Việt Nam nên cẩn trọng khi dùng quỹ hưu trí đem đầu tư chứng khoán
Dự thảo Nghị định về quỹ hưu trí tự nguyện mới đây ngoài việc cho phép dùng quỹ này đầu tư vào trái phiếu chính phủ, còn cho phép đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp…
Theo nhóm công tác Thị trường vốn của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF) 2015, việc thành lập quỹ hưu trí tự nguyện do dự thảo Nghị định của Bộ Tài chính sẽ tạo thêm nguồn cầu đáng kể đối với thị trường tài chính nói chung và cổ phần hoá nói riêng.
Bên cạnh đó, nguồn tiền đầu tư vào quỹ hưu trí tự nguyện sẽ trở thành nguồn tiền lớn đầu tư vào trái phiếu chính phủ (TPCP) (các nghiên cứu trên thể giới và quy định tại dự thảo Nghị định đều cho thấy số tiền đầu tư vào TPCP chiếm tư 40% tới 60% tài sản của quỹ).
Nguồn tiền này sẽ làm giảm tỉ trọng đầu tư của hệ thống Ngân hàng thương mại vào TPCP, hiện đã cao tới mức đáng quan ngại (hệ thống ngân hàng nắm giữ 83% tổng lượng TPCP đã phát hành tính tới thời điểm cuối 2014).
Tuy nhiên, ông Dominic Scriven – Trưởng nhóm công tác Thị trường vốn của VBF - cảnh báo: Theo hiểu biết của nhóm công tác, Điều 19 (Đầu tư quỹ hưu trí) trong dự thảo nghị định về quỹ hưu trí tự nguyện do Bô Tài chính soạn thảo, cho phép quỹ hưu trí tự nguyện đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp. Điều này sẽ tạo ra rất nhiều rủi ro cho quỹ hưu trí tự nguyện.
Ông Dominic đồng thời đưa ra kiến nghị trong giai đoạn đầu chỉ cho phép quỹ hưu trí tự nguyện đầu tư vào 4 lĩnh vực, gồm: Trái phiếu Chính phủ, Chứng chỉ quỹ mở, Tiền gửi tại các tổ chức tín dụng, và Các chứng chỉ quỹ mở khác đáp ứng điều kiện do Bộ Tài chính quy định.
Lý do khuyến nghị Chính phủ chỉ cho phép quỹ hưu trí tự nguyện đầu tư vào 4 lĩnh vực nói trên, ông Dominic giải thích việc đầu tư vào trái phiếu chính phủ và chứng chỉ quỹ sẽ làm tăng cường tính an toàn của hoạt động đầu tư của quỹ hưu trí tự nguyện do tính chất của hai loại tài sản này.
Việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ mở có tính an toàn cao hơn so với đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu do tính chất phân tán rủi ro sẵn có trong danh mục đầu tư của quỹ mở. Trong giai đoạn khi thị trường chứng khoán Việt nam chưa có sự tham gia lớn của các nhà đầu tư có tổ chức, việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ mở sẽ hạn chế được sự biến động kết quả đầu tư của quỹ hưu trí tự nguyện trước các biến động của thị trường.
Bên cạnh đó, việc mở rộng danh sách các tài sản được phép đầu tư của quỹ hưu trí tự nguyện theo lộ trình sẽ đảm bảo cho hoạt động ổn định của quỹ trong giai đoạn đầu là giai đoạn rất quan trọng trong việc xây dựng lòng tin của người tham gia vào quỹ.
Trong một buổi họp tham vấn giữa Bộ Tài chính và nhóm công tác Thị trường vốn VBF diễn ra tháng trước, Bộ Tài chính cho biết liên quan đến dự thảo Nghị định về quỹ hưu trí tự nguyện, Bộ đã tiếp thu ý kiến của nhóm công tác về việc mở rộng danh mục đầu tư.
Đồng thời, dự thảo Nghị định trình Chính phủ ban hành cũng đã quy định quỹ hưu trí chỉ được đầu tư vào chứng chỉ quỹ và trái phiếu Chính phủ.
