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in trước khi đặt chân sang phía nam bán đảo.Và dù không hề lên kịch bản trước, ông đã thuyết phục ông Moon bước qua ranh giới để sang phía Bắc cùng mình trước khi cả hai tiến về phía Nam.
Hội nghị liên Triều lần này đánh dấu lần đầu tiên lãnh đạo Triều Tiên tới Hàn Quốc kể từ sau chiến tranh Hàn Quốc năm 1953. (Tổng thống Hàn Quốc từng hai lần tới dự hội nghị tại Pyongyang vào năm 2000 và 2007). Máy ảnh đã ghi lại được nhiều khoảnh khắc đáng nhớ: cái bắt tay đầu tiên, một người lính danh dự Hàn Quốc mặc loại đồng phục một màu của thế kỷ 19, "cây hoà bình" được hai nhà lãnh đạo trồng, một buổi trao đổi riêng tư trên cầu mà những người chứng kiến không thể nghe được gì ngoài tiếng chim hót.
Những biểu hiện hữu nghị liên tiếp cho thấy hai vị lãnh đạo đã đạt được mục tiêu đầu tiên, đó là thể hiện rằng đất nước của họ sẽ gạt bỏ sự thù hận trong quá khứ để tiến tới đối thoại hoà bình. Tại Hàn Quốc, sự kiện này đã khơi gợi nhiều cảm xúc. Truyền thông xã hội bùng nổ với những bình luận kinh ngạc. Các công nhân viên chức dừng chân tại các ga tàu điện để theo dõi tin tức trên truyền hình trực tiếp. Tất cả đều vỡ oà và vỗ tay khi hai vị lãnh đạo bắt tay nhau. Một số người còn cố gắng kìm nén nước mắt.
Cuộc gặp đầu tiên đã kiến tạo một không khí hoà hợp cho những hoạt động tiếp theo trong ngày. Ông Kim thể hiện sự ấm áp hiếm có, trái ngược hoàn toàn những đe doạ và công kích trước đây. Trước khi cánh cửa Nhà hoà bình đóng kín, ông còn đùa vui về những khó khăn ông gặp phải khi mang theo mì Triều Tiên cho bữa tiệc tối và tán dương chất lượng đường xá tại Hàn Quốc.
Lời khen đầy hấp dẫn này chắc chắn sẽ để lại ấn tượng cho người Hàn Quốc. Món mì lạnh mà ông Kim nhắc tới nhanh chóng trở thành từ khoá được tìm kiếm nhiều nhất trên mạng xã hội và trở thành món ăn đắt khách tại nhiều nhà hàng. Trên đường phố Goyang, một khu vực ngoại ô phía bắc Seoul, ai ai cũng hân hoan.
Tuy nhiên, sau những "màn vũ đạo" khéo léo và đẹp mắt, kết quả của hội nghị vẫn còn nhiều điều mông lung. Trước khi trao cho nhau một cái ôm đoàn kết và cùng ăn một bữa tiệc với nhiều món ăn biểu tượng, hai vị lãnh đạo đã đặt bút ký một tuyên bố chung chất chứa nhiều tình cảm cao cả nhưng lại được đánh giá không đủ chi tiết.
Hai vị lãnh đạo nghiêm nghị tuyên bố trước 80 triệu người dân và toàn thế giới rằng sẽ không còn chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên. Họ cũng thể hiện mong muốn chính thức chấm dứt chiến tranh Triều Tiên vào cuối năm nay thông qua chuyển đổi thoả thuận đình chiến hiện tại thành một hiệp định hoà bình cùng sự hỗ trợ của Mỹ và Trung Quốc. Và mặc dù từng vội vã hoàn thành một quả bom hạt nhân và dè dặt ăn mừng sau mỗi lần thử nghiệm thành công, ông Kim tuyên bố trên thực tế ông muốn một "bán đảo Triều Tiên không hạt nhân".
Tuyên bố được ký kết trong hội nghị liên Triều năm 2007 cũng có những nội dung tương tự khi bàn về vấn đề hạt nhân. Tuy nhiên tuyên bố đó đã không được thực hiện.
Nội dung của tuyên bố mới không thể ngăn cản nhu cầu của Triều Tiên, điều có thể làm chệch hướng đối thoại một lần nữa, ví dụ như yêu cầu quân đội Mỹ rút khỏi Hàn Quốc. Ông Moon khẳng định ông Kim sẵn lòng từ bỏ ý tưởng này, nhưng bản tuyên bố lại không hề có dấu hiệu nào thể hiện điều này. Trên thực tế, không có bất kỳ nhượng bộ hữu hình nào từ phía Triều Tiên (và cả phía Hàn Quốc).
Dù vậy, chưa xuất hiện bất kỳ cơ hội nào cho thấy một thoả thuận giải trừ hạt nhân sẽ được đạt thành mà không có sự tham gia của Mỹ. Chính quyền Donald Trump rất mong chờ kết quả của hội nghị; tổng thống Trump còn chia sẻ trên Twitter của mình: "CHIẾN TRANH TRIỀU TIÊN SẮP KẾT THÚC! Nước Mỹ, và toàn thể những con người TUYỆT VỜI nơi đây, nên tự hào về những gì đang diễn ra tại Triều Tiên!".
Hội nghị được tiến hành suôn sẻ cùng phản hồi hào hứng của ông Trump cho thấy hội nghị đề xuất với ông Kim, dự kiến diễn ra vào cuối tháng năm hoặc đầu tháng sáu, chắc chắn sẽ được tiến hành. Tuy nhiên, kết quả của hội nghị, hay những đề xuất từ cả hai phía, đều còn rất mơ hồ. Trong lần đối thoại tiếp theo, thước đo thành công hẳn sẽ không chỉ dừng lại ở những nụ cười ấm áp và những bức ảnh hào nhoáng. Thế giới đang chờ đợi những thứ rõ ràng, cụ thể hơn.
