Cha mẹ không giàu, thu nhập của con cái sau này ảnh hưởng ra sao?
Thống kê mới đây tại Anh cho thấy cha mẹ không giàu sẽ khiến con cái kiếm ít hơn 2.000 bảng mỗi năm mặc dù được giáo dục, trải nghiệm hay công việc tương đồng.
Theo lời Bộ trưởng Bộ Giáo dục Anh quốc Justine Greening thì những đứa trẻ nghèo và thông minh sẽ ít có khả năng kiếm được nhiều tiền hơn so với những đứa trẻ nhà giàu nhưng kém thông minh hơn.
Khi phát biểu tại một hội nghị của Ủy ban Thăng tiến Xã hội, bà giải thích rằng nghiên cứu cho thấy khi trưởng thành, những đứa trẻ thiệt thòi sẽ kiếm được ít hơn 2.000 bảng/năm so với những đứa trẻ con nhà giàu.
“Những đứa trẻ xuất thân gia đình khá giả có dấu hiệu giới hạn về khả năng học tập lúc 5 tuổi thực ra lại không phải lo lắng gì, vì khả năng chúng trở thành những người kiếm được nhiều tiền cao hơn đến 35% so với những bạn nghèo và học giỏi”, Greening cho biết.
Bà còn nói rằng kể cả khi những đứa trẻ này được dạy dỗ như nhau, có cùng trải nghiệm, làm cùng công việc, thì sự khác biệt về thu nhập vẫn rất rõ rệt nếu có bố mẹ là chuyên gia hoặc nhà quản lý.
Bà cũng nói rằng với trẻ ở những khu vực nghèo nhất của đất nước, khả năng chúng phải đi học ở những ngôi trường không tương xứng nhiều hơn đến 27 lần so với những trẻ cùng độ tuổi ở các khu vực phát triển hơn.
Các số liệu này được lấy từ nghiên cứu thực hiện năm 2015 bởi trường Kinh tế London, theo yêu cầu của Ủy ban về Thăng tiến xã hội và Trẻ đói nghèo (SMCPC). Nghiên cứu này xem xét tác động của nền tảng xã hội đối với mức thu nhập của một người ở độ tuổi 42, cho thấy nền tảng xã hội và thu nhập của gia đình đều có ảnh hưởng lớn đến khả năng trở thành người giàu có của con cái.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn kết luận rằng những bậc cha mẹ thuộc gia đình trên trung lưu rất thành công trong việc tạo ra một cái “nền bằng kính” để bảo vệ con mình khỏi trượt xuống trên nấc thang xã hội. Và chính điều này lại khiến cho những đứa trẻ thông minh hơn nhưng sinh ra trong gia đình nghèo khó có rất ít cơ hội để leo lên địa vị cao hơn.
Nghiên cứu này còn chỉ rõ 2 “kênh” chủ yếu mà những ông bố bà mẹ giàu sử dụng để duy trì cái nền kính này.
Thứ nhất, họ có thể giúp đảm bảo việc học tập và các cơ hội nghề nghiệp cho con mình vì họ có nhiều tiền để làm điều đó. Điều này có nghĩa là con họ chắc chắn sẽ nhận được những lời khuyên và định hướng tốt hơn về sự nghiệp, và học được những kỹ năng quan trọng như tự tin, quyết đoán và khả năng lãnh đạo.
Thứ hai, họ có thể giúp con mình một cách gián tiếp nhờ mạng lưới quan hệ xã hội mà họ có được, chẳng hạn như giúp chúng có được vị trí tập sự trong một công ty lớn (quan trọng là bạn biết ai chứ không phải là bạn biết gì).
Chủ tịch SMCPC Alan Milburn cho rằng, “Chính phủ cần phải đặt ra nhiệm vụ cấp thiết là tạo ra một sân chơi công bằng để mọi đứa trẻ trên đất nước có cơ hội như nhau, và dựa vào khả năng của mình để tiến xa”.
Theo Greening, các trường phổ thông chính là câu trả lời cho vấn đề này vì chúng mang lại cho những học sinh nhà nghèo cơ hội được học tập tốt hơn so với khả năng chi trả của cha mẹ mình. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nghi ngờ tính công bằng ở đây vì các ông bố bà mẹ có tiền đủ khả năng thuê gia sư cho con mình để giúp chúng đạt điểm cao trong các kỳ thi.