Đầu bếp đạt sao Michelin cứu đói hàng triệu người Ấn Độ giữa lệnh phong tỏa vì đại dịch
Từ căn hộ ở New York, Vikas Khanna, đang thực hiện nỗ lực để cung cấp đồ ăn cho những người Ấn Độ chịu ảnh hưởng bởi Covid-19.
Vikas từng có thời gian phục vụ gia đình cựu Tổng thống Obama, dẫn chương trình truyền hình với Gorden Ramsay, viết 25 cuốn sách ẩm thực và tạo ra những bữa ăn xa xỉ có giá gần 40.000 USD.
Nhưng trong 2 tháng qua, vị đầu bếp đạt được sao Michelin này đã hướng sự tập trung về Ấn Độ - quê hương của ông và cung cấp hàng triệu bữa ăn cho người nghèo ở đây trong bối cảnh đất nước tỷ dân vẫn áp dụng nhiều biện pháp hạn chế vì dịch bệnh.
Vikas sinh ra ở Ấn Độ và đến New York với tham vọng trở thành đầu bếp nổi tiếng cách đây 20 năm. Ban đầu, ông phải rửa bát và giao hàng để kiếm sống. Trong những tháng gần đây, khi nhiều khu vực của Ấn Độ lâm vào tình trạng khủng hoảng nhân đạo với hàng triệu người lâm vào cảnh thất nghiệp và không có gì để ăn, Vikas cảm thấy cần phải hành động để giúp đỡ họ.
Vikas điều hành hoạt động cứu trợ từ căn hộ của mình tại Mỹ.
Ông nói trong cuộc phỏng vấn tuần trước: "Tôi muốn cho thấy rằng tinh thần tương trợ lẫn nhau vẫn tồn tại. Mẹ tôi sống một mình ở Amritsar và sẽ ra sao nếu bà ấy cần nhưng không có ai giúp đỡ?".
Là người Hindu nhưng Vikas lớn lên ở Amritsar, một thành phố phía bắc Ấn Độ. Tại đây, ông được truyền cảm hứng từ các bếp ăn công cộng của người dân bản địa và điều đặc biệt là những người cần thức ăn đều được phục vụ miễn phí.
Đầu tháng 4, ông đăng một lời kêu gọi lên Twitter nhờ mọi người gửi cho ông thông tin chi tiết về những người cần trợ giúp thức ăn. Nhờ có lượng người theo dõi đông đảo ở Ấn Độ, chỉ trong vài giờ, ông đã có danh sách của hàng nghìn người. Tuy vậy, việc tiếp cận với đối tượng này lại không hề dễ dàng.
Đầu tiên, ông tổ chức quyên góp đồ ăn cho viện dưỡng lão ở Bengaluru nhưng kế hoạch "đổ bể" khi người phân phát biến mất cùng hơn 900 kg gạo và 400 kg đậu. Việc tìm ra đối tác tin cậy hoạt động trên khắp Ấn Độ đã dẫn ông tới Lực lượng Cứu trợ thiên tai quốc gia, đơn vị chuyên hoạt động trong các trường hợp khẩn cấp.
Vikas liên lạc với người đứng đầu lực lượng này là Satya Narayan Pradhan, khi biết rằng họ cũng đã phân phát thực phẩm cho người nghèo trong thời gian qua. Vị đầu bếp cho biết dự án của ông đã phân phát hơn 7 triệu gói thực phẩm khô và các bữa ăn nấu chín trong vòng 1 tháng vừa rồi tại hơn 100 thành phố ở Ấn Độ.
Được biết, hai công ty gạo India Gate và Daawat cũng góp phần hỗ trợ thực phẩm còn hãng thanh toán Paytm mới đây cũng trở thành nhà tài trợ. Ngoài ra, công ty công nghệ thực phẩm HungerBox ngỏ ý để Vikas sử dụng bếp ăn công nghiệp tại cơ sở của họ ở Mumbai và Noida để chế biến hơn 20.000 bữa ăn mỗi ngày.
Một người ở khu ổ chuột Dharavi nhận bữa ăn miễn phí.
Tuy một số biện pháp phong tỏa ở Ấn Độ đã giảm bớt nhưng việc vượt qua các hạn chế chặt chẽ tại đây là một thách thức, đặc biệt là vận chuyển hàng hóa qua biên giới các bang đang là "điểm nóng". Từ căn hộ của mình ở Mỹ, Vikas vẫn điều phối tất cả các hoạt động. Sự chênh lệch múi giờ khiến ông phải thức trắng nhiều đêm.
Lệnh phong tỏa ở Ấn Độ bắt đầu từ ngày 25/3. Chỉ trong vài giờ, hàng chục triệu lao động đã rời khỏi các thành phố để trở về quê hương của họ. Đây được coi là một cuộc khủng hoảng nhân đạo, thể hiện sự bất bình đẳng tại quốc gia này.
Nỗ lực của Vikas bắt đầu bằng việc phân phối nguyên liệu khô cho trại trẻ mồ côi, viện dưỡng lão, bệnh viện và khu dân cư nghèo. Không lâu sau, người dân trên khắp Ấn Độ đã liên hệ với ông qua email hoặc Twitter để cung cấp thông tin về những người đang có nhu cầu cấp thiết nhất. (Ngoài những email đề nghị hỗ trợ đồ ăn, Vikas – người vẫn đang độc thân, cũng nhận được hàng nghìn email cầu hôn).
Vài tuần trước, ông nhận ra rằng nỗ lực của mình sẽ không tới được bộ phận người dân bị thiệt thòi nhất là người lao động nhập cư đang tìm đường về quê từ khu vực thành thị. Thực phẩm khô sẽ không giúp ích nhiều cho họ và thứ họ cần là bữa ăn được nấu sẵn. Chính vì vậy, ông đã hợp tác với công ty xăng dầu lớn nhất Ấn Độ để lập ra các bếp ăn tại trạm xăng dọc được cao tốc.
Bên trong một bếp ăn công nghiệp phục vụ dự án cứu trợ của Vikas.
Một ngày trước lễ Eid, đánh dấu sự kết thúc tháng ăn chay Ramadan của người Hồi giáo, nhóm của Vikas đã cung cấp gói thực phẩm cho hơn 200.000 người ở Mumbai với các nguyên liệu như gạo, đậu lăng, bột mì, trái cây, rau, trà, cà phê, đường, gia vị, mì ống, dầu và trái cây khô.
Theo ước tính của Vikas, nỗ lực cứu trợ của ông đã giúp cung cấp bữa ăn cho khoảng 275.000 người mỗi ngày và ông muốn con số này sẽ tiếp tục tăng thêm. Ông chia sẻ: "Tôi cảm thấy như 30 năm làm việc 20 giờ mỗi ngày đã giúp tôi sẵn sàng hơn cho việc cứu trợ. Hai tháng qua là thời gian tôi cảm thấy hài lòng nhất trong sự nghiệp đầu bếp của mình".