Thị trường ô tô: 'trời lại sáng'

Kết thúc 3 quý của năm 2014, doanh số bán ô tô của các DN đã đạt con số dự kiến cả năm.

Nhiều mẫu xe cháy hàng

Có thể nói năm 2014 chứng kiến sự tăng trưởng mạnh của ngành ô tô tại Việt Nam với doanh số ước tính sẽ đạt 145.000 xe, tăng trưởng 32% so với năm trước.

Không phải cuối năm cũng chả phải dịp gì đặc biệt, nhờ kinh tế tăng trưởng tốt, nhiều mẫu xe mới đang trong cảnh “cháy hàng”. Theo thống kê mới nhất từ các đại lý Honda Việt Nam (HVN), sau hơn 1 tháng (kể từ ngày ra mắt 9-9-2014) mẫu xe, City 2014 đã nhận được 1.375 hợp đồng đặt mua, trong đó đã có hơn 540 chiếc được giao tới tay khách hàng. Như vậy 2/3 khách hàng đang phải “xếp hàng” chờ được sở hữu chiếc xe “hot” của Honda. Với tốc độ này HVN dự kiến sẽ tiêu thụ được trên 2.000 xe từ nay đến tết Nguyên đán 2015.

Tương tự như vậy, mẫu xe hoàn toàn mới của Ford, EcoSport đã nhanh chóng đạt mức kỷ lục về doanh số khi chỉ sau 2 tháng ra mắt tại Việt Nam với 765 xe. Không đưa ra con số đơn hàng cụ thể, song Tổng giám đốc của Ford Việt Nam đã phấn khởi cho biết, đơn hàng cho mẫu xe này đã có đến tận tháng 2 năm sau, hiện dây chuyền của Ford tại Việt Nam đang sản xuất quá công suất song khách hàng vẫn phải chờ một vài tháng mới có xe.

Chả cứ dòng xe bình dân, các mẫu xe hạng sang mang thương hiệu Lexus của Toyota cũng đang trong cảnh phải chờ 2-3 tháng mới có xe. Trong một lần trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, đại diện Toyota Việt Nam tiết lộ: Chúng tôi đã đánh giá thấp nhu cầu thị trường nên đã đưa ra kế hoạch bán khá thấp.

Trong khi đó, việc đặt hàng phải được tính trước hàng tháng, thậm chí nửa năm nên khi “đắt hàng”, khách mua nhiều cũng chịu, đành phải để khách chờ. Nguồn tin tiết lộ từ đại lý duy nhất của thương hiệu này cho biết đã có hơn 200 xe đến tay khách hàng và hiện đại lý còn đang nợ khoảng chừng ngần ấy đơn hàng nữa, sớm cũng phải hết năm mới trả được hết cho khách hàng.

Cũng bất ngờ với nhu cầu thị trường, Giám đốc truyền thông của Thaco, đơn vị NK phân phối thương hiệu Peugeot, ông Nguyễn Một cho biết: Tốc độ tiêu thụ các sản phẩm Peugeot cao ngoài dự kiến, xe về bao nhiêu hết bấy nhiêu. Chính vì vậy dù chỉ mới vào Việt Nam chưa đầy 1 năm thương hiệu sang trọng đến từ châu Âu này đã có tới 5 mẫu sản phẩm giới thiệu tại Việt Nam.

Trong một lần trả lời phỏng vấn Báo Hải quan vào cuối năm 2013, đại diện Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã đưa ra con số dự báo mức tăng trưởng thị trường ô tô Việt Nam năm 2014 ở mức 18-20% so với năm trước, đạt khoảng 100.000 - 120.000 xe. Trái với dự đoán khá dè dặt đó, năm 2014 chứng kiến sự tăng trưởng mạnh của thị trường ô tô Việt Nam.

Hết quý III doanh số toàn thị trường đã vượt qua con số 100.000 xe dự kiến của cả năm. Cộng dồn 9 tháng năm 2014 toàn thị trường đã đạt con số 106.710 chiếc, tăng 39% so với cùng kỳ 2013 (trong đó xe du lịch đạt 67.930 xe, tăng 40%; xe tải, xe thương mại đạt 38.780 xe, tăng 36%). Với kết quả này, doanh số cả năm 2014 được dự báo có thể đạt 145.000 xe, tăng 32% so với năm 2013.

Xu thế tất yếu

NK xe nguyên chiếc là xu thế nhìn thấy rõ của thị trường ô tô Việt Nam trong bối cảnh hội nhập, thuế NK giảm mạnh. Xu thế này càng nhìn thấy rõ trong năm 2014. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong tháng 9 vừa qua, lượng ô tô nguyên chiếc NK về Việt Nam đạt 6.788 chiếc với kim ngạch 160 triệu USD, tăng tới 97% về lượng và 119% về giá trị so với cùng kỳ năm trước (lập kỷ lục về lượng trong vòng 5 năm qua và lập kỷ lục về giá trị trong 6 năm qua).

Không tính các DN chỉ NK, các DN sản xuất lắp ráp xe hiện đa phần cũng chuyển sang “đi 2 chân” NK nguyên chiếc và lắp ráp, trong đó ngày càng nghiêng nhiều về NK. Số liệu thống kê từ VAMA cho thấy, trong khi sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước tăng trưởng trung bình khoảng 20%/tháng, thì ôtô NK có mức tăng hơn 60%, thậm chí có tháng tăng hơn 75%. Đơn cử như tháng 7-2014, tỉ lệ này lần lượt là 24% và 62%, tháng 6-2014 là 24% và 60%, đặc biệt tháng 5-2014 tỉ lệ là 23% và 75%.

Phân tích cụ thể hơn sẽ thấy, danh mục xe bán ra hàng tháng của các thành viên VAMA đều có những dòng NK trực tiếp từ các nước ASEAN (do có ưu đãi thuế NK 50%), mà chủ yếu là đến từ Thái Lan và Indonesia. Đơn cử: Tháng 8, Ford VN có 394 xe NK từ Thái Lan (tổng số 1.287 xe bán ra); Toyota VN có 423 xe NK từ Thái Lan (tổng 3.615 xe bán ra). Riêng dòng xe bán tải 100% đều NK Thái Lan (do thuế NK chỉ còn 5%).

Cùng với Hàn Quốc (11.635 xe NK từ thị trường này trong 8 tháng qua), có thể nói xu thế NK từ Thái Lan và Indonesia sẽ càng ngày càng tăng (riêng Thái Lan, lượng xe NK 8 tháng qua đạt hơn 7.400 xe, tăng 64,3%). Lý do không chỉ được ưu đãi thuế (với lộ trình giảm rất nhanh), đây còn là 2 quốc gia có ngành công nghiệp ôtô phát triển với tốc độ mạnh mẽ, với sản lượng bán ra trong một tháng có thể bằng hoặc cao hơn doanh số cả thị trường ô tô Việt Nam trong một năm và hệ thống các nhà đầu tư, sản xuất linh phụ kiện cho ngành công nghiệp ô tô phát triển rất mạnh nên chi phí sản xuất thấp, giá thành sản phẩm hết sức cạnh tranh.

Cùng với đó là sự xuất hiện, mở rộng đại lý phân phối của hàng loạt thương hiệu xe sang, siêu sang thị trường ô tô Việt Nam đang ngày càng sôi động với tốc độ tăng trưởng nhanh hơn dự kiến. Kết quả này đạt được là nhờ nền kinh tế có những tín hiệu phục hồi tích cực cùng với sự ấm lên của các thị trường chứng khoán và bất động sản là lực đẩy lớn cho thị trường ô tô. Song điều đang nói là giá bán ô tô tại Việt Nam hiện đang vẫn rất cao, mà nguyên do không chỉ từ thuế.

>> Hơn 16.000 ô tô sắp hết niên hạn sử dụng

Theo Nguyễn Hà