Các trận đấu sumo cho thấy điều gì về kinh tế Nhật?
Từ năm 1990 cho đến nay, số tiền doanh nghiệp chi cho các trận đấu sumo có tương quan quan trọng với nền kinh tế
Một ngày mùa thu tháng 8 nắng nhạt ở Tokyo, khi những võ sĩ sumo chuẩn bị tham gia vào vòng tranh tài phân định thắng thua, trong lúc chờ đợi, Takenori Miyamoto lật giở xem những trang trong cuốn sổ ghi chép tài chính của mình.
Là một chuyên gia kinh tế cũng như chuyên gia quản lý quỹ nổi tiếng ở Tokyo, ông nhìn môn thể thao này không chỉ đơn giản là một thú giải trí, mà với ông, nó được coi như “hàn thử biểu” của kinh tế Nhật. Nó sẽ cho thấy Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đang lèo lái nền kinh tế thành công hay kém hiệu quả như thế nào, theo một bài viết mới đây trên báo Nikkei.
Bằng cách đếm số quảng cáo doanh nghiệp được trưng ra trước mỗi lượt đấu, nhà đầu tư có thể biết liệu các giám đốc điều hành đang lạc quan hay bi quan về nền kinh tế.
Có rất nhiều cách để đánh giá sự thành công của chương trình kích thích kinh tế Abenomics và tác động của nó đến thị trường chứng khoán, và việc theo dõi các quảng cáo trong các trận đấu sumo mang đến những thông tin quan trọng.
3 năm sau khi Thủ tướng Nhật Abe lên nhậm chức, chỉ số Nikkei đã tăng hơn gấp đôi. Tuy nhiên từ đầu năm 2016 đến nay, thị trường chứng khoán Nhật đã có một khởi đầu tệ hại chưa từng có trong lịch sử.
Vậy những quảng cáo trong các trận đấu sumo phát đi thông điệp gì? Mỗi quảng cáo tốn chi phí 6 man 2 (tức khoảng 11 triệu đồng Việt Nam) và các công ty phải mua quảng cáo ít nhất 1 ngày trong giải đấu. Doanh nghiệp thường sẽ không chi nhiều tiền cho quảng cáo khi lợi nhuận kinh doanh của họ kém.
Trong giải đấu sumo vào tháng 1 vừa qua, có 1.872 doanh nghiệp đã tài trợ quảng cáo banner trong 15 ngày, con số này thấp hơn 15% so với con số kỷ lục 1.979 doanh nghiệp trong giải đấu vào tháng 11 tại Fukuoka.
Năm 2016, thị trường chứng khoán Nhật chịu tác động bởi nhiều yếu tố ngoài tầm kiểm soát của chính phủ Nhật. Thị trường đã sụt giảm hơn 9% trong năm nay bởi thông tin kinh tế Trung Quốc bi quan, giá dầu và nhiều loại hàng hóa khác giảm sâu. Chính vì nhiều yếu tố tác động như vậy, mà theo Miyamoto, quảng cáo trong các trận đấu sumo cũng giảm theo.
Theo phân tích của Miyamoto từ năm 1990 cho đến nay, số tiền doanh nghiệp chi cho các trận đấu sumo có tương quan quan trọng với nền kinh tế. Ví dụ như vào tháng 1/2012, khi số lượng quảng cáo của các trận đấu sumo giảm, đến quý tiếp sau đó GDP tăng trưởng âm.
Những doanh nghiệp mua quảng cáo trong trận đấu sumo đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau, đó có thể là doanh nghiệp bán lẻ như Lawson hay công ty kinh doanh thịt bò, rau quả, thực phẩm.
Tất cả những trận đấu đều được truyền hình trực tiếp trên đài NHK với độ phủ sóng rất rộng. Khoảng 25% các hộ gia đình tại Tokyo đã xem trận chung kết của giải đấu sumo này, theo số liệu của Video Research.
Năm ngoái không phải là một năm kinh doanh kém của các công ty trong chỉ số Nikkei 225. Lợi nhuận của những công ty này trong quý 3 thậm chí còn leo lên mức cao kỷ lục bởi đồng yên yếu hỗ trợ quan trọng cho xuất khẩu.
Tuy nhiên những thông tin mới nhất về lĩnh vực doanh nghiệp Nhật từ đầu năm đến nay lại không phát đi tín hiệu tích cực, vì vậy nhiều chuyên gia không khỏi hoài nghi về việc liệu các doanh nghiệp có tiếp tục tăng đầu tư và lương thưởng cho người lao động hay không.
Miyamoto cho biết ông rất thất vọng khi quảng cáo tại giải đấu sumo tháng 1 giảm sâu bởi trước đó ông từng kỳ vọng nó sẽ lập kỷ lục mới.
