Độc đáo tục "đánh kẻ tiểu nhân" lưu dấu trăm năm theo chân người Hoa ở Sài Gòn: "Nam đạp 7 cái, nữ đạp 9 cái sẽ tiêu hết những điều xui xẻo, diệt được kẻ muốn hại mình"!?
"Nam đạp 7 cái, nữ đạp 9 cái", đó là lời dặn của những người dân trong Hội quán Ôn Lăng trước khi ai đó bắt đầu quy trình thực hiện nghi thức lễ "đánh kẻ tiểu nhân" ở trước tượng Bạch Hổ.
Theo nông lịch của người Hoa, một năm có 24 "tiết khí". Mỗi tiết khí tương ứng với 24 điểm trên quỹ đạo Trái Đất và có ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động sản xuất, lao động của con người. Các tín ngưỡng, tập tục cũng được đồng bộ hóa theo các tiết khí để bổ trợ con người một cách hiệu quả nhất.
Trong tháng 3 này Tiết Kinh Trập nổi bật nhất và kéo dài từ ngày 5/3 đến hết ngày 20/3, theo người Hoa đây là thời gian mà các "thế lực xấu"... bắt đầu hoạt động mạnh mẽ. Việc thực hiện các nghi thức theo phong tục là một điều tất nhiên và nổi bật nhất thời điểm này là ngày cúng ông Hổ và tục "đánh kẻ tiểu nhân" (tiếng Hoa là Tà Xỉu Dành).
Đối với cộng đồng người Hoa không chỉ tại Sài Gòn mà ở khắp mọi nơi trên thế giới này thì văn hóa tâm linh là một trong những điều không thể thiếu.
CỔ TỰ TRĂM TUỔI VÀ TẬP TỤC "DI SẢN" TRĂM NĂM CỦA NGƯỜI HOA
Người Hoa coi trọng tín ngưỡng, tâm linh và xem đó là điểm tựa tinh thần cho lao động - sản xuất, là thành tố quan trọng trong việc gây dựng sự nghiệp và phát triển cộng đồng. Chính vì thế mà đi đến đâu họ xây dựng đền thờ đến đó, có thể nói các hội quán trăm tuổi ở Sài Gòn gắn liền với lịch sử di cư, cộng cư của người Hoa. Nếu muốn tìm hiểu về những tập tục có trong Tiết Kinh Trập này thì hãy tìm đến Hội quán Ôn Lăng.
Lễ cúng ông Hổ và thực hiện tập tục "đánh kẻ tiểu nhân" nổi bật nhất là vào ngày 5/3 lễ vía ông Hổ và kéo dài đến hết Tiết Kinh Trập 20/3.
Tại đây, bạn sẽ có dịp chứng kiến cảnh người dân thành khẩn, cúng vái sau đó dùng dép, giày đang mang... đập liên tiếp vào xấp giấy, hình nhân tượng vương vãi trên mặt đất mà họ xem là tượng trưng cho những kẻ "tiểu nhân". Đánh, đập để xua đuổi, bài trừ những điều xấu xa, xui xẻo sắp tới sẽ đến với mình.
Nhiều người tự chuẩn bị đồ cúng.
"Nam đạp 7 cái, nữ đạp 9 cái", đó là lời dặn của những người dân trong Hội quán Ôn Lăng trước khi ai đó bắt đầu quy trình thực hiện nghi thức lễ "đánh kẻ tiểu nhân" ở trước tượng Bạch Hổ (theo tương truyền rằng, Bạch Hổ được xem là "thần", cúng tế Bạch Hổ vào dịp Tiết Kinh Trập vì Bạch Hổ là khắc tinh của những kẻ "tiểu nhân").
Quá trình "đánh tiểu nhân" được chia làm nhiều khâu bao gồm bái thần, đọc rõ tên họ, địa chỉ của người cúng kèm lời khấn vái, đánh tiểu nhân, cúng tế bạch hổ, hóa giải, cầu phúc, tiến bảo và gieo quẻ cầu may.
Bộ giấy cúng ông Hổ và thực hiện tục "đánh kẻ tiểu nhân".
Lễ vật để "đánh kẻ tiểu nhân" ở trước tượng Bạch Hổ bao gồm nhang, đèn, giấy tiền, hình nhân, bao lì xì, thịt sống,... Người muốn "đánh" sẽ ghi tên tuổi, địa chỉ của mình lên tờ giấy sau đó đọc to bài khấn vái rồi dùng giấy tiền quạt liên tục lên hình nhân nhằm "xua đuổi kẻ tiểu nhân" những điều xui xẻo, xấu xa, thị phi. Tiếp đến, người "đánh" sẽ thả hình nhân xuống nền đất rồi dùng dép đập và đạp liên tục vào đó (theo luật là nam đạp 7 cái, nữ đạp 9 cái). Vừa đạp vừa cầu khấn thần Bạch Hổ, với hi vọng "thần" sẽ mang những điều tai tiếng, xấu xa đi… Cuối cùng để hoàn tất lễ, thịt sống sẽ được mang lên bàn cúng Bạch Hổ. Còn lại toàn bộ sẽ được chính tay người cúng mang đi hóa vàng.
Tục "đánh kẻ tiểu nhân" theo chân người Hoa lưu truyền ở Sài Gòn đã hơn trăm năm nay, với người Việt đó là một trong những tập tục tâm linh huyền bí. Theo tìm hiểu, người dân Hồng Kông hiện tại hoàn toàn thừa nhận sự tồn tại của nghi thức này và coi đó là một di sản văn hóa phi vật thể mà họ sẽ giữ gìn và phát huy.
Muốn thực hiện lễ phải chuẩn bị đầy đủ các vật từ bộ giấy cúng, hình nhân, thịt sống, trứng sống,... trường hợp bất tiện có thể mua tại Hội quán với giá 120.000 đồng/bộ (bao gồm cúng ông Hổ và đánh kẻ tiểu nhân).
Tại đây, nhiều người Hoa "am hiểu lễ" cũng sẽ mời chào khách đến với giá 40.000 đồng/lượt tiền công hướng dẫn làm lễ. Như vậy, để thực hiện "trọn bộ tập tục cúng ông Hổ và đánh kẻ tiểu nhân" người ta sẽ phải mất 160.000 đồng.
"ĐÁNH KẺ TIỂU NHÂN" GIÚP... XẢ STRESS?
Từ "di sản" trăm năm được người Hoa tương truyền và gìn giữ, tục "đánh kẻ tiểu nhân" nay được biết đến rộng rãi với những hình ảnh vô cùng độc đáo.
Cảnh hàng chục người ngồi bệt xuống đất cầm giày, dép đánh liên tục vào hàng loạt những mảnh giấy, hình nhân khiến người ta giải tỏa được hết những áp lực, căng thẳng. Nhiều người thừa nhận rằng, không chỉ tháng 3 họ mới đến đây "đánh kẻ tiểu nhân" mà ở thời điểm khác, khi cảm thấy áp lực, căng thẳng cũng có thể đến và thực hiện tập tục này để giải toả.
Người dân bỏ dép để "đánh" vào những tờ giấy rơi vương vãi trên gạch hoặc hình nhân được cho là "kẻ tiểu nhân", những điều xui xẻo, tai ương,...
"Khi đánh vào những hình nhân, tờ giấy em thấy nhẹ nhàng hơn, mỗi khi bế tắc trong công việc hoặc "tai bay vạ gió", em thường đến mua bộ giấy cúng thần Bạch Hổ và "đánh kẻ tiểu nhân" mà Hội quán có bán sẵn sau đó tự mình cúng và đánh, xua đuổi hết những điều xấu. Với em thì đó không hẳn là mê tín mà làm tâm lý của em đỡ căng thẳng, âu lo, phần nào cũng thoải mái hơn", bạn Nguyễn Tường An, 28 tuổi, ngụ quận Gò Vấp chia sẻ.
Theo quan sát, ngoài những người lớn tuổi thì đến thực hiện tục "đánh kẻ tiểu nhân" còn là các bạn trẻ. Tìm hiểu nguyên nhân có thể thấy ngoài tin rằng đó là một tập tục tâm linh của người Hoa, các bạn trẻ còn có suy nghĩ rằng khi rải xuống đất những tờ giấy nghĩa là rải xuống những muộn phiền, đánh để nhẹ lòng, để trút hết.
Sau lễ cúng người ta sẽ hóa vàng.
Đời sống tâm linh cũng là một nét đẹp trong văn hóa của mọi quốc gia khi chúng được hiểu đúng, và chúng ta thì không bị bất kỳ một điều gì dẫn dắt đi quá đà.
Bạn Nguyễn Ngọc Bảo Trân, 24 tuổi cho biết mỗi năm mình đều đến đây để thực hiện tập tục này không phải vì "mê tín" mà vì tin rằng đó là cách "giảm căng thẳng" về mặt tinh thần rất hiệu quả.
"Em không phải người Hoa nhưng mỗi năm em thường đến đây 1 hoặc 2 lần để được "đánh kẻ tiểu nhân". Đối với em "kẻ tiểu nhân" là những áp lực, căng thẳng, những nặng nề khiến em muộn phiền thì cần phải trút bỏ. Nhiều người cho rằng nó là mê tín nhưng em nghĩ trước tiên về mặt tinh thần em thấy rất thoải mái, mỗi lần được "đánh" vào những tờ giấy rơi dưới nền gạch cảm giác như mình thật sự trút được phần lớn lo âu như thể là đánh vào tâm trí - tinh thần nhiều hơn đánh vào quan điểm tâm linh".
"Đánh kẻ tiểu nhân" với người Hoa là một tập tục có thể được coi là "di sản tâm linh", theo thời gian được phát triển rộng rãi và có nhiều người biết đến cùng đến thực hiện, nổi bật nhất là ở Hội quán Ôn Lăng (quận 5, TP.HCM). Tuy nhiên đây không phải là tập tục bắt buộc, trường hợp muốn cúng ông Hổ hoặc "đánh kẻ tiểu nhân" bạn có thể tự chuẩn bị đồ cúng để đến đây làm lễ mà không mất phí.
