8 người, 2 thế hệ trong 1 gia đình cùng mắc 1 căn bệnh ung thư: BS mách các dấu hiệu sớm
Ung thư đại tràng là ung thư gây tử vong cao thứ 4 trên thế giới sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan. Tại Việt Nam ghi nhận nhiều người trong gia đình cùng mắc.
Nhiều anh, chị em cùng mắc bệnh
Bệnh nhân Nguyễn Thị T. (59 tuổi, ở Yên Sơn – Tuyên Quang) bị ung thư đại tràng . Bà T. đến bệnh viện khám vì xuất hiện khối u ở sườn phải, sủi bụng nhiều ngày kèm theo đi ngoài phân lỏng.
Qua nội soi đường tiêu hóa các bác sỹ chẩn đoán bệnh nhân bị ung thư đại tràng và có chỉ định phẫu thuật sau đó. Hiện tại bệnh nhân đang tiếp tục điều trị hóa chất tại Bệnh viện đa khoa Hùng Vương.
Điều đặc biệt, bệnh nhân T. có gia đình nhiều người cùng mắc ung thư đại tràng. Bà T. cho biết mẹ ruột của bệnh nhân qua đời vì bệnh ung thư đại tràng nhiều năm trước và hiện tại trong gia đình có ba anh chị em đang điều trị ung thư đại tràng gồm em trai, em gái và bệnh nhân.
Em gái ruột của bà T. phát hiện ung thư đại tràng hai năm trước đã mổ hai lần và điều trị hóa chất, hiện tại sức khỏe ổn định và không còn tế bào ung thư.
Em trai ruột với biểu hiện gầy yếu, da xanh, vàng nhưng không khám sức khỏe, tình trạng kéo dài ba bốn năm đến khi quá yếu gia đình đưa đi khám tại bệnh viện Trung ương phát hiện ung thư đại tràng. Qua quá trình điều trị tích cực hiện tại sức khỏe đã ổn định trở lại.
Hình ảnh ung thư đại trực tràng
Bên gia đình nhà bác trai (anh trai của mẹ) bà T. cũng có nhiều người mắc ung thư này. Bác trai của bà qua đời vì ung thư đại trực tràng và trong số 6 người con trai của ông có 3 người bị ung thư đại tràng, hiện tại còn một người đang điều trị căn bệnh này. Như vậy, đến thời điểm hiện tại hai thế hệ của gia đình bà T. có 8 người cùng bị một căn bệnh.
Bệnh có di truyền
Theo Bác sĩ Tẩn A Pao, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, Phú Thọ, bệnh nhân Nguyễn Thị T. được phát hiện ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm nên việc điều trị dễ dàng hơn.
Bác sĩ Pao cho biết, ung thư đại trực tràng là ung thư đường tiêu hóa thường gặp nằm trong nhóm ung thư hàng đầu của người Châu Á. Nguyên nhân chủ yếu của ung thư đại trực tràng do yếu tố dinh dưỡng, các thương tổn tiền ung thư và yếu tố di truyền.
Trong trường hợp gia đình bệnh nhân Nguyễn Thị T. là trường hợp rất đặc biệt điển hình với yếu tố di truyền là nguyên nhân chính của bệnh.
Nội soi đại trực tràng để phát hiện sớm ung thư đại trực tràng
Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong sinh bệnh ung thư đại trực tràng, với gen sinh ung thư và các hội chứng di truyền bao gồm: bệnh đa polyp đại trực tràng gia đình và hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền không có polyp.
Theo các nghiên cứu, những người bị ung thư đại trực tràng có yếu tố gia đình thường có các hội chứng sau:
Thứ nhất, hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền không polyp (hội chứng Lynch): tiền sử gia đình có nhiều người mắc ung thư đại trực tràng hoặc những ung thư biểu mô như ung thư dạ dày, ruột non, thận, buồng trứng…
Thứ hai, bệnh đa polyp đại trực tràng gia đình (FAP): di truyền gen trội nhiễm sắc thể thường gồm rất nhiều polyp trong lòng đại trực tràng (>100), phần lớn ung thư hóa trước 40 tuổi.
Thứ ba, hội chứng Peutz – Jeghers: di truyền gen trội nhiễm sắc thể thường. Bệnh nhân có nhiều polyp trong ống tiêu hóa kèm theo các vết sắc tố ở da, niêm mạc miệng.
Thứ tư, hội chứng Gardner: gồm đa polyp kèm theo u bó sợi.
Các dấu hiệu của ung thư đại tràng đó là rối loạn lưu thông ruột, theo bác sĩ Pao đây là dấu hiệu sớm, báo động ung thư nhưng hay bị bỏ qua. Sớm nhất có thể chỉ là những thay đổi của thói quen đại tiện, thay đổi giờ giấc đi ngoài, số lần đi ngoài có thể vài lần đến hàng chục lần trong ngày.
Bệnh nhân có khi táo bón. Bị đi ngoài phân lỏng hoặc xem kẽ cả táo bón và đi ngoài phân lỏng.
Đi ngoài nhầy máu: là triệu chứng hay gặp nhất của ung thư đại trực tràng. Đây là triệu chứng quan trọng báo hiệu ung thư trực tràng.
Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi hoặc lờ lờ máu cá, từng đợt hoặc kéo dài. Dấu hiệu đi ngoài ra máu có thể nhầm sang bệnh lỵ hoặc viêm đại trực tràng, trĩ.
Đau vùng hạ vị, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân… là những dấu hiệu hay gặp.
Thay đổi khuôn phân: phân có thể bị dẹt, vẹt góc hoặc có những rãnh, những vết trên khuôn phân được tạo ra do khối u ở trực tràng.
Ở giai đoạn muộn người bệnh có dấu hiệu thiếu máu: bệnh nhân bị mất máu do chảy máu trực tràng kéo dài, da xanh, niêm mạc nhợt, xét nghiệm thấy giảm hồng cầu, huyết sắc tố.
Gầy sút: bệnh nhân có thể gầy sút 5 – 10kg trong vòng 2-4 tháng.
Đối với những gia đình như bà T. có nhiều người cùng mắc ung thư đại trực tràng, bác sĩ Pao khuyến cáo người thân nên đi kiểm tra định kỳ sớm. Đặc biệt nội soi dạ dày, đại tràng 6 tháng một lần.
Ngoài ra, để dự phòng bệnh cần thay đổi thói quen ăn uống. Tạo thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ. Tập thể dục đều đặn và xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh.
