Cha đẻ khối Rubik: “Nếu tò mò, bạn sẽ thấy vô vàn các câu đố xung quanh mình, và nếu quyết tâm bạn chắc chắn sẽ giải được chúng"

Vào năm 1974, Erno Rubik chỉ là một giảng viên thiết kế 29 tuổi và vẫn đang loay hoay với một đống các khối gỗ nhỏ trong căn hộ nhỏ ở Budapest (Hungary), nơi ông sống cùng với mẹ. Một mặt, Rubik nói rằng ông đang nghiên cứu một mô hình cho sinh viên của mình; mặt khác, mọi người cho rằng ông đang tiêu khiển với một thử nghiệm về thiết kế cấu trúc.

Nhưng có một điều chắc chắn là ông đã đánh giấy nháp các khối gỗ, dán giấy màu lên các mặt của chúng, chằng chúng lại bằng dây chun, và bắt đầu vặn xoắn khối hộp đó.

“Thật tuyệt khi thấy, sau chỉ một vài lượt vặn, các màu sắc trộn lẫn với nhau một cách ngẫu nhiên”. Rubik viết trong một cuốn hồi ký chưa được xuất bản. “Cảm giác khi ngắm nhìn cuộc diễu hành của màu sắc lúc đó là cực kỳ mãn nguyện. Như thể sau một chuyến đi dạo, được ngắm nhìn rất nhiều khung cảnh đẹp đẽ, bạn quyết định về nhà. Đó là lúc chúng ta cần phải đưa các khối lập phương về đúng vị trí của nó. Và chính khoảnh khắc đó tôi đối diện với một thử thách cực lớn: Đâu là đường về nhà?”.

Nói cách khác, người phát minh ra khối Rubik không hề biết cách chơi Rubik lúc này. Hơn nữa, ông cũng không biết có ai giải được bài toán này hay không. Cứ vặn xoắn ngẫu nhiên, ông nhận ra rằng việc này sẽ tốn rất nhiều thời gian. Sau đó người ta tính được rằng có đến 43x1.018 khả năng tồn tại với khối Rubik; khả năng ngẫu nhiên đưa chúng về đúng vị trí ban đầu gần như bằng 0.

“Tôi vẫn nhớ mình tự hào thế nào khi biểu diễn cho mẹ xem cách giải khối Rubik”, ông viết. “Và mẹ tôi cũng rất vui mừng, bà hy vọng rằng từ nay tôi sẽ không phải vất vả với nó nữa”.

Kể từ đó, 350 triệu khối Rubik đã được bán ra trên toàn cầu – và kỷ lục thế giới về giải khối Rubik là 4,73 giây. “Nếu bạn tò mò, bạn sẽ tìm thấy vô vàn các câu đố xung quanh mình”, Rubik nói. “Nếu bạn quyết tâm, bạn chắc chắn sẽ giải được những câu đố ấy”.

Đinh Vân