Công ty do con trai ông Biden sáng lập bắt tay TQ, một ngành trọng yếu của Mỹ dính đòn đau
Theo NYT, khi mua một trong những mỏ coban lớn nhất thế giới ở Congo từ một công ty Mỹ, một công ty Trung Quốc đã nhận được hỗ trợ từ công ty do con trai Tổng thống Mỹ sáng lập.
Theo New York Times, Hunter Biden - con trai Tổng thống Mỹ Joe Biden - và hai người Mỹ khác đã đồng sáng lập công ty BHR với một đối tác Trung Quốc vào năm 2013. Tên chính thức là Bohai Harvest RST (Shanghai) Equity Investment Fund Management Company.
Cả ba người đều là thành viên hội đồng quản trị và kiểm soát 30% cổ phần của BHR. BHR là một công ty cổ phần tư nhân được đăng ký kinh doanh tại Thượng Hải, tạo ra lợi nhuận bằng cách đầu tư và sau đó chuyển nhượng. Theo hồ sơ nộp cho cơ quan quản lý Trung Quốc, phần còn lại của công ty thuộc sở hữu hoặc chịu sự kiểm soát của các nhà đầu tư Trung Quốc, bao gồm cả Ngân hàng Trung Quốc.
Chuyên mua đi bán lại để kiếm lời
Một trong những giao dịch đầu tiên của BHR là giúp gây quỹ cho một công ty khai thác than của Úc do một doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc kiểm soát. BHR cũng từng giúp công ty con của một tập đoàn công nghiệp quân sự Trung Quốc mua lại một nhà sản xuất phụ tùng ô tô ở Michigan (Mỹ).
Công ty đã thực hiện một trong những khoản đầu tư thành công nhất vào năm 2016, mua và sau đó bán lại cổ phần của CATL. CATL là một công ty Trung Quốc đang phát triển rất nhanh và hiện là nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới.
Thỏa thuận về việc khai thác mỏ tại Congo cũng đạt được vào năm 2016, khi công ty chuyên khai thác mỏ của Trung Quốc là China Molybdenum thông báo rằng, họ sẽ trả 2,65 tỷ USD để mua lại công ty khai thác coban và đồng Tenke Fungurume từ công ty Freeport-McMoRan (Mỹ).
Máy xúc và máy khoan đang làm việc trong một mỏ coban lộ thiên của Tenke Fungurume ở Congo, ngày 29 /1/2013. Ảnh: Reuters
Là một phần trong thỏa thuận, China Molybdenum phải tìm kiếm đối tác để mua lại cổ phần thiểu số trong mỏ do công ty khai thác mỏ Lundin của Canada nắm giữ. Lúc này, BHR bắt đầu can thiệp.
Hồ sơ từ Hồng Kông cho thấy, 1,14 tỷ USD mà BHR trả cho việc mua lại Lundin thông qua công ty con hoàn toàn đến từ các công ty được chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn.
China Molybdenum đã nhận được khoản vay khoảng 700 triệu USD từ các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc như Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc. Theo tài liệu ở Hồng Kông, số tiền còn lại được BHR huy động từ một số đơn vị không xác định, chẳng hạn như Design Time Limited, một công ty nước ngoài chịu sự kiểm soát của Ngân hàng Đầu tư thuộc Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc.
NYT công bố một số tài liệu cho thấy, trước khi hoàn tất giao dịch, BHR cũng đã ký một thỏa thuận cho phép China Molybdenum mua lại cổ phần trong mỏ của BHR. Hai năm sau, China Molybdenum mua lại chính cổ phần của BHR. Việc mua lại này cho phép China Molybdenum có được 80% cổ phần của mỏ. (Tập đoàn khai thác quốc doanh Congo giữ lại một số cổ phần).
Phủ nhận sự can dự của Hunter Biden
Vào thời điểm BHR bán cổ phần của mình vào năm 2019, Hunter Biden đã kiểm soát 10% cổ phần của BHR thông qua Skaneateles L.L.C. có trụ sở tại Washington (Mỹ). Mặc dù hồ sơ của công ty tại Trung Quốc cho thấy Skaneateles vẫn là chủ sở hữu một phần vốn của BHR, nhưng luật sư Chris Clark của Hunter Biden nói rằng thân chủ của mình "đã không còn trực tiếp hoặc gián tiếp nắm giữ BHR hoặc Skaneateles". Hồ sơ tại Trung Quốc cho thấy, tính đến tháng 4/2020, Hunter Biden đã không còn là thành viên hội đồng quản trị của BHR. Biden cũng không bình luận về việc này.
Một cựu thành viên hội đồng quản trị của BHR nói với tờ New York Times rằng, Hunter Biden và các nhà sáng lập người Mỹ khác đã không tham gia vào thỏa thuận khai thác mỏ và công ty chỉ nhận được một khoản phí không đáng kể từ giao dịch này. Vị cựu thành viên hội đồng quản trị này cho rằng, số tiền này đã được cho vào quỹ hoạt động của công ty mà không chia cho chủ sở hữu.
Hunter Biden phát biểu tại Washington vào năm 2016. Ảnh: Getty Images
Đến nay vẫn không rõ China Molybdenum đã lựa chọn BHR như thế nào. Các quản lý cấp cao hiện tại của BHR đã không trả lời email và điện thoại về vấn đề này. "Chúng tôi không biết Hunter Biden, cũng như không biết rằng ông ấy có liên quan đến BHR", phát ngôn viên Vincent Zhou của China Molybdenum cho biết trong một email.
Trong một cuộc phỏng vấn, mười hai giám đốc điều hành của các công ty liên quan đến thỏa thuận - bao gồm Freeport-McMoRan và Lundin – đều nói rằng, họ không biết lý do cho sự tham gia của BHR. Hầu hết các giám đốc điều hành cũng cho biết, trong quá trình giao dịch, họ không biết về mối quan hệ của Hunter Biden với công ty này.
Giám đốc điều hành của Lundin vào thời điểm đó Paul Conibear nói rằng, mặc dù bên mua cổ phiếu của Lundin là BHR, nhưng rõ ràng China Molybdenum là đơn vị dẫn dắt giao dịch.
"Tôi chưa bao giờ thực sự tìm hiểu họ là ai", Conibear nói về BHR.
Khi khu mỏ được bán, cha của Hunter Biden là ông Joe Biden sắp hết nhiệm kỳ Phó Tổng thống Mỹ. Trước cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2020, mối quan hệ kinh doanh của Hunter Biden với Trung Quốc đã được công bố rộng rãi.
Nhưng vai trò của BHR trong việc mua lại mỏ khoáng chất đã không trở thành trung tâm của sự chú ý vào thời điểm đó. Coban là một trong những thành phần quan trọng của pin xe điện. Như chính quyền Tổng thống Joe Biden từng cảnh báo trong năm nay rằng, Trung Quốc có thể lợi dụng địa vị thống trị ngày càng tăng của mình trong ngành khai thác coban để làm nhiễu loạn sự điều chỉnh của ngành công nghiệp ô tô Mỹ trong việc sản xuất xe điện.
Khi được hỏi liệu Tổng thống có biết về sự liên quan của con trai mình với thỏa thuận này hay không, một người phát ngôn của Nhà Trắng nói: "Tôi không biết".
