Người tiêu dùng sợ hãi vì vấn nạn thực phẩm hết đát trên Amazon
Ngày càng nhiều khách hàng phát hiện ra rằng Amazon có vấn đề lớn với hàng giả và các sản phẩm không an toàn, đặc biệt là thực phẩm hết hạn có nguy cơ gây ảnh hưởng tới sức khoẻ người tiêu dùng.
Rất nhiều loại thực phẩm từ sữa bột trẻ em đến thịt bò khô và các loại bột kem, ngũ cốc,… đang hỏng và đã quá hạn được vận chuyển tới cho khách hàng mua sắm trên Amazon. Các cuộc phỏng vấn với các thương hiệu, người tiêu dùng, nhà cung cấp và nhà tư vấn đều chỉ ra những lỗ hổng trong hệ thống công nghệ và hậu cần của Amazon khiến các sản phẩm hết hạn ngày càng nhiều. Những người ủng hộ an toàn tiêu dùng lo lắng rằng khi thị trường phát triển, vấn đề sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn.
Trong đế chế trị giá 900 tỷ USD của Amazon, có hơn 2,5 triệu doanh nghiệp sử dụng trang này để phân phối sản phẩm, thực phẩm hiện chiếm 58% tổng số hàng hóa được bán của công ty. Các thương nhân bên thứ ba bán sản phẩm, mới và đã qua sử dụng, từ khắp nơi trên thế giới mà họ mua từ các nhà phân phối chính thức, chợ trời hay những cửa hàng thanh lý.
Sản phẩm hết đát
CNBC đã tìm thấy trên Amazon khiếu nại của khách hàng về nước sốt, thịt bò khô, granola, sữa bột trẻ em và thức ăn trẻ em hết hạn, bốc mùi. Một công ty phân tích dữ liệu chuyên về Amazon gần đây đã phân tích 100 sản phẩm thực phẩm bán chạy nhất của trang này và nhận thấy rằng ít nhất 40% người bán nhận được hơn 5 khiếu nại của khách hàng về hàng hóa hết hạn.
Những kho hàng thanh lý và hàng tồn có thể là nguồn cung cấp thực phẩm hết hạn trên Amazon. Vào năm 2017, khi Starbucks tuyên bố họ đang đóng các cửa hàng trà Teavana, nhiều người đã mua trà giảm giá từ các cửa hàng và bán lại trên Amazon. Có thể dễ dàng tìm thấy các sản phẩm Teavana đã ngừng bán từ 2 năm trước như đường viên và trà trái cây cùng những top review của khách hàng là trà có mùi hóa chất kinh khủng từ trái cây hỏng trên Amazon. Đây là một điều đáng báo động, theo bà Sarah Sorscher, phó giám đốc pháp lý tại Trung tâm Khoa học vì lợi ích cộng đồng (CSPI) - một nhóm ủng hộ người tiêu dùng.
Người phát ngôn của Amazon nói với CNBC rằng các sản phẩm được bán trên trang web, bao gồm cả những sản phẩm được đánh dấu không bán lại, phải tuân thủ luật pháp và chính sách của Amazon. Các bên thứ ba được yêu cầu cung cấp cho Amazon ngày hết hạn và phải đảm bảo mặt hàng đó có thời hạn sử dụng còn lại là 90 ngày.
Tuy nhiên, các chính sách an toàn thực phẩm có hiệu quả hay không là một câu hỏi lớn.
Thomas Gremillion, giám đốc chính sách thực phẩm tại nhóm vận động Liên đoàn người tiêu dùng Mỹ cho biết, không có dấu hiệu nào chứng minh chính sách đó được thi hành tốt. Một số bên thứ ba bán các sản phẩm đã hết hạn, Amazon phát hiện, loại bỏ sản phẩm đó và họ tiếp tục hoạt động bình thường.
Rất nhiều bên thứ ba bán sản phẩm Hot & Spicy Doritos - bim bim bán chạy nhất trên Amazon, có rất nhiều đánh giá rằng bim bim sắp hỏng và sẽ hết hạn sau vài ngày. Với nước Fiji, người dùng cho biết đã nhận được các chai Fiji tái chế chứa đầy nước máy.
Angie Atkinson đã có một trải nghiệm mua hàng đáng nhớ trên Amazon. Cô rất ngạc nhiên khi nhận được một hộp bột kem Land O’ Half Lakes Half & Half mà tất cả các gói đều bị đông cục lại. Cô nhìn vào ngày sử dụng và phát hiện ra chúng đã hết hạn.
Tương tự, Andrea Wilson nhận ra bánh brownie Hotess đã quá hạn 1 năm, nhưng khi đó, cô đã ăn một cái. Cô đã khiếu nại và được hoàn lại tiền đầy đủ nhưng sẽ không bao giờ mua thực phẩm trên Amazon nữa.
Rất nhiều khiếu nại về sản phẩm hết hạn xuất hiện trong mục đánh giá.
Amazon cho biết họ đã có hành động khắc phục để đảm bảo các sản phẩm phù hợp với tiêu chuẩn của mình.
Quy trình không chặt chẽ
Người phát ngôn của Amazon, cho biết công ty sử dụng kết hợp giữa con người và trí tuệ nhân tạo để theo dõi 22 triệu phản hồi của khách hàng hàng tuần về chất lượng sản phẩm. Amazon có thể xóa sản phẩm hoặc khoá tài khoản nếu người bán vi phạm chính sách của mình.
Phát ngôn viên của Amazon cho biết: "Chúng tôi làm việc chăm chỉ để đảm bảo khách hàng nhận được sản phẩm chất lượng cao khi họ đặt hàng từ các cửa hàng của chúng tôi. Chúng tôi có các quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo khách hàng nhận được sản phẩm có đủ thời hạn sử dụng. Nếu khách hàng có thắc mắc về các mặt hàng mà họ đã mua, chúng tôi khuyến khích họ liên hệ trực tiếp với Dịch vụ khách hàng để chúng tôi có thể điều tra và thực hiện hành động thích hợp."
Các nhà quản lý và các nhà lập pháp đang chú ý nhiều hơn đến từng động thái của Amazon như một phần của đánh giá diện rộng về Big Tech. Cụ thể là về an toàn của người tiêu dùng, ba thượng nghị sĩ Dân chủ gần đây đã gửi thư cho CEO Jeff Bezos sau khi Wall Street Journal phát hiện hàng nghìn sản phẩm không an toàn hoặc bị cấm trên trang web.
Trả lời về vấn đề này, phó chủ tịch chính sách công của Amazon Brian Huseman, nói rằng những kẻ xấu cố gắng trốn tránh các công cụ tự động và các quy định của công ty để bán sản phẩm kém chất lượng.
Amazon cho biết họ nhập dữ liệu các sản phẩm và tài khoản bị đình chỉ vào hệ thống AI của mình để phát hiện và ngăn chặn hoạt động đáng ngờ hiệu quả hơn. Người điều hành cũng có thể kiểm tra nếu họ nhận được phản hồi sản phẩm không an toàn. Trong danh mục thực phẩm, Amazon sử dụng cơ sở dữ liệu có tên là Heartbeat để theo dõi bình luận của khách hàng thông qua các đánh giá, cuộc gọi điện thoại, email và phản hồi của người bán về các vấn đề an toàn.
Tuy nhiên, với tất cả các công cụ này, một số chuyên gia tư vấn cho rằng Amazon không thể chỉ dựa vào khiếu nại và yêu cầu hoàn tiền của khách hàng để bắt thực phẩm hết hạn. Họ cho rằng Amazon cần đưa ra các chiến lược mới để kiểm soát thị trường hiệu quả hơn và cải thiện việc phát hiện các sản phẩm nghi vấn, đồng thời thực thi nghiêm ngặt các chính sách của mình khi bên cung cấp thứ ba phá vỡ quy tắc.
Amazon đang nỗ lực tìm giải pháp cho các vấn đề liên quan đến thực phẩm nhưng vẫn còn những lỗ hổng lớn trong việc ngăn chặn việc vận chuyển các sản phẩm đã hết hạn hoặc gần hết hạn.
Các nhà cung cấp thực phẩm chính hãng cũng gặp phải một vấn đề trên Amazon, đó là người tiêu dùng thường không biết nếu họ mua từ một người bán lớn hay nhỏ hoặc từ chính Amazon. Hai người bán - một với một mặt hàng hoàn toàn tốt và một với các sản phẩm đã hết hạn - có thể nằm trong cùng một danh sách cạnh tranh gọi là "buy box" trên Amazon.
Khi người mua hàng nhận được sản phẩm hết hạn từ bên thứ ba, họ thường để lại đánh giá tiêu cực hoặc xếp hạng thấp cho nhà sản xuất - người không liên quan gì đến việc bán hàng. Michael Neuwirth, phát ngôn viên của tập đoàn thực phẩm Pháp Danone cho biết, nhiều nhà sản xuất thực phẩm thất bại trong việc kiểm soát doanh số bán sản phẩm của bên thứ ba trên Amazon.
Hai bên bị thiệt hại trong trường hợp này: một là người mua - tưởng rằng mua hàng chính hãng lại nhận về sản phẩm kém chất lượng, hai là nhà sản xuất sản phẩm - thương hiệu và danh tiếng bị ảnh hưởng theo cách mà họ không thể kiểm soát được.
Tuy nhiên, một nhược điểm khác trong hệ thống đánh giá là Amazon sẽ hủy một số đánh giá tiêu cực nếu sản phẩm được giao từ một trong các kho của công ty. Ví dụ: nếu một chai dầu gội được gửi từ trung tâm của Amazon bị rò rỉ, Amazon sẽ hủy đánh giá thấp và trả lời: "Mục này được Amazon thực hiện và chúng tôi chịu trách nhiệm về trải nghiệm này."
Do đó, một số khiếu nại về thực phẩm đã hết hạn đang bị hủy ngay cả khi chúng hợp pháp và không ai chịu trách nhiệm cho sự rủi ro này. CNBC đã tìm kiếm những phản hồi có chứa từ "hết hạn sử dụng" trên một số nhà cung cấp phổ biến và thấy rằng mỗi nhà cung cấp này có ít nhất 5 đánh giá đã bị Amazon hủy bỏ.
Giành lại quyền kiểm soát
Tại các công ty lớn, hoạt động bán hàng trên Amazon và việc kiểm soát sản phẩm phức tạp đến nỗi họ phải có một bộ phận riêng thực hiện công việc đó.
Ông John Fandl, người phụ trách đồ họa tại Công ty Thực phẩm Southwest, giờ đây không chỉ thiết kế bao bì cho các sản phẩm của công ty. Với sự gia tăng số lượng thương nhân bán nước sốt, bỏng ngô, đậu phộng và các mặt hàng khác, khiếu nại của khách hàng đã gia tăng.
Ông Fandl cho biết có hơn 30 đại lý cộng với 200 công ty cho mỗi loại sản phẩm, tạo ra một trải nghiệm hỗn loạn, không thể đoán trước. Southwest đã xem xét việc thuê thêm nhân viên để giám sát các bên thứ ba bán những sản phẩm của công ty.
"Chúng tôi muốn đảm bảo rằng khi bạn mua sản phẩm của chúng tôi, điều đó sẽ không làm tổn thương bạn," ông Fandl nói.
Công ty chăm sóc sức khỏe Abbott Laboratory, chuyên sản xuất các sản phẩm tiêu dùng như sữa bột Similac và Pedialyte, đang tập trung nhiều nguồn lực hơn để theo dõi chuỗi cung ứng của mình nhằm phát hiện những gian lận sản phẩm hết hạn trên Amazon. Sau khi gặp phải vấn đề với Similac hết hạn, Abbott đã khuyến nghị người mua hàng trên Amazon chỉ mua sản phẩm được công ty bán và vận chuyển trực tiếp.
Abbott cũng thực hiện mua thử nghiệm trên các sản phẩm có khả năng hết hạn hoặc bị loại, nhằm thuyết phục Amazon xóa những tài khoản vi phạm.
"Sau khi sản xuất, chúng tôi nỗ lực để đảm bảo rằng các sản phẩm tiếp cận khách hàng của chúng tôi thông qua các kênh được phê duyệt, theo quy định. Nhóm bảo mật toàn cầu của chúng tôi đang làm việc chăm chỉ để ngăn chặn hoạt động của các bên thứ ba bao gồm hợp tác chặt chẽ với tất cả các đối tác phân phối, trong đó có Amazon.com, để xác định và yêu cầu loại bỏ những người bán này," đại diện Abbott cho biết.
Hơn hai năm sau khi chi 13,7 tỷ USD mua lại chuỗi cửa hàng Whole Food, Amazon là một công ty lớn trong ngành kinh doanh tạp hóa. Nhưng trên trang thương mại điện tử cốt lõi của mình, công ty có nguy cơ mất niềm tin của người tiêu dùng nếu họ không thể kiểm soát được chất lượng của các sản phẩm.
Các nhà phân tích thị trường đang hoài nghi về khả năng Amazon khắc phục tình trạng lộn xộn này.
"Họ đã chọn thành lập một mô hình kinh doanh nơi họ không chịu trách nhiệm về thực phẩm mà họ bán. Các cửa hàng tạp hóa truyền thống có rất nhiều sản phẩm, nhưng họ không đặt nó lên kệ nếu nó không an toàn," bà Sorscher nói.
