Thủ tướng Canada Justin Trudeau: Chúng tôi có tin tình báo cho thấy máy bay Ukraine bị bắn rơi bởi tên lửa Iran
Người đứng đầu chính phủ Canada cho rằng vụ việc có thể chỉ là vô tình.
"Chúng tôi có thông tin tình báo từ nhiều nguồn, bao gồm từ các đồng minh và chính cộng đồng tình báo của chúng tôi, cho thấy máy bay của Ukraine bị bắn rơi bởi một tên lửa đất đối không của Iran. Sự việc có thể chỉ là vô tình nhưng những thông tin mới củng cố cho sự cần thiết phải điều tra lỹ lưỡng vụ việc", Thủ tướng Trudeau nói với các phóng viên trong cuộc họp báo ngày 9/1 theo giờ Canada.
Theo thông báo chính thức, có 68 công dân Canada trên chuyến bay của Hãng hàng không quốc tế Ukraine, gặp nạn hôm 8/1 chỉ vài phút sau khi cất cánh từ một sân bay ở Thủ đô Tehran, Iran tới Kiev, Ukraine. Số công dân Canada trên chuyến bay xấu số chỉ ít hơn công dân Iran. Toàn bộ 176 người có mặt trên máy bay đều đã tử nạn.
Trước đó, trao đổi với ABC News, một quan chức tình báo Mỹ cho rằng "khả năng cao" chiếc Boeing 737-800 của Ukraine rơi vì trúng tên lửa, giết chết toàn bộ 176 hành khách và thành viên phi hành đoàn. Vụ tai nạn xảy ra chỉ vài giờ sau khi Iran nã 22 tên lửa đất đối không vào các căn cứ quân sự ở Iraq, nơi có lính Mỹ đồn trú, để trả thù cho vụ sát hại tướng cấp cao của nước này.
Cộng đồng tình báo Mỹ tự tin cho rằng phía Iran đã theo dõi máy bay bằng hệ thống radar trước khi bắn 2 tên lửa đất đối không về phía chiếc phi cơ. Phía Mỹ cũng nhấn mạnh rằng vệ tinh của họ đã phát hiện dấu hiệu nhiệt của hai quả tên lửa khi chúng tiếp cận chiếc máy bay xấu số.
Trước đó, tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết không không biết có phải chiếc máy bay Ukraine bị Iran bắn hạ hay không nhưng "Tôi có những nghi ngờ của riêng mình. Ai đó có thể đã phạm sai lầm. Tôi có cảm giác một cái gì đó rất khủng khiếp, rất tàn phá, đã xảy ra", ông Trump nói.
Loại tên lửa đất đối không tình nghi bắn hạ chiếc máy bay chởi 176 người không được Thủ tướng Trudeau hay quan chức tình báo Mỹ tiết lộ. Dẫy vậy, ảnh chụp tại hiện trường được làn truyền trên mạng xã hội dường như cho thấy những gì còn sót lại của tên lửa TOR do Nga sản xuất. NATO gọi nó là SA-15.
Về phần mình, Iran cho rằng vụ tai nạn xảy ra do lỗi kỹ thuật và bác bỏ khả năng máy bay bị trúng tên lửa. "Động cơ đã bốc cháy. Nếu do tên lửa thì máy bay sẽ phát nổ trên bầu trời. Lửa bốc ra từ động cơ máy bay và nỗ lực kiểm soát phi cơ đã không thành công", Qassim Biniaz, người phụ trách truyền thông của Bộ Giao thông vận tải Iran cho biết trong một tuyên bố.
Đại sứ quán Ukraine tại Tehran ban đầu cho rằng máy bay gặp nạn do sự cố kỹ thuật nhưng sau đó đã loại bỏ nó. Các quan chức Ukraine sau đó nói rằng còn quá sớm để kết luận bất cứ điều gì.
Trở lại với quan điểm của tình báo Mỹ, Washington cho biết họ có hệ thống phát hiện các vụ phóng tên lửa trên quy mô toàn cầu. Các vệ tinh, được gọi là Hệ thống trạm Hồng ngoại Không gian (SBIRS), sử dụng công nghệ hồng ngoại để quét mặt đất nhằm tìm dấu hiệu nhiệt, phát ra do các vụ phóng tên lửa, nhằm cảnh báo sớm các vụ tấn công vào lãnh thổ nước Mỹ hoặc người Mỹ ở nước ngoài. Nó đã phát hiện ra các vụ phóng tên lửa vào thời điểm máy bay Ukraine gặp nạn.
Hiện tại, hộp đen máy bay đã được Iran thu hồi từ hiện trường và đang tiến hành phân tích. Trong báo cáo sơ bộ, Iran cho thấy máy bay bị rơi khi cố gắng quay lại sân bay để hạ cánh khẩn cấp. Trong khi đó, dữ liệu trên FlightRadar24 cho thấy chiếc máy bay Boeing 737-800 cất cánh lúc 6h12 từ sân bay quốc tế Imam Khomeini của Iran. Dữ liệu cho thấy máy bay rơi chỉ 2 phút sau đó và dường như có gì đó thảm khốc đã xảy ra.
Trong khi đó, một video lan truyền trên mạng cho thấy dường như một tên lửa Iran đã bắn trúng một máy bay ngay trên bầu trời thành phố Parand, gần sân bay của thủ đô Tehran, khu vực chiếc máy bay của hãng hàng không quốc tế Ukraine (UIA) ngừng truyền tín hiệu liên lạc trước khi rơi hôm 8/1.
Một vụ nổ đã xảy ra trên bầu trời. Hiện tại, đoạn video vẫn đang được xác minh.
Trước đó, tại hiện trường vụ tai nạn thảm khốc, mảnh vỡ chiếc máy bay gặp nạn nằm rải rác trên một khoảng diện tích rộng. Nhiều người cho rằng chiếc máy bay đã bị nổ trên không trung trước khi lao xuống đất, khiến nó bị phá hủy gần như hoàn toàn. Tuy nhiên, những giả thuyết này vẫn đang được điều tra. Việc Iran nắm giữ các thông tin từ hộp đen máy bay khiến việc xác định nguyên nhân tai nạn gặp nhiều khó khăn.
Tiếp tục cập nhật!
Tham khảo: ABC News
