Các quốc gia làm gì để đối phó với tình trạng dân số đang ngày càng già đi?
Tại châu Âu, tỷ lệ sinh năm 2017 là 1,59 ca sinh/phụ nữ. Nếu xu hướng đó tiếp tục diễn ra, Liên minh châu Âu sẽ không có đủ nguồn nhân lực để trả lương hưu cho số người già đang ngày càng gia tăng. Vậy các quốc gia ở Lục địa già đang làm gì để đối phó với vấn đề này?
Ở Estonia, gia đình càng đông thì càng vui. Ngoài phúc lợi trẻ em, quốc gia này chi 355 USD/tháng cho các gia đình có từ 3 con trở lên.
Các tiếp cận này dường như đang có hiệu quả. Tỷ lệ sinh ở Estonia đang tăng lên. Trong năm 2018, số ca sinh nở đã tăng 600 so với năm trước đó. Nhập cư cũng là nguyên nhân dẫn tới sự gia tăng dân số, với hơn 6.000 người trong độ tuổi lao động đã chuyển đến Estonia trong giai đoạn 2017 – 2018, và ít cư dân rời khỏi quốc gia này hơn.
Sự suy giảm toàn cầu
Dân số toàn thế giới đang tiếp tục tăng lên: đến năm 2030, con số này dự kiến sẽ đạt tới 8,6 tỷ người. Phần lớn sự tăng trưởng này tập trung ở một số quốc gia bao gồm Ấn Độ, Nigeria, Pakistan và Ethiopia.
Ở hầu hết các quốc gia còn lại, phụ nữ đẻ ít con hơn vì nhiều lý do khác nhau – từ những lo ngại về môi trường cho đến chi phí chăm sóc con cái. Bình đẳng giới cũng góp một vai trò quan trọng trong kế hoạch hóa gia đinh. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), các quốc gia có sự bình đẳng ở nơi làm việc tốt hơn như Thụy Điển đang sở hữu tỷ lệ sinh tích cực hơn.
Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế thế giới cho thấy khoảng cách giới hiện đang ở mức 68%. Tỷ lệ thay thế - tỷ lệ sinh cần thiết để duy trì quy mô dân số - là 2,1 con/phụ nữ. Mặc dù tỷ lệ sinh thay đổi theo từng quốc gia, nhưng trên phạm vi toàn cầu, chúng đang giảm dần.
Tại châu Âu, tỷ lệ sinh năm 2017 là 1,59 ca sinh/phụ nữ. Nếu xu hướng đó tiếp tục diễn ra, Liên minh châu Âu sẽ không có đủ nguồn nhân lực để trả lương hưu cho số người già đang ngày càng gia tăng.
Phúc lợi trẻ em
Một số quốc gia đang cung cấp trợ cấp của chính phủ để khích lệ các cặp vợ chồng đẻ thêm con. Vào năm 2013, thành phố Lestijärvi ở ven biển Phần Lan đã bắt đầu giải quyết khoảng cách dân số của mình bằng khoản phúc lợi trẻ em là 11.000 USD/đứa trẻ (khoảng 255 triệu đồng), được chi trả trong khoảng 10 năm.
Kể từ đó, số trẻ em được sinh ra ở Lestijärvi đã tăng gần gấp đôi – một cải thiện đáng kể khi Phần Lan đang trải qua thời kỳ mà tỷ lệ sinh thấp nhất từ trước đến nay. Đất nước này đã không đạt được mức thay thế dân số kể từ năm 1969.
Pháp chi nhiều công quỹ cho các gia đình hơn bất kỳ quốc gia OECD nào khác, và với những phúc lợi liên quan đến hệ thống thuế, thì gia đình càng nhiều thành viên nhí, thì mức thu nhập phải chịu thuế sẽ càng thấp.
Bên cạnh khoản trợ cấp nuôi con hàng tháng và dịch vụ trông trẻ ban ngày do nhà nước trợ cấp, Pháp cấp cho mỗi cặp vợ chồng khoản trợ cấp sinh đẻ 1.000 USD/trẻ sơ sinh. Dù tỷ lệ sinh của Pháp đang giảm, họ vẫn sở hữu tỷ lệ cao nhất ở châu Âu: 758.000 đứa trẻ đã được sinh ra ở Pháp vào năm 2018.
Trong khi đó, Estonia cũng đang nỗ lực để duy trì tỷ lệ sinh của quốc gia này. Quốc gia châu Âu chuẩn bị đưa ra một chiến lược dài hạn cho sự phát triển bền vững của dân số. Bộ trưởng Các vấn đề dân số của Estonia Riina Solman thậm chí đã coi đó là vấn đề quan trọng nhất của Estonia.
