Quan hệ hợp tác giữa Uber và Google sứt mẻ: Ai được, ai mất?
Bên được hưởng lợi nhiều nhất là các hãng sản xuất ô tô truyền thống và đối thủ của Uber. Trong khi đó, người chịu thiệt không ai khác chính là Uber và Google.
Nội dung nổi bật:
- Nhiều thông tin cho thấy Google đang phát triển dự án cạnh tranh với Uber còn Uber cũng hợp tác với Đại học Carnegie Mellon về công nghệ xe tự lái.
- Sự đối đầu giữa 2 hãng sẽ đem lại lợi ích lớn cho những nhà sản xuất ô tô truyền thống và các đối thủ của Uber.
- Việc này cũng khiến cả Google lẫn Uber chịu tổn thất. Tuy nhiên, theo cố vấn kinh doanh Chunka Mui, Uber là bên chịu thiệt nhiều hơn.
Google dẫn đầu cuộc chạy đua thiết kế ô tô hoàn toàn tự động hay xe không người lái. Uber thống trị lĩnh vực dịch vụ gọi xe và nhanh chóng mở rộng thị trường chuyên chở theo yêu cầu. Google vừa đầu tư 258 triệu USD vào Uber. Cộng thêm nhiều yếu tố khác, người ta dễ liên tưởng rằng một ngày nào đó, khách hàng của Uber có thể đi trên những chiếc xe tự lái mang thương hiệu Google bên cạnh loại xe “có người lái” cũ.
Google và Uber đã có thể là những cộng sự lý tưởng để cho ra đời một ứng dụng tuyệt đỉnh trong tương lai, qua đó kiến tạo và thống lĩnh thị trường taxi không người lái.
Tuy nhiên, nhiều bằng chứng gần đây chỉ ra viễn cảnh này là không tưởng. Tạp chí BusinessWeek vừa đăng một bản tin độc quyền cho thấy Google đang phát triển dự án cạnh tranh với Uber. Bài báo đăng tải các lời đồn về việc David Drummond, một nhân viên Google, sắp bị hất cẳng khỏi vị trí trong hội đồng quản trị của Uber. Gần như cùng lúc, trang tin Techcrunch cũng công bố Uber đang hợp tác với Đại học Carnegie Mellon để phát triển công nghệ taxi tự lái.
Uber đã nhanh chóng xác nhận thông tin của Techcrunch. Google chưa đưa ra bình luận gì về bài báo trên BusinessWeek nhưng đăng một dòng tweet táo tợn đáp trả: “@business: Chúng tôi nghĩ các anh sẽ thấy Uber và Lyft hoạt động khá tốt. Chúng tôi dùng dịch vụ của họ suốt”. Dòng tweet trên chẳng khác nào Google đang khôn khéo đáp lại tin đồn bằng cách “khen ngợi” cả Uber lẫn đối thủ lớn của Uber: Lyft.
Vậy điều đó có ý nghĩa gì đối với cuộc chạy đua taxi không người lái? Ai là kẻ được lợi và ai phải chịu thiệt từ vụ “chia tay” này?
Kẻ hưởng lợi
Theo cố vấn kinh doanh Chunka Mui, tác giả cuốn sách: “The New Killer Apps: How Large Companies Can Out-Innovate Start-Ups” thì người hưởng lợi lớn nhất là những hãng sản xuất ô tô truyền thống và các đối thủ của Uber.
Các hãng sản xuất ô tô truyền thống thường sẽ phản đối xe không người lái. Một số công ty còn tin rằng sản xuất xe hoàn toàn tự động là không thể. Số khác lại nghĩ các cơ quan quản lý sẽ chưa cho phép xe tự lái lưu thông trong tương lai gần và người tiêu dùng cũng không chấp nhận chúng. Những công ty này hiểu rằng việc taxi tự lái được phổ biến rộng rãi sẽ phá hủy lợi thế cạnh tranh cũng như mô hình kinh doanh của họ.
Vì những lý do trên, phần lớn các hãng ô tô đều đánh cược vào chiến thuật “bán tự động”: Tận dụng một vài lợi thế của xe không người lái chứ không thay hoàn toàn tài xế bằng hệ thống tự động. Chỉ có một số ít công ty vạch sẵn chiến lược dự phòng trong trường hợp phán đoán của họ thất bại, còn lại thì không. Do đó, sự chia rẽ giữa Uber và Google sẽ làm giảm tốc độ thị trường thay đổi, giúp họ có thêm thời gian.
Đối thủ của Uber cũng thu lợi không kém vì bất đồng với Google sẽ khiến lợi thế khổng lồ về giá mà Uber có khả năng được hưởng bị trì hoãn. Travis Kalanick, CEO của Uber từng phát biểu: “Dịch vụ Uber khá đắt vì không phải chỉ có chiếc xe mà còn người lái nữa. Nếu trong xe không có ai, chi phí đi lại bằng taxi Uber sẽ rẻ hơn cả việc mua xe riêng”.
Người chịu thiệt
Cả Google lẫn Uber đều chịu tổn thất, dù là theo những góc độ khác nhau.
Google thiệt vì hãng này sẽ không tận dụng được mạng lưới toàn cầu của Uber, quan trọng hơn là những bài học Uber có trong quá trình phát triển. Tới nay, Uber đã ứng phó với các cơ quan quản lý và công ty đối thủ tại hơn 250 thành phố thuộc 54 quốc gia khác nhau. Uber cũng phục vụ hơn 1 triệu chuyến mỗi ngày và hơn 140 triệu chuyến trong năm 2014. Bắt đầu từ con số 0 theo mô hình của Uber sẽ tốn một khoản đầu tư khổng lồ về thời gian cũng như chi phí.
Uber cũng tổn thất vì có kênh phân phối rộng cũng chẳng để làm gì nếu không sản xuất được xe tự lái. Khó mà tưởng tượng nổi đối tác nào tốt hơn Google về phương diện này. Google đã dành nhiều thời gian, công sức và tiền của đầu tư cho các phương tiện tự lái hơn bất cứ đối thủ nào, chưa kể hãng này cũng chiêu mộ được những nhân tài xuất chúng nhất về công nghệ xe tự động.
Tuy nhiên, theo tác giả Chunka Mui, Uber là bên chịu thiệt nhiều hơn.
Google không cần phân bổ xe tới 250 thành phố như Uber. Khi công nghệ tự lái hoàn thiện, Google rất có thể sẽ cho xe hoạt động ở một số thành phố nhất định. Vì thế, hãng này chỉ cần dựa vào nguồn lực sẵn có hoặc hợp tác với một công ty nhỏ hơn Uber. Cũng đừng quên rằng mọi khách hàng của Uber hiện đều sử dụng Google Map. Đó cũng là một cách giúp Google thâm nhập trực tiếp vào thị trường taxi theo yêu cầu.
Google cũng không gặp phải khó khăn lớn trong việc chuyển đổi mô hình kinh doanh như Uber khi đưa xe tự lái vào sử dụng. Uber có tới hơn 160.000 tài xế đang hoạt động tính đến cuối năm 2014. Các tài xế hẳn sẽ không mấy vui vẻ khi phải cạnh tranh với những chiếc taxi tự lái rẻ hơn nhiều đến từ cùng công ty. Tình trạng đình công hoặc bỏ việc quy mô lớn sẽ nghiền nát Uber trước khi hãng này kịp chuyển đổi sang xe tự lái.
Mặt khác, Uber khó tìm được ai thay thế cho Google trong vai trò thiết kế taxi tự lái. Đa phần các công ty khác đều tập trung vào xe bán tự động.
Uber đang thuê hơn 50 nhà khoa học đến từ Đại học Carnegie Mellon cùng các trường chi nhánh. Chắc chắn đây cũng là những nhà khoa học tài năng và có chuyên môn, nhưng để tạo ra một sản phẩm khả dụng đánh bại Google thì họ vẫn còn một chặng đường dài.
Mọi chuyện sẽ thú vị hơn nhiều nếu Uber tuyên bố hợp tác với một hãng sản xuất ô tô truyền thống như Ford, GM hay Mercedes. Tuy nhiên, khả năng này vẫn còn bỏ ngỏ.
Khi cuộc cạnh tranh nổ ra, có thể xã hội cũng được hưởng lợi. Khoản đầu tư khổng lồ để tuyển dụng nhân tài của Uber cùng mục tiêu phát triển xe tự lái mà hãng này hướng đến tạo sự cạnh tranh trực tiếp với Google. Cạnh tranh luôn tốt cho việc cải tiến và đổi mới, nhờ đó đẩy mạnh những lợi ích khổng lồ xe tự lái mang lại.
>> Google âm thầm phát triển ứng dụng cạnh tranh với Uber
Thu Thảo
