Cả Facebook và Google đều được phép quay lại Trung Quốc nếu đáp ứng duy nhất điều kiện này

Tại cuộc họp báo mới đây trước thềm Hội nghị Internet Thế giới sắp diễn ra, một phóng viên tờ Bloomberg bất ngờ đặt câu khỏi thẳng thắn cho Phó cục trưởng Cục quản lý không gian ảo của Trung Quốc Ren Xianliang về khả năng quay trở lại thị trường nước này Google và Facebook.

Cả hai gã khổng lồ Internet Mỹ đều có những rắc rối liên quan tới các dịch vụ mở tại Trung Quốc. Trong khi Google chủ động đóng công cụ tìm kiếm của mình năm 2010 thì Facebook lại bị chính quyền nước sở tại chặn từ năm 2009.

Trước câu hỏi của phóng viên, ông Ren Xianliang khẳng định nước này luôn mở rộng cánh cửa chào đón doanh nghiệp quốc tế, nhưng không nhượng bộ trước bất kỳ hành động nào làm tổn hại tới lợi ích của người dân.

"Việc phát triển Internet tại Trung Quốc luôn duy trì chính sách cởi mở. Đối với các công ty Internet nước ngoài, chúng tôi luôn chào đón họ tham gia vào thị trường Trung Quốc. Miễn sao họ tôn trọng luật pháp của chúng tôi, không gây tổn hại đến lợi ích của người tiêu dùng. Khi đến đây, họ đều bình đẳng để cùng nhau chia sẻ nguồn lợi từ việc phát triển Internet tại Trung Quốc".

Phiên bản tiếng Anh của tờ Nhân dân Nhật Báo, cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc ngay sau đó đã tóm tắt lại lời phát biểu của ông Ren với tựa đề bài báo "Facebook được chào đón trong khuôn khổ luật pháp Trung Quốc".

Người đứng đầu cơ quan giám sát không gian mạng của Trung Quốc nhấn mạnh đến cụm từ "tuân thủ luật pháp Trung Quốc". Tức ông muốn đề cập tới bộ máy kiểm duyệt nghiêm ngặt của nước này, tránh tình trạng người dùng Internet tìm kiếm và tiếp cận tới luồng thông tin đối lập không chính thống, đi ngược lại đường lối chính sách của Trung Quốc.

Năm 2010, thời điểm Google bắt đầu cân nhắc tới việc rút khỏi Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này lúc đó là Jiang Yo tuyên bố trong một cuộc họp báo rằng "Internet tại Trung Quốc là một môi trường mở. Chúng tôi chào đón các công ty nước ngoài nhưng họ phải tuân thủ luật pháp của Trung Quốc".

Bằng nhiều thuật toán và nguồn nhân lực khác, các công ty Internet trong nước hợp tác với chính phủ Trung Quốc ngăn chặn những nhà bất đồng chính kiến hoạt động trên môi trường trực tuyến. Đồng thời, dữ liệu người dùng còn được cung cấp cho chính quyền khi có lệnh từ cấp trên.

Nổi bật nhất trong đó có "Vạn Lý Trường Thành trên mạng", công cụ chuyên chặn truy cập của người dân tới các trang web nước ngoài, bao gồm cả Facebook và Google, nếu họ không tuân thủ yêu cầu kiểm duyệt nghiêm ngặt từ giới chức địa phương.

Tuy nhiên, điều đó không ngăn được nỗ lực xâm nhập thị trường đông dân nhất thế giới của nhiều gã khổng lồ Internet nước ngoài. Đơn cử như Facebook có hẳn một văn phòng tại Bắc Kinh. Giới chuyên gia còn tin rằng, mối quan hệ nồng ấm gần đây giữa quan chức Trung Quốc và Mark Zuckerberg sẽ mở đường cho một phiên bản Facebook đặc biệt ra đời.

Trong khi đó, từ lâu đã xuất hiện tin đồn Google đang cố gắng khởi động lại một cửa hàng ứng dụng ở Trung Quốc. Việc phát hành bất kỳ dịch vụ nào mang tính nhạy cảm tại đây, đặc biệt công cụ tìm kiếm và mạng xã hội, đều đòi hỏi hai gã khổng lồ Mỹ phải tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc kiểm duyệt để tránh đối đầu với nhà nước.