"Chỉ bắt tôm nõn" - Cách thức phá tan định kiến thương mại điện tử là ngành 'đốt tiền' của Jack Ma
Ngay từ khi mới lập nghiệp, Jack Ma đã tin rằng mô hình B2B sẽ giúp Alibaba mang tới một cuộc cách mạng cho dịch vụ Internet của Trung Quốc.
“Hiện tại chúng ta có ba mục tiêu: Thứ nhất, xây dựng một công ty thương mại điện tử có thể tồn tại 120 năm; Thứ hai: Xây dựng một công ty thương mại điện tử để phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ; Thứ ba: Xây dựng nên một công ty thương mại điện tử nằm trong top 10 trang web lớn nhất toàn cầu”.
Những lời hùng hồn đó được Jack Ma phát biểu trong Đại hội tuyên thệ của toàn bộ nhân viên sau một thời gian dài im hơi lặng tiếng, trở về Hàng Châu làm lại từ đầu.
Tháng 2/1999, tại căn nhà nhỏ bên vườn hoa ven hồ mà Jack Ma mua trong thời gian giảng dạy đại học, ông cùng 17 thành viên trong đội ngũ khởi nghiệp của mình tổ chức cuộc họp nội bộ lần thứ nhất. Ông đã quay lại toàn bộ quá trình diễn ra cuộc họp lần đó. Trong video, Jack Ma hăng say diễn giảng với mọi người những điều mình ấp ủ. 17 thành viên còn lại, ai nấy đều im lặng, chăm chú lắng nghe.
“Bắt đầu từ hôm nay, chúng ta phải làm một việc trọng đại. B2B (viết tắt của thuật ngữ Business To Business – mô hình kinh doanh thương mại điện tử trong đó giao dịch xảy ra trực tiếp giữa các doanh nghiệp với nhau) của chúng ta sẽ mang tới một cuộc cách mạng cho mô hình dịch vụ Internet! Hãy cùng mò mẫm trong bóng tối, cùng hét thật to!
Khi tôi hét lên, các bạn đừng hoang mang, hãy cầm đại đao xông thẳng về phía trước. Mười mấy người cùng xông lên thì chẳng có gì đáng sợ. Giờ các bạn có thể ra ngoài kiếm việc làm, lương tháng 3-5 ngàn tệ nhưng ba năm sau bạn vẫn phải tìm một công việc với thu nhập tương tự; Còn lương của chúng ta hiện nay chỉ vỏn vẹn 500 tệ nhưng một khi công ty gặt hái được thành công, chúng ta sẽ chẳng cần bận tâm đến vấn đề kinh tế nữa”.
Jack Ma lựa chọn thương mại điện tử hoàn toàn không phải từ một phút nông nổi, khi đó, thị trường Internet của Trung Quốc đang trong giai đoạn phát triển bùng nổ nhất. Sina và Sohu tạo nên cuộc đua song mã, ngoài ra còn có vô số công ty Internet khác đang mọc lên như nấm sau mưa.
Jack Ma quyết định nhảy vào ngành được coi là “đốt tiền” này không phải vì chạy theo số đông, cũng không phải vì lòng tin mù quáng. Khi tham dự các hội nghị thương mại và nghe giới doanh nhân Âu Mỹ thảo luận về hệ thống thương mại điện tử của họ, về Amazon, eBay… Jack Ma cho rằng châu Á cũng nên có một mô hình thương mại điện tử của riêng mình. Nhưng thế nào mới là “mô hình thương mại điện tử của châu Á?”.
Mô hình thương mại điện tử của Jack Ma không hướng tới các doanh nghiệp lớn mà phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nói theo cách của Jack Ma là “chỉ bắt tôm nõn”. Doanh nghiệp lớn có thực lực hùng hậu, có kênh phân phối riêng, đủ sức làm quảng cáo tuyên truyền hoành tráng, nhưng doanh nghiệp vừa và nhỏ không có năng lực như vậy, do đó họ sẽ cần đến dịch vụ Internet hơn.
Trên Internet, doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể được chú ý nhiều hơn, bên cạnh đó chi phí bỏ ra cũng rất thấp.
Điều Jack Ma hướng đến chính là dịch vụ Internet như vậy, một mô hình thương mại điện tử như vậy. Ông cho rằng: “Các doanh nghiệp vừa và nhỏ giống như những viên cuội nhỏ trên bãi đá và Internet thì thì giống như xi măng. Những viên cuội được gắn kết bằng xi măng sẽ vô cùng vững chắc, đủ sức đương đầu với những tảng đá”.
Sân chơi Internet sẽ đem đến cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cơ hội lấy yếu thắng mạnh, lấy nhu thắng cương.
Với quan điểm như vậy, Alibaba đã ra đời. Với số vốn ít ỏi, ban đầu văn phòng công ty được đặt ngay tại căn nhà nhỏ bên hồ của Jack Ma. Hàng ngày ông cùng mọi người giam mình trong phòng làm việc liên tục 17 tiếng để thiết kế web, thảo luận các ý tướng, sửa đổi phương án.
Hàng xóm thường nhìn nhóm người bận rộn này bằng con mắt hiếu kỳ nhưng họ đâu biết rằng trong tương lai không xa, chính những con người đó đã thay đổi hoàn toàn ngành Internet của Trung Quốc.
* Bài viết có tham khảo nội dung cuốn sách "Mã Vân: Triết lý sống của tôi".
