Tại sao Cục Dự trữ Liên bang Mỹ nên hô biến cho tiền 'bốc hơi'?

19/04/2017 09:23 AM | Kinh tế vĩ mô

FED đã thông báo rằng họ sẽ sớm làm giảm kích thước của bảng cân đối tài chính của Mỹ.

Trước khi cuộc khủng hoảng tài chính diễn ra, FED đã giữ tài sản trị giá khoảng 850 tỷ USD. Hiện tại, bảng cân đối tài chính của ngân hàng trung ương đã lớn hơn 5 lần, ở mức 4500 tỷ USD. Nó đã tăng lên trong và sau cuộc khủng hoảng tài chính khi FED sử dụng tiền mới in để mua số lượng lớn trái phiếu chính phủ và chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp, phần lớn là theo chính sách nới lỏng định lượng (QE).

FED đang chuẩn bị bán một số tài sản và ngưng lưu hành số tiền tương ứng. Tại sao FED phải làm như vậy và họ làm điều này bằng cách nào?

FED đã sử dụng QE để kích thích nền kinh tế sau khi họ đã giảm lãi suất ngắn hạn, công cụ chính sách thông thường của họ, xuống mức thấp nhất có thể. Những cuộc tranh cãi gay gắt đã nổ ra về mức độ hiệu quả chính xác của QE. Ben Bernanke, cựu chủ tịch FED, đã từng nói rằng đó là một chính sách “hiệu quả trong thực tế nhưng không phải trong lý thuyết”.

Nhưng rõ ràng là QE đã đẩy giá trái phiếu dài hạn. Điều này kéo lãi suất dài hạn xuống (do lãi suất dài hạn và trái phiếu dài hạn dịch chuyển ngược chiều nhau). Tuy nhiên, hiện tại, FED được lãnh đạo bởi Janet Yellen đang nâng lãi suất ngắn hạn, vì ngân hàng trung ương đang cố gắng kiểm soát lạm phát. Theo logic, FED nên làm giảm bảng cân đối tài chính để đẩy lãi suất dài hạn tăng lên.

Có nhiều cách khác nhau để thu nhỏ bảng cân đối tài chính. Cách tiếp cận mạnh mẽ nhất là bán trái phiếu. Điều này sẽ làm hài lòng những người phê phán QE, những người khẳng định rằng một bảng cân đối tài chính lớn bóp méo thị trường tài chính.

Tuy nhiên, không ai chắc chắn về nhưng ảnh hưởng của việc nới lỏng QE sẽ là như thế nào, và FED muốn các chính sách của họ dễ dự đoán. Vì vậy, FED có nhiều khả năng sẽ để cho bảng cân đối tài chính “tự rút dần”, bằng cách ngừng tái đầu tư khoản tiền thu được khi trái phiếu đáo hạn.

Ví dụ, 425 tỷ USD của kho bạc sẽ đáo hạn vào năm 2018 và 350 tỷ USD vào năm 2019. FED có thể ngưng tái đầu tư một phần trong số tiền này, hoặc có thể đưa ra lựa chọn đơn giản nhất là ngừng hoàn toàn việc tái đầu tư.

Bảng cân đối tài chính sẽ được co lại bao nhiêu?

Khả năng thanh khoản dễ dàng giúp giữ cho hệ thống tài chính ổn định. Một số người cho rằng lợi ích này lớn đến mức FED không nên thu nhỏ bảng cân đối của mình, và thay vào đó nên tập trung vào việc nắm giữ các tài sản phù hợp. Những lập luận này chưa được hưởng ứng nhiều.

Trong bất kỳ trường hợp nào, bảng cân đối tài chính sẽ giữ mức lớn hơn trước khủng hoảng tài chính, vì nền kinh tế cần nhiều tiền hơn thời điểm đó.

Ví dụ, trước cuộc khủng hoảng, có hơn 800 tỷ USD trong lưu thông tiền tệ. Hiện tại, con số này là hơn 1500 tỷ USD. Tất cả lượng tiền mặt đó xuất hiện như một khoản nợ trên bảng cân đối tài chính của FED và do đó phải được bảo lãnh bởi tài sản. Vì thế, dù FED có thể nới lỏng QE, thì ngân hàng này vẫn sẽ phải giữ chặt lấy một số chứng khoán mà họ đã mua.

Kun Nguyễn

Cùng chuyên mục
XEM