Sepp Blatter đã kiểm soát FIFA như thế nào?
Theo người đồng sáng lập Tổ chức minh bạch quốc tế (TI) Michael Hershman, FIFA đã nhiều lần đăng ký thực hiện cải tổ trên quy mô lớn, điển hình như các vấn đề giới hạn nhiệm kỳ và tính độc lập. Tuy nhiên, cựu Chủ tịch vừa từ chức Sepp Blatter thường làm ngơ trước những cam kết ấy.
Đoàn cử tri tham gia bỏ phiếu trong cuộc bầu cử chức Chủ tịch FIFA mới diễn ra vào cuối tháng 5 vừa qua thể hiện quyền lực của Sepp Blatter. Hàng năm, Liên đoàn bóng đá của mỗi quốc gia được hưởng 25.000 USD, cộng thêm phần thưởng 500.000 USD cho phần lợi nhuận liên quan đến mỗi kỳ World Cup. Các liên đoàn cũng có thể nộp đơn xin gia nhập chương trình FIFA Goal, tham gia những dự án như xây sân bóng và văn phòng. Ngoài ra còn có viện trợ tài chính cho các mục đích khác.
Hội đồng cấp cao của FIFA có 25 thành viên được bầu bởi mỗi khu vực. Mỗi người sẽ nhận được 300.000 USD mỗi năm, cùng với mỗi lần đi công tác đều sử dụng những chuyến bay hạng thương gia, ở khách sạn 5 sao và đồ ăn là sơn hào hải vị. Đó là tiền của FIFA. Trở về nhà, họ lại nhận được tiền từ các liên đoàn khu vực. ví dụ, liên đoàn bóng đá châu Á trả cho mỗi thành viên cấp cao 25.000 USD/năm và công tác phí 150 USD/ngày. Bữa tối ở Zurich (sau khi hội đồng họp xong) sẽ có hóa đơn hàng nghìn USD, trong đó có những trai rượu vang có giá lên đến 400 USD. Tất cả số tiền này được chi trả bằng thẻ tín dụng của FIFA.
Blatter, con trai của một người thợ công nhân làm trong nhà máy hóa chất, được sinh ra ở Visp, thị trấn có khoảng 7.000 dân nằm trong một thung lũng bên dưới Matterhorn. Cách Zurich 2 giờ đi bằng tàu hỏa, Visp vẫn là nơi sinh sống chủ yếu của gia đình Blatter. Trong một buổi tối thứ 4, người con duy nhất của ông - Corinne Blatter Andenmatten – đang hối hả lái xe về nhà sau cuộc họp để có thể nhìn thấy con gái trước giờ đi ngủ. 2 tuần 1 lần, Blatter tới Visp vào cuối tuần để thăm con cháu.
Cựu Chủ tịch FIFA rất tích thực làm từ thiện ở quê nhà, một phần thông qua quỹ mang tên ông. Sepp Blatter Foundation có tài sản hơn 1,1 triệu francs và tiếp nhận cả những khoản tài trợ từ bên ngoài. Quỹ này viện trợ tài chính cho những định chế ở địa phương (như bệnh viện).
Ngày 23/8/2014, một chiếc trực thăng màu đỏ hạ cánh ở Visp, mang theo Ronaldo. Cầu thủ này tới đây để tham dự lễ kỷ niệm 100 năm thành lập câu lạc bộ bóng đá Visp. Một kỹ sư xây dựng địa phương hào hứng chia sẻ niềm tự hào vì Blatter có thể mang ngôi sao bóng đá nổi tiếng thế giới tới tham dự sự kiện này. “Chúng tôi nhỏ bé nhưng chúng tôi có Sepp Blatter – ông trùm của làng bóng đá thế giới”.
Lớn lên ở Visp, Blatter có bằng quản trị kinh doanh và kinh tế từ ĐH Lausanne. Ngoài tiếng mẹ đẻ là tiếng Đức, ông học thêm 4 ngoại ngữ khác là tiếng Anh, Pháp, Ý và Tây Ban Nha. Công việc đầu tiên của ông là một phóng viên thể thao và sau đó là Liên đoàn khúc côn cầu trên băng Thụy Sĩ và hãng đồng hồ Longines. Năm 1975, Blatter bắt đầu sự nghiệp tại FIFA với vị trí phụ trách các chương trình phát triển. Sau đó ông tới châu Phi làm việc.
Sau khi gia nhập FIFA, Blatter kết hôn với người vợ thứ hai vốn là con gái của cựu thư ký liên đoàn – vị trí mà ông có được năm 1981. Người hướng dẫn Blatter tại FIFA là Chủ tịch João Havelange, một cựu vận động viên bơi lội người Brazil từng đoạt huy chương Olympic.
Chính Havelange là người đã tạo ra những chỉ dẫn cho con đường sự nghiệp của Blatter: rót tiền bạc và sự chú ý vào những quốc gia trước đây đã bị lờ đi. Havelange trúng cử lần đầu tiên năm 1974 bằng cách tới châu Phi để gặp các quan chức và chi tiền cho họ tới bầu Chủ tịch (những năm gần đây chính sách này đã được áp dụng cho tất cả các nước).
Khi Havelange nói rằng ông sẽ từ chức năm 1998, Blatter lên làm Chủ tịch. Trong chiến dịch tranh cử, ông đã dựa vào một người Qatar có tên Mohamed bin Hammam lúc đó đang điều hành liên đoàn bóng đá châu Á. Bin Hammam cung cấp tiền mặt và cho Blatter sử dụng máy bay riêng để đi khắp châu Phi theo đuổi các lá phiếu. Trong cuốn sách có tựa đề “How They Stole the Game” (tạm dịch: Họ đã đánh cắp trò chơi như thế nào), David Yallop viết rằng 50.000 USD đã được trao cho đoàn đại biểu châu Phi ở Paris ngay trước khi họ bỏ phiếu. Đối thủ của Blatter là Lennart Johansson (đến từ Thụy Điển) vẫn cay đắng nói rằng FIFA không bao giờ điều tra vụ hối lộ này.
Trước thềm cuộc bầu cử năm 2002, Tổng thư ký của FIFA là luật sư Michel Zen-Ruffinen đã tung ra báo cáo buộc tội Blatter lạm dụng quyền lực với chữ ký của 11 quan chức FIFA. “Ngày nay FIFA đang được điều hành bởi một kẻ độc tài”, báo cáo có đoạn. Tất cả các báo cáo tài chính của FIFA từ năm 1998 đã biến mất, khiến FIFA cũng như hãng kiểm toán KPMG không thể đánh giá chính xác tình hình tài chính của tổ chức này.