Điện thoại thông minh sẽ kết liễu dịch vụ Ví di động của các nhà mạng và ngân hàng
Ứng dụng Ví di động không thực sự chứng tỏ được lợi ích nào cho người dùng cũng giống như tiếng đóng cửa màn trập khi chụp hình bằng điện thoại.
Vòng xoay bắt đầu khi một công nghệ được cường điệu hóa nhờ những nguồn đầu tư khổng lồ đổ vào, và các khoản đầu tư đó lại càng thổi phồng hơn nữa công nghệ đó. Và người dùng, tác nhân nuôi dưỡng công nghệ, có thể lạc lối trong vòng xoáy đó.
Các nhà đầu tư và nhà cung cấp trong lĩnh vực công nghệ tài chính đã thổi phồng hàng đống sản phẩm về ví di động, thường được xây dựng bởi nhà mạng và ngân hàng, nhằm cung cấp các dịch vụ tài chính với một số tiền nhất định thông qua một thiết bị di động, chẳng hạn như giao dịch ngang hàng, thanh toán và vay mượn.
Đây là dữ liệu cho thấy ứng dụng ví di động đã bị thổi phồng như thế nào: Nếu bạn xem xét ngẫu nhiên 100.000 giao dịch chuyển tiền như tôi, bạn sẽ thấy chỉ 19 giao dịch được thực hiện thông qua các ví di động. Tỷ lệ 0,019% khách hàng sử dụng dịch vụ, thường là những người am hiểu công nghệ có sử dụng dịch vụ tài chính công nghệ di động, gửi tiền thông qua ví di động là một con số thấp không tưởng.
Cách đây vài năm, tôi cũng bị ví di động cuốn hút. Trước khi thành lập công ty chuyển tiền di động, tôi từng làm việc tại ngân hàng Barclays, chi nhánh Kenya – ngôi sao sáng trong lĩnh vực ví di động. Trong thời gian ở đó, tôi đã hiểu những yếu tố cốt lõi giúp sản phẩm ví di động M-Pesa của Safaricom được sử dụng rộng rãi.
Ví di động của Safaricom có thể là một sản phẩm tốt hay tệ, nhưng đó không phải vấn đề. Vấn đề nằm ở chỗ Safaricom sở hữu 81% thuê bao di động ở Kenya và bởi vì công ty đang vận hành dịch vụ tài chính trong môi trường thuận lợi – Safaricom là công ty thuộc sở hữu của chính phủ Kenya.
Những điều kiện thuận lợi như vậy không tồn tại trong phần lớn các thị trường khác. Các nhà mạng trên thế giới cố gắng thiết lập mới quan hệ với các nhà sản xuất thiết bị cầm tay và người dùng nhưng về cơ bản họ đã thất bại vì họ hiếm khi thỏa mãn được hàng loạt yếu tố như ở Kenya.
Chúng tôi từng theo dõi các sản phẩm ví di động được thúc đẩy bởi các nhà mạng tại Philippines, Vương quốc Anh và thậm chí cả sản phẩm ví di động Softcard do cả 3 nhà mạng ở Mỹ hợp tác phát triển, để rút ra kết luận như trên.
Thật ngạc nhiên, chúng ta cho phép loại sản phẩm trung gian kiểu cũ này không chỉ chui vào giao diện người dùng của sản phẩm, nhưng còn định hình toàn bộ phân khúc của ngành tài chính công nghệ và cách người dùng sử dụng sản phẩm. Tính trung gian của ví không phục vụ một mục đích thật sự nào giống như tiếng màn trập khi sử dụng máy chụp hình của điện thoại.
Vậy nếu các ví di động được sự hậu thuẫn của nhà mạng thất bại liên tục, điều gì có thể khiến ví di động trở thành trào lưu chính? Giảm bớt sự tham gia của các nhà mạng và ngân hàng, hiểu khách hàng ở các quốc gia đang phát triển nhiều hơn.
Và tin tồi tệ hơn đối với các nhà mạng di động đó chính là sự phát triển của điện thoại thông minh sẽ thúc đẩy bước chuyển dịch rời xa các dịch vụ ví di động hiện đang chiếm ưu thế của các nhà mạng và ngân hàng.
Trong vòng 5 năm tới, các nhà mạng sẽ đánh mất vị thế đối với các nhà sản xuất điện thoại thông minh và quan trọng hơn, là với người dùng di động. Xu thế không thể đảo ngược này đang xảy ra. Điện thoại thông minh đang được bán trực tiếp đến tay người dùng, thậm chí sử dụng cả gói thanh toán theo tháng y như các dòng điện thoại được các nhà mạng bán ra. Các công ty sản xuất điện thoại thông minh sẽ vươn lên đến tầm cao mới trong mối quan hệ với người dùng di động.
Các công ty mới này sẽ tái định hình hàng loạt dịch vụ tài chính liên quan đến ví di động và đưa đến khách hàng của họ để sử dụng như bảo hiểm, tài chính vi mô, thanh toán tiêu dùng và các ứng dụng khác. Những ứng dụng giống như WeChat sẽ phát triển và cung cấp các dịch vụ tài chính kiểu mới. Các ứng dụng này cũng không cần logo của ngân hàng hay sự hậu thuẫn từ các nhà mạng.
Các công ty công nghệ tạo dựng ứng dụng sẽ không có những hóa đơn và mối quan hệ như giới ngân hàng và các nhà mạng từng có, nhưng họ sẽ thấu hiểu sâu sắc cách khách hàng sử dụng điện thoại thông minh. Điều này sẽ thúc đẩy họ giành chiến thắng hoàn toàn trong cuộc chiến làm thỏa mãn khách hàng.
Xu thế không thể nghịch đảo này sẽ tạo vị thế bình đẳng trên sân chơi cạnh tranh giữa bên tấn công là các tay chơi mới và bên phòng thủ là các nhà mạng và ngân hàng. Thay vì tiến lên trạng thái mới, các nhà mạng và ngân hàng sẽ dẫn dắt xu thế thiết kế các dịch vụ tài chính di động với mục tiêu giải quyết những vấn đề thực tế của khách hàng.
Tương lai ứng dụng ví di động sẽ không có giao diện người dùng khô cứng, khách hàng sẽ không thể tìm thấy khu phân loại “ví di động” trong các gian hàng ứng dụng và các nhà đầu tư thậm chí cũng không nhận ra họ đang đánh cược cho xu thế mới từ cơn thổi phồng vai trò ví di động khi xưa.
