CEO Chibooks: Làm sách thiếu nhi khó lắm!
Thị trường sách Việt Nam gần đây chứng kiến khá nhiều đơn vị xuất bản nỗ lực đưa sách thiếu nhi ra thị trường phục vụ độc giả nhí. Đây là mảng sách có thể nói là "thừa ngoại, thiếu nội" trong một thời gian rất dài. Liệu nỗ lực của những đơn vị làm sách có thể thay đổi cục diện của ngành xuất bản Việt Nam? Bà Nguyễn Lệ Chi, CEO của Chibooks, chia sẻ những trăn trở về nghề.
- Chibooks từ trước tới nay thường tập trung vào các sản phẩm văn học, vì vậy văn học thiếu nhi cũng là mảng đề tài chúng tôi rất quan tâm. Như một con đường, phải đi hết đoạn này mới đến đoạn kia, đẩy mạnh phát triển dòng sản phẩm mới Kidbooks với những sách văn học đầu tiên dành cho thiếu nhi trong tháng 7 vừa qua là việc làm tất yếu mà chúng tôi đã có kế hoạch thực hiện từ khá lâu.
* Có vẻ như đây là mảng sách gây khó khăn cho các đơn vị xuất bản?
- Quả thật làm sách thiếu nhi rất khó vì cha mẹ nào cũng muốn tìm kiếm những sản phẩm hoàn hảo nhất cho con mình. Rất nhiều đơn vị xuất bản đã và đang làm sách thiếu nhi. Tôi cũng đã dành nhiều thời gian để nghiền ngẫm sản phẩm của nhiều đơn vị khác trên thị trường, đồng thời nghiên cứu sách thiếu nhi ở nhiều nước và quyết định sẽ tìm kiếm từ đó một hướng đi riêng, miễn sao đáp ứng được tiêu chí phù hợp, thân thiện và bổ ích. Hiện tại, Chibooks đang dồn 50% vốn và thời gian để đầu tư cho dòng sản phẩm mới Kidbooks.
* Có ý kiến cho rằng sách thiếu nhi Việt Nam vẫn chưa được đầu tư đúng mức, chưa có tác phẩm nổi bật?
- Công bằng mà nói, thị trường sách thiếu nhi ở nước ta hiện nay "trăm hoa đua nở", có đủ mọi thể loại. Tuy nhiên, phần lớn là dựa theo sách nước ngoài, sách "thuần" Việt rất ít. Chưa có sách thiếu nhi nổi bật chứng tỏ việc làm sách cho thiếu nhi chưa được chú trọng. Điều này phụ thuộc vào kiến thức, tư duy và chiến lược của đơn vị xuất bản cũng như sự quan tâm của các ban ngành, cơ quan có liên quan.
* Đã có những cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi, như Cuộc vận động sáng tác văn học vì tương lai đất nước, nhưng cũng không còn "nóng" như mùa đầu tiên. Và tác phẩm mùa sau cũng không còn "đắt" như mùa trước...
- Nếu chỉ phát động sáng tác rồi bỏ lơ thì rất khó gặt hái được thành công. Muốn thu lượm được trái ngọt thì phải có bàn tay chăm sóc, vun trồng thường xuyên và kỹ càng từ nhiều mùa thi. Rất hiếm trường hợp thi một lần đã có tác phẩm xuất sắc ngay. Tôi nghĩ chúng ta cố gắng đừng nản lòng và nên tiếp tục cổ động cho các cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi.
* Nhưng định hướng của Kidbooks cũng phần nhiều là sách dịch?
- Chibooks thời gian qua đã triển khai chiến dịch tặng tủ sách thiếu nhi Chibooks-Kidbooks cho 25 nhà văn hóa thiếu nhi ở khắp các quận, huyện thuộc TP.HCM và tổ chức hàng loạt sự kiện: Đọc sách cùng Kidbooks; phát động cuộc thi sáng tác văn học "Ước mơ hồng", trao học bổng Chibooks-Kidbooks "Kết nối yêu thương", tổ chức các lớp bồi dưỡng năng khiếu sáng tác văn học cho trẻ em... Tôi sẽ không từ bỏ hy vọng đến ngày được hái trái ngọt.
Ngoài ra, Kidbooks cũng sẽ đặt hàng các nhà văn trong nước sáng tác cho thiếu nhi, tổ chức các cuộc thi sáng tác văn học cho thiếu nhi rộng khắp cả nước và cả hải ngoại.
* Chibooks xác định sẽ có bản dịch những tác phẩm của Trung Quốc. Đã có vài trường hợp sách thiếu nhi làm từ sách Trung Quốc có sai lệch về lịch sử, chủ quyền..., Chibooks sẽ chuẩn bị "bộ lọc" thế nào về mặt nội dung để tránh những rủi ro sai lệch như thế?
- Với tiêu chí giới thiệu đa dạng tinh hoa văn học thế giới, Chibooks chắc chắn sẽ mua bản quyền nhiều tác phẩm thiếu nhi của nước ngoài, trong đó có Trung Quốc. Tuy nhiên, với kinh nghiệm trên 11 năm làm sách bản quyền nước ngoài, không có chuyện để "lọt lưới" những cuốn sách có sai lệch về lịch sử và chủ quyền như vậy. Mỗi tác phẩm trước khi quyết định mua bản quyền đều được thẩm định kỹ. Và chúng tôi xác định làm sách cho thiếu nhi thì bắt buộc không được cẩu thả, không chạy theo lợi nhuận bằng mọi giá mà phải hết sức cẩn thận và kỹ lưỡng gấp nhiều lần so với làm sách cho người lớn.
* Cùng thời điểm với Chibooks, nhiều đơn vị làm sách cũng bắt đầu tập trung cho mảng này, như First News, Nhã Nam... Điều này cho thấy thị trường sách thiếu nhi đang nhộn nhịp hơn?
- Sách thiếu nhi luôn là đề tài thử thách với những người làm sách. Vì vậy, nhà xuất bản nào cũng muốn chinh phục được thể loại này, tuy nhiên, không phải đơn vị nào cũng thành công. Tất cả phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm.
* Cảm ơn bà về buổi trò chuyện!