"Tại sao những người trẻ tuổi không mua nhà nữa?" - Và câu trả lời cực đơn giản nhưng khiến ai cũng gật gù
Trong thập kỷ qua, mọi người có thể đã nghe đi nghe lại một số biến thể của câu hỏi: “Tại sao những người trẻ tuổi không mua nhà nữa?” Câu trả lời, theo hầu hết các cuộc khảo sát gần đây, rất đơn giản là: Tiền.
Trong báo cáo mới đây của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) dẫn số liệu của Tổng cục thống kê, Việt Nam đang trong thời kỳ dân số vàng. Thế hệ Millennials (25-38 tuổi) và Gen Z (18-24 tuổi) hay gọi chung là Millennials-Z hiện chiếm tới 47% dân số cả nước (45 triệu người) và đang trở thành nhân tố chính đóng góp vào sự thay đổi của thị trường nhà ở trong tương lai.
VARS cho rằng, sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, nhiều chuyên gia dự đoán thế hệ trẻ sẽ không bao giờ mua nhà. Bởi vì họ đã thấy những gì xảy ra không mấy khả quan với thị trường nhà ở, thị trường lao động. Nhưng cuối cùng mọi người đều trưởng thành. Họ bắt đầu có con, buộc phải có trách nhiệm. Và khi điều này xảy ra thì hầu hết mọi người đều muốn mua nhà.
Thị trường nhà ở đang diễn ra một sự thay đổi lớn — tỷ lệ sở hữu nhà ở những người trẻ từ 25 đến 34 tuổi đang chiếm tỷ trọng ngày càng lớn hơn. Theo một phân tích từ Trung tâm Nghiên cứu Nhà ở của Harvard, Millennials, thế hệ gặp khó khăn do giá nhà cao, đang gia nhập nhóm sở hữu nhà khi họ già đi và bắt đầu lập gia đình. Mặc dù giá nhà đất, lãi suất tăng cao có thể gây áp lực lên doanh số bán nhà, nhưng trên thực tế, nhu cầu về nhà ở vẫn còn rất lớn.
Tại Việt Nam, theo một cuộc khảo sát của batdongsan.com.vn vào năm 2022, có đến 58% số người được khảo sát nhóm 20 – 29 tuổi và 43% nhóm 30 – 39 tuổi có mong muốn mua nhà trong vòng từ 3 - 5 năm tới.
Tại Mỹ, theo Cơ sở dữ liệu Đơn đăng ký Khoản vay CoreLogic, trước năm 2020, trong khi lượng đơn đăng ký mua nhà thuộc thế hệ Millennial chiếm chưa đến một nửa, thì tỷ lệ này đã tăng từ 33% năm 2014 lên 47% vào năm 2019, tăng khoảng 2 đến 4 điểm phần trăm mỗi năm. Mức tăng hàng năm này phù hợp với nhóm thế hệ thiên niên kỷ đạt 33 tuổi, độ tuổi mua nhà cao nhất.
Giá nhà hiện tại quá cao
Theo VARS, hầu hết các thành viên của Gen Z và thế hệ millennial - những người trưởng thành trong độ tuổi lần lượt là 18-25 và 26-41 - đều muốn sở hữu một ngôi nhà vào một ngày nào đó, hoặc thậm chí ngay bây giờ.
Trong thập kỷ qua, mọi người có thể đã nghe đi nghe lại một số biến thể của câu hỏi: “Tại sao những người trẻ tuổi không mua nhà nữa?” Câu trả lời, theo hầu hết các cuộc khảo sát gần đây, rất đơn giản: tiền.
Hầu hết mọi người thuộc thế Millennials đều cho rằng, quyền sở hữu nhà là dấu hiệu thành công hàng đầu. Mặc dù, gen Z không còn quá hào hứng khi nhắc đến chuyện mua nhà nhưng vẫn còn một lượng lớn chọn mua nhà là mục tiêu có tầm quan trọng ngang ngửa với lựa chọn hàng đầu của thế hệ đó là có một sự nghiệp thành công. Nhu cầu an cư của khách hàng trẻ là rất lớn. Tuy nhiên, VARS cho rằng, cái khó cho người trẻ có nhu cầu mua nhà là hiện nay, là giá nhà đã tăng quá cao so với thu nhập.
Thị trường nhà đất đã phát triển như “vũ bão" trong những năm qua. Nhu cầu gia tăng trong tình trạng “đói cung" vì các vướng mắc pháp lý chưa được tháo gỡ một cách triệt để. Cộng hưởng với sự phát triển của hệ thống hạ tầng, giao thông, đường xá ngày càng thuận tiện, đất đai ngày càng tích lũy thêm giá trị nội tại đã khiến giá nhà tăng vọt với tốc độ kỷ lục.
Từ cuối tháng 5/2022, thị trường bất động sản bắt đầu ghi nhận những dấu hiệu trầm lắng. Hàng loạt các chính sách thắt chặt về tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp,... đã khiến tâm lý chung trên thị trường e ngại, mọi giao dịch bị trì hoãn.
Giá bất động sản khắp nơi buộc phải điều chỉnh giảm. Tuy nhiên, phân khúc nhà ở không nằm trong xu hướng này. Quyền sở hữu nhà vẫn là một mục tiêu ngày càng khó đạt được đối với những người trẻ tuổi - đặc biệt là trong bối cảnh lãi suất, chi phí đầu vào tăng cao và thu nhập bị ảnh hưởng trong bối cảnh nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề sau dịch Covid-19. Chưa kể, sắp tới đây, Luật Đất đai sửa đổi sẽ đưa giá đất sát giá thị trường, giá nhà cũng phải điều chỉnh theo nên rất khó để chủ đầu tư giảm giá bán.
Thuê nhà là lựa chọn cho thế hệ Millennials-Z
Do những thách thức về khả năng chi trả này và nhiều lý do đến từ cả vĩ mô lẫn mong muốn cá nhân, việc thuê nhà đã trở thành lựa chọn của hầu hết thế hệ trẻ.
Theo VARS, thế hệ Millennials là thế hệ chịu ảnh hưởng nhiều của Gen X (thế hệ ông bà, cha mẹ). Vì vậy, vẫn có truyền thống là quỹ tiết kiệm, là sự kế thừa. Họ đã tiết kiệm để mua nhà trước khi thị trường trở nên đắt đỏ giờ đây có thể tùy chọn thuê một căn hộ hạng A cao cấp hoặc một ngôi nhà dành cho một gia đình, nơi có thể cung cấp cho họ đầy đủ tiện ích mà không áp lực gánh nặng tài chính.
Còn đối với thế hệ Z, với đặc trưng lối sống năng động, hiện đại, “gu” lựa chọn nhà ở của thế hệ này rất khác biệt. Gen Z chú trọng hơn vào phong cách sống, môi trường sống, hệ thống tiện ích nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống. Yếu tố khoảng cách và giá cả đã không còn là sự lựa chọn hàng đầu đối với nhóm khách hàng này khi thuê, mua nhà. Bên cạnh đó, nếu có tiền, họ sẽ đầu tư, kinh doanh các lĩnh vực khác thay vì là sở hữu bất động sản.