Xu hướng "ngu hóa" đội Sales qua lời kể của một chuyên gia nhân sự
Chuyện có thật do tôi tổng hợp lại từ các lần đi tư vấn và đào tạo của mình tại doanh nghiệp.
Hiện tượng này không nhất thiết phải bị coi là tốt hay xấu. Một cách thực dụng nhất, tôi nghĩ chúng ta nên coi nó là dạng thực trạng chúng ta cần phải biết, hiểu và để rồi có biện pháp để doanh nghiệp không bị ảnh hưởng mà lại nâng cao hiệu suất làm việc.
Trong khi các doanh nghiệp SME thường mong nhân viên ngày một khá lên thì có một số doanh nghiệp lớn (thường là của Việt Nam chứ không phải liên doanh với nước ngoài) luôn đưa tới một xu thế kỳ quặc là “ngu hóa đội ngũ cán bộ”.
Lý do chính được đưa ra là:
1. Nhân sự tuyển vào biết những gì rồi thì dùng luôn cái đó, khỏi phải đào tạo cho mất công mất sức.
Có một lần được mời tới hội thảo về công việc sau khi ra trường cho các sinh viên sắp tốt nghiệp của Đại học Nhân Văn Hà Nội, tôi đã vô cùng sửng sốt khi thấy cả 4 vị là giám đốc nhân sự của các công ty SME đồng tình với điều này và không chấp nhận dạy thêm gì nữa cho nhân sự mới tuyển vào.
2. Sales hiểu biết ít thì dễ tách ra để điều khiển mà không gặp nhiều phản ứng theo kiểu tập thể. Đây là kiểu áp dụng biện pháp “chia ra để dễ trị”.
Hiểu biết ít thì nhân viên sales sẽ tự ti, dễ dàng chấp nhận mọi sự ép uổng vì không hiểu là mình có quyền gì và mức chỉ tiêu tối đa cho thị trường là bao nhiêu. Doanh số tháng này là 100 triệu, tháng sau xếp có hứng nâng lên 1 tỷ cũng nhận. Càng làm thì càng ít lương hơn.
3. “Dạy ít kỹ năng cho họ thôi, thì họ còn ở lại lâu, dạy tốt quá họ lại té đi chỗ khác mất!” hoặc tệ hơn “rồi họ lại mở một cái tương tự cạnh tranh với mình!”. Hoặc “Mấy cái cốt lõi của mình họ lại mang cho kẻ khác”.
4. Bởi trước đây chính sếp cũng từng bị “ngu hóa” ở công ty cũ nên tới giờ áp dụng y nguyên mô hình đó ở công ty hiện tại.
Trong nhiều trường hợp khó mà đồng tình được với sếp nếu áp dụng kiểu văn hóa ứng xử như vậy với sales. Nhưng ở một số trường hợp khác cũng không trách được họ vì xu thế chung hiện tại của người làm sales là quá tham, làm mới được 1 nhưng tham vọng lên tới 10.
Tôi đã từng có 3,4 nhân viên mới vào công ty có ít ngày, vớ được cơ chế lương với mấy thông báo tuyển dụng và thông báo khuyến mại đã nghĩ ngay là “mình học hết trò của người ta rồi!” và thế là ra mở công ty riêng.
Các anh/chị nghĩ sao về hiện tượng này và nên làm gì với nó?