Đã có một loại thuốc nhỏ mắt giúp người già nhìn rõ, không cần đeo kính lão
Mỗi giọt thuốc có tác dụng sau 15 phút và kéo dài trong 6 tiếng đồng hồ.
Điều đầu tiên tôi phải làm sau khi mua cho ba mình một chiếc smartphone là tìm vào mục cài đặt, tăng độ sáng màn hình, kích thước phông chữ cũng như các icon. Đó là bởi giống như nhiều người già khác, ba tôi cũng bị chứng lão thị.
Lão thị là tình trạng mắt bị lão hóa, suy giảm khả năng điều tiết khiến người già không thể nhìn rõ các vật thể ở gần. Tình trạng này thường bắt đầu xảy đến ở tuổi 40 và hiện đang ảnh hưởng tới hơn 1 tỷ người trên thế giới.
Cho đến gần đây, biện pháp phổ biến duy nhất để khắc phục chứng lão thị ở người già là đeo kính lão. Kính lão thực chất là một thấu kính hội tụ cho phép điều chỉnh vị trí của ảnh vào đúng võng mạc người đeo.
Nhưng vấn đề với ba tôi là ông cũng hay bị đãng trí. Đeo kính và để quên mất kính ở đâu đó là chuyện xảy ra thường xuyên như cơm bữa. Cho nên khi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt một loại thuốc nhỏ mắt mà họ tuyên bố là "đầu tiên và duy nhất để điều trị lão thị", tôi đã để ý đến nó.
Loại thuốc nhỏ mắt này có tên là Vuity và dưới đây là khoa học về cách mà nó hoạt động.
Khi cơ chế lấy nét của mắt bị lỗi
Trước hết, để hiểu về cách mà loại thuốc nhỏ mắt Vuity hoạt động, chúng ta cần hiểu về cơ chế lấy nét của mắt. Mục đích là để xem đối với người già, nó đã bị lỗi ở đâu và đâu là nơi mà Vuity có thể giúp ích?
Một so sánh thường thấy, mọi người hay ví mắt là một chiếc ống kính máy ảnh. Theo đó, mắt chúng ta có một số bộ phận cụ thể làm nhiệm vụ tương tác với ánh sáng để tạo ra hình ảnh rõ nét của vật thể.
Đầu tiên, ánh sáng sẽ chiếu vào là giác mạc, là lớp ngoài cùng trong suốt của mắt có tác dụng bẻ cong ánh sáng. Sau đó, ánh sáng tiếp tục đi qua mống mắt, nơi có một lỗ hổng được gọi là đồng tử.
Đồng tử hay con ngươi là bộ phận giống như khẩu độ của một chiếc máy ảnh. Nó có thể co lại hoặc giãn ra để cho ít hoặc nhiều ánh sáng đi vào bên trong mắt.
Kế tiếp, ánh sáng sẽ truyền qua thủy tinh thể, một thấu kính tiếp tục làm cong ánh sáng nhiều hơn nữa, nhằm thu nhỏ hình ảnh của vật thể và hội tụ nó đúng vào vùng trung tâm của võng mạc - phần được ví như cảm biến trong máy ảnh.
Tại đây, bên bề mặt của võng mạc là hàng triệu các tế bào cảm nhận ánh sáng hình nón và hình que, đóng vai trò như những điểm ảnh tiếp nhận tín hiệu ánh sáng, chuyển nó thành tín hiệu thần kinh và truyền về não để được diễn giải thành hình ảnh trong nhận thức của mỗi người.
Cũng giống như một chiếc máy ảnh, để tạo ra hình ảnh rõ ràng, đôi mắt của bạn cần phải lấy nét vật thể. Nó làm điều này dựa trên 3 bước:
1. Hướng mắt về vật thể bạn muốn nhìn
2. Điều chỉnh độ cong của thủy tinh thể để thay đổi tiêu cự
3. Co đồng tử lại để điều chỉnh khẩu độ
Một khi bạn hướng ánh nhìn vào vật thể mà bạn quan tâm, một sợi cơ nhỏ trong mắt sẽ co lại, làm thay đổi hình dạng của thủy tinh thể khiến nó dày hơn. Thủy tinh thể càng dày thì ánh sáng càng bị uốn cong khi đi qua đó.
Đồng thời, các cơ đồng tử cũng kéo khẩu độ của mắt nhỏ lại để chặn một số tia sáng tới từ các vật thể khác ở khoảng cách xa. Kết quả là khi ánh sáng phản xạ từ một vật thể và đi vào mắt bạn, chúng sẽ hội tụ ở trung tâm võng mạc, là nơi mà hình ảnh trở nên rõ ràng nhất.
Việc chặn ánh sáng tán xạ bằng cơ chế co đồng tử cũng giúp làm sắc nét hình ảnh của các vật thể gần.
Thật không may, các nghiên cứu cho thấy các cơ điều khiển thủy tinh thể trong mắt của người già đã bị lão hóa, khiến nó không thể co kéo hiệu quả nữa. Một giả thuyết khác cho rằng khi thủy tinh thể bị lão hóa, chúng sẽ trở nên cứng hơn và khó có thể thay đổi hình dạng.
Ảnh hội tụ của vật thể ở gần luôn bị "rơi" ra phía sau võng mạc của người bị lão thị.
Nhưng bất kể nguyên nhân là gì, cơ chế lấy nét của mắt người già đã bị lỗi, khiến ảnh hội tụ của vật thể ở gần luôn bị "rơi" ra phía sau võng mạc. Kết quả là họ không thể nhìn rõ nét những vật thể ở gần.
Đeo một chiếc kính lão, nghĩa là mang thêm một thấu kính hội tụ sẽ giúp kéo ảnh trở lại đúng vị trí và giúp người già nhìn rõ. Nhưng bây giờ, họ sẽ có thêm một lựa chọn mới, nếu không muốn phải đeo kính cả ngày.
Thuốc nhỏ mắt Vuity hoạt động như thế nào?
Hãy nhớ rằng, có 2 cơ chế chính mà mắt sử dụng để lấy nét các vật thể gần: điều chỉnh thủy tinh thể và co đồng tử. Vì lão thị hạn chế khả năng thay đổi hình dạng của thủy tinh thể, thuốc nhỏ mắt Vuity sẽ nhắm đến việc tác động làm đồng tử co lại nhiều hơn như một cơ chế bù đắp.
Co đồng tử làm giảm lượng ánh sáng tán xạ. Điều này làm cho ánh sáng đi vào mắt được tập trung tốt hơn vào võng mạc, tạo ra một khoảng cách rộng hơn nơi các đối tượng được lấy nét và cho phép người già nhìn rõ cả những vật ở gần và ở xa:
Sau khi nhỏ thuốc vào mắt, phải mất khoảng 15 phút để thành phần hoạt chất có tên là pilocarpine bắt đầu hoạt động. Pilocarpine là một loại thuốc được phát hiện lần đầu tiên vào cuối những năm 1800. Ban đầu, nó được dùng để điều trị các bệnh như tăng nhãn áp và tăng huyết áp ở mắt.
Tác dụng làm co đồng tử của Pilocarpine sẽ kéo dài trong khoảng 6 giờ đồng hồ. FDA đã phê duyệt loại thuốc này với liều lượng 1 lần mỗi ngày cho mỗi bên mắt. Vì vậy, nó có nghĩa là những người già bị lão thị có thể tạm biệt chiếc kính của mình 6 tiếng mỗi ngày – tùy vào khoảng thời gian mà họ chọn sao cho hợp lý.
Tuy nhiên, vì đồng tử co nhỏ hơn nghĩa là sẽ có ít ánh sáng đi vào võng mạc hơn, người già có thể không nên dùng Vuity vào buổi tối. Về tác dụng phụ, nó có thể gây ra một chút nhức đầu hoặc đỏ mắt trên một số bệnh nhân. Ngoài ra không có bất kể một tác dụng phụ nào nghiêm trọng.
Giá thành của loại thuốc này là khoảng 80 USD (tương đương 1,8 triệu VNĐ) cho một lọ. Nếu bệnh nhân nhỏ thuốc hàng ngày, mỗi một lọ sẽ sử dụng được trong khoảng một tháng. Tính ra, đó là 60.000 VNĐ mỗi ngày và 10.000 VNĐ cho mỗi tiếng nhìn rõ.
Như vậy, có thể thấy mặc dù Vuity chưa phải là một loại thuốc thần kỳ dành cho những người già bị lão thị, một số bệnh nhân sẽ thấy nó như một giải pháp thay thế tuyệt vời, trong thời gian ngắn nếu họ không muốn đeo kính.
Ngoài ra, các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu thêm các loại thuốc nhỏ mắt chống lão thị cho người già. Một số nhắm tới các loại thuốc chống viêm không steroid giúp co đồng tử - tương tự như Vuity.
Một số nghiên cứu khác lại đi theo hướng tạo ra một loại thuốc làm mềm thủy tinh thể, giúp nó phục hồi được khả năng điều chỉnh và đàn hồi. Cuối cùng, có một nghiên cứu còn sử dụng phương pháp kích thích điện xung vào các cơ trong mắt để tăng cường sức mạnh cho chúng.
Chắc chắn khi những người trẻ bây giờ già đi, thế giới trong tương lai sẽ có nhiều lựa chọn hơn dành cho chứng lão thị của chúng ta.
