Đây là lý do các nhà máy gia công giày sẽ chạy khỏi Châu Á trong tương lai
Việc Adidas mở nhà máy giày đầu tiên của mình tại Đức trong hơn 30 năm qua là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy các thương hiệu quốc tế đã có sự thay đổi khi chi phí nhân công đi lên ở Châu Á.
Nhà máy mới của Adidas tại vùng Ansbach-Đức sẽ tự động hóa hầu như 100% và sẽ sản xuất khoảng 500.000 đôi giày mỗi năm khi được được vận hành hết công suất vào năm 2017.
Hãng Adidas cho biết việc mở nhà máy tại Đức sẽ nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thời gian đưa sản phẩm ra thị trường chủ chốt Châu Âu và cắt giảm chi phí lưu kho. Hơn nữa, việc tự động hóa sẽ giảm chi phí nhân công, vốn là điểm mạnh của các nhà máy giá rẻ tại Châu Á.
Phía Adidas cũng tuyên bố sẽ mở thêm các cơ sở tương tự trên toàn cầu, bao gồm những nhà máy mới tại Mỹ vào năm 2017.
Xu thế mới
Việc chuyển nhà máy sản xuất sang những thị trường chủ chốt nhằm tiếp cận khách hàng gần hơn đang trở nên phổ biến với những công ty phải tốn nhiều chi phí nhân công cũng như vận chuyển, vốn đang gia tăng ở các nước đang phát triển.
Ngoài ra, khách hàng ngày nay có thị hiếu thay đổi nhanh chóng và họ muốn được cập nhật sớm nhất có thể, qua đó buộc các hãng giày phải có phương pháp sản xuất và tiếp cận mới.
Trong khi đó, hãng Nike cho biết công ty đang làm việc với nhà sản xuất hợp đồng Flex trên công nghệ mới cho phép sản phẩm của họ trở nên gần gũi với các thị trường chính hơn.
Công ty Apple thì đang mở rộng mảng sản xuất máy tính Mac tại Mỹ, còn nhà sản xuất theo hợp đồng lớn thứ 3 thế giới Jabil Circuit cho biết họ đang chuyển hướng tự động hóa sản xuất để bắt kịp một tương lai mà các nhà máy có diện tích nhỏ hơn và gần hơn với khách hàng.
“Hiện nay các nhà máy sản xuất còn quá tập trung vào sản lượng và sản xuất hàng loạt. Tuy nhiên trong tương lai, những nhà máy vệ tinh cỡ nhỏ gần khu vực khách hàng mới là tâm điểm. Hiện chúng tôi đang chuẩn hóa và tự động hóa nhà máy để có thể thiết lập cơ sở sản xuất ở nhiều địa điểm khác nhau với cùng tiêu chuẩn,” Phó chủ tịch cấp cao KC Ong của Jabil nói.
Đánh giá của ông Ong đại diện cho một xu thế mới trong ngành sản xuất nói chung và ngành da giày nói riêng, nơi mà những chiếc máy robot tự động sẽ được chuẩn hóa và vận chuyển đi các nhà máy trên thế giới. Những chú robot này sẽ được lập trình lại một cách dễ dàng để thao tác những công việc khác nhau tùy nhu cầu.
Với bước đi này, các công ty sản xuất sẽ không phải lo ngại đến những vấn đề về thiếu nhân công hay phúc lợi xã hội hoặc mức lương. Thêm vào đó, họ có thể đóng cửa hoặc mở nhà máy tại hầu như bất cứ đâu trên toàn cầu.
Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng việc tự dộng hóa là một khâu vô cùng quan trọng đối với xu thế dịch chuyển sản xuất đến gần hơn với khách hàng bởi máy móc và robot có thể thay thế nhân công đang ngày một đắt đỏ ở những công việc thủ công lặp đi lặp lại.
Nhiều nhà máy hiện nay cho rằng tự động hóa là một biện pháp hữu hiệu để duy trì chất lượng sản phẩm và tăng cường an toàn lao động khi robot có thể làm những công việc nguy hiểm nhất.
Quay trở lại với câu chuyện Adidas, hãng cho biết nhà máy mới sẽ tiết kiệm được chi phí lưu kho, hậu cần và nguyên vật liệu. Trước đây, những nhà máy kiểu cũ của hãng này phải đặt hàng nguyên vật liệu dựa trên dự đoán doanh số.
Nếu dự đoán này không chính xác, những nguyên vật liệu và thành phẩm này sẽ tồn kho và tốn chi phí cho doanh nghiệp.
Một robot tại nhà máy mới của Adidas tại Đức.
Số liệu của Liên đoàn Robot quốc tế (IFR) dự đoán doanh số bán robot trong khoảng 2014-2018 sẽ tăng 100% lên 400.000 đơn vị do tình trạng thiếu hụt lao động và chi phí nhân công tăng ở những nước đang phát triển.
Hiện nay, nhiều thương hiệu Phương Tây đã di chuyển một phần nhỏ sản xuất của họ ra khỏi các nước đang phát triển. Ví dụ, sản lượng sản xuất giày dép và quần áo tại Mỹ đã lien tục tăng trong 6 năm liên tiếp gần đây nhưng có đến 97% quần áo và 98% giày dép bán tại quốc gia này là nhập khẩu trong năm 2015.
Hiện hầu hết các sản phẩm của những nhà máy tự động hóa tại Phương Tây có chất lượng cao, khác với sản phẩm bình thường sản xuất tại những thị trường có chi phí rẻ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho biết sự tiến bộ trong công nghệ tự động hóa hoàn toàn có thể khiến robot có thể sản xuất hàng hóa giá rẻ nhờ sản lượng lớn và tiết kiệm nhiều chi phí.
Vẫn cần các nhà máy ở Châu Á
Mặc dù vậy, đối với nhiều thương hiệu quốc tế, việc tự động hóa sản xuất vẫn chỉ là chuyện của tương lai. Nguyên nhân là nhiều phân đoạn công việc đòi hỏi sự khéo léo, như may các mảnh trang phục lại với nhau, và cần lao động con người.
Hãng Adidas cho biết nhà máy mới của hãng tại Đức sẽ giúp công ty thỏa mãn được nhu cầu mới trong ngành giày dép nhưng điều này không có nghĩa là hãng sẽ giảm các nhà máy tại Châu Á.
Trong cơ sở sản xuất mới của Adidas, thời gian sản xuất cho một mẫu thiết kế mới có thể được cắt giảm từ vài tuần như trước đây xuống chỉ vài giờ.
Hơn nữa, một chiếc máy làm đế giày ở đây có thể làm được việc tương đương 3 chiếc máy loại cũ với nhiều công đoạn phức tạp hơn. Nhờ đó, khoảng 160 công nhân trong nhà máy này sẽ chỉ còn cần tập trung vào các nhiệm vụ phức tạp hơn như khâu đế giày vào thân giày.
