Vận tải hàng không Việt Nam có bay cao?

Từ đầu năm 2013, nền kinh tế thế giới dần dần được phục hồi, nhờ vậy nhu cầu vận chuyển hàng không cũng đang cải thiện và có những bước phát triển mới. Theo dự báo mới đây của Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA), nhu cầu vận chuyển hàng hóa hàng không năm 2013 sẽ tăng 2,7% và lợi nhuận sẽ ổn định. Tổ chức này cũng kỳ vọng các hãng hàng không sẽ đạt tỷ suất lợi nhuận trước thuế 1,6%, đạt 10,6 tỷ USD. Với việc chiếm 40% khối lượng hàng hóa hàng không toàn cầu, các hãng hàng không khu vực châu Á -Thái Bình Dương được kỳ vọng sẽ góp phần rất lớn tạo nên lợi nhuận khoảng 4,2 tỷ USD trong năm 2013. Đây sẽ là khu vực được hưởng lợi lớn nhất nếu nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng lên đúng như dự báo.

Theo ông Rodrigo Reyes, Giám đốc mảng Vận tải hàng hóa của IATA, vận tải hàng không ngày càng phát triển mạnh, nhất là các loại hàng hóa sử dụng công nghệ cao. Thế nhưng, vận tải hàng hóa bằng đường hàng không của các nước đang phát triển sẽ gặp nhiều thách thức khi Hoa Kỳ và các nước EU kiểm tra 100% hàng hóa nhập khẩu vì vấn đề an ninh. Trong khi nhu cầu vận chuyển hàng hóa đòi hỏi giảm giá thành và thời gian vận chuyển .

Ông Lưu Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Hàng không dân dụng Việt Nam cho biết, trong năm 2012, ngành vận tải hàng không phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức từ tình hình suy thoái kinh tế thế giới. Tuy nhiên, thị trường vận tải hàng không Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng và ổn định, trong đó vận chuyển hàng hóa quốc tế đạt mức tăng trên 17%. Các chuyên gia ngành hàng không trên thế giới nhận định rằng, Việt Nam là một trong ba thị trường vận tải hàng không phát triển mạnh nhất thế giới. Hiện nay đã có trên 50 hãng hàng không quốc tế đang có mặt tại Việt Nam.

Ngoài ra, nhiều hãng hàng không quốc tế khác cũng bày tỏ sự lạc quan về tiềm năng của thị trường Việt Nam trong những năm tới. Ông Juha Järvinen, Giám đốc quản lý của hãng Hàng không Finnair (Phần Lan) cho rằng, Việt Nam là một trong những thị trường đang phát triển mạnh nhất hiện nay trên thế giới. Đó là lý do tại sao Finnair sẽ đưa tuyến bay Hà Nội - Helsinki (2 chuyến/tuần) hoạt động vào tháng 6/2013 và sẽ sớm tiếp tục mở thêm đường bay từ TP.HCM đi Helsinki. Tiếp đó, năm sau Finnair sẽ mở thêm đường vận tải hàng hóa hàng không tại Việt Nam.

Từ khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), đầu tư nước ngoài vào Việt Nam ngày càng gia tăng, do vậy lượng hàng hóa ra, vào tăng lên đáng kể. Bên cạnh đó, nền kinh tế Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng trên 5% trong khi các nền kinh tế khác trên thế giới đang gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, ông Cyrille Picard, Giám đốc marketing của hãng Airbus (Pháp) đánh giá rằng, vận tải hàng hóa của ngành Hàng không Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cao và ngành hàng không cũng dần phát triển.

Mặc dù có phát triển và cải thiện, nhưng cơ sở vật chất, công nghệ, kỹ thuật cũng như trình độ quản lý và nhân lực của Hàng không Việt Nam vẫn chưa đáp ứng kịp nhu cầu phát triển của ngành vận tải hàng không thế giới, do vậy khả năng cạnh tranh còn thấp, chưa phát huy hết được tiềm năng. Ông Đỗ Xuân Quang, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam cho biết, hậu cần vận tải hàng không Việt Nam mới phát triển khoảng 20 năm trở lại đây, trong khi thế giới đã phát triển từ lâu. Vì vậy, so về công nghệ, quản trị, cơ sở hạ tầng thì Việt Nam còn rất hạn chế so với nước ngoài. Trong 800 doanh nghiệp của ngành này đang hoạt động tại Việt Nam, doanh nghiệp trong nước chỉ chiếm 10%.

Việt Nam là một trong ba thị trường vận tải hàng không phát triển mạnh nhất thế giới

Theo các chuyên gia quốc tế, ngành hàng không Việt Nam phải được hỗ trợ bởi những chính sách thiết thực trong việc đầu tư mở rộng hạ tầng sân bay, cũng như thay đổi công nghệ để tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ. Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt Nam cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực đạt tiêu chuẩn quốc tế. Không chỉ nhân lực cho quản trị mà từ nhân viên lái xe, thủ kho, lái cần cẩu máy bay… 

Hiện tại, nguồn nhân lực trong ngành vận tải hàng không tại Việt Nam chỉ đáp ứng được 40% nhu cầu. Nếu không đổi mới, hàng không Việt Nam sẽ rất khó cạnh tranh và có nguy cơ gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, ngành Hàng không Việt Nam cần sớm đẩy nhanh điện tử hóa về giấy tờ và bắt kịp công nghệ cao của thế giới. Các đối tác trong chuỗi cung ứng cần kết hợp chặt chẽ với nhau trong quy trình vận chuyển hàng hóa. 

Ngoài ra, trong vận chuyển hàng hóa thì điều quan trọng nhất là phải đảm bảo tuyệt đối an ninh, an toàn. Có như vậy các hãng hàng không Việt Nam mới khai thác tốt dịch vụ hàng hóa, thu hút được nhu cầu vận chuyển từ nước ngoài cũng như các doanh nghiệp tại Việt Nam, ông Lưu Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam nhấn mạnh.

Nếu sớm thực hiện những giải pháp này, ngành Vận tải hàng hóa Hàng không Việt Nam sẽ sớm khởi sắc. Còn hiện nay, các hãng hàng không Việt Nam vẫn phải đối diện với sự cạnh tranh trên chính sân nhà.

Theo Ngân Hà