[Q&A] Mọi điều bạn nên biết sát ngày IPO Vietnam Airlines

Ngày 14/11 tới đây, Vietnam Airlines sẽ chính thức bán cổ phần ra công chúng (IPO). Tới thời điểm hiện tại, có 2 nhà đầu tổ chức trong nước đăng ký mua 48,32 triệu cổ phần, tương đương 98,6% lượng đấu giá.

1.606 nhà đầu tư cá nhân đăng ký mua với tổng lượng đặt mua là 1,04 triệu cổ phần.

Đáng chú ý, không có nhà đầu tư là tổ chức nước ngoài nào đăng ký mua trong đợt IPO này. Với lượng cầu chỉ hơn cung một chút, dự báo giá cổ phiếu của Vietnam Airlines sẽ ở quanh mức khởi điểm 22.300 đồng/cp.

Vietnam Airlines sẽ bán đấu giá hơn 49 triệu cổ phần, tương đương 3,5% vốn điều lệ. Phiên đấu giá sẽ được tổ chức vào sáng ngày 14/11.

Với giá khởi điểm 22.300 đồng/cp thì quy mô của đợt đấu giá này xấp xỉ 1.100 tỷ đồng. Bên cạnh phần bán đấu giá công khai, Vietnam Airlines sẽ bán 20% cổ phần cho đối tác chiến lược và bán 1,5% cổ phần cho người lao động. Tổng số tiền dự kiến thu về của Vietnam Airlines sẽ vào khoảng hơn 6.000 tỉ đồng.

Nguồn cung quá nhỏ. Số cổ phần bán đầu giá công khai sẽ chỉ khoảng hơn 49 triệu cổ phần, chiếm gần 3,5% tổng số cổ phần. Việc chỉ được tham gia với tỉ lệ quá thấp khiến nhà đầu tư sẽ khó có tiếng nói trong doanh nghiệp.

Sau IPO, Nhà nước vẫn nắm giữ 75% cổ phần Vietnam Airlines, với vị thế một trong những DNNN lớn nhất, Vietnam Airlines còn phải đáp ứng mục tiêu chính trị bên cạnh kinh tế.

Điểm trừ thứ hai đó là mức giá 22.300 đồng/cp đưa ra không hấp dẫn. Mức giá này tương đương với mức P/E gần 12 lần. Đây là mức gấp đôi so với các DN cùng ngành (từ 6, 7 lần).

Theo công bố của sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HSC), không có tổ chức nước ngoài nào đăng ký mua cổ phần đấu giá trong đợt IPO tới đây. 28 nhà đầu tư cá nhân nước ngoài chỉ đăng ký mua khoảng 120.000 cổ phần, nghĩa là chỉ hơn 100.000 USD.

Mặc dù vậy, theo công ty chứng khoán BSC, mức giá 22.300 đồng/cp còn dựa trên cả các yếu tố vĩ mô như nền kinh tế đang bước vào giai đoạn hồi phục và tăng trưởng bền vững. Mức giá này đảm bảo đem lại lợi nhuận tích lũy cho nhà đầu tư dài hạn.

Độ tuổi bay trung bình của đội tàu bay là 5,34 năm, rất trẻ so với các hãng hàng không thế giới đang có độ tuổi trên 10 năm. Thị phần hàng không lớn nhất (51%), mạng lưới bay nội địa nhiều nhất và có các tuyến bay tới nhiều địa điểm Quốc tế.

Tài sản lớn. Tổng giá trị tài sản theo sổ sách là hơn 57.000 tỷ đồng, trong đó giá trị tài sản máy bay hơn 32.600 tỷ, trên 990m2 đất và nhà cửa, máy móc thiết bị cùng những tài sản khác như đội bay, mạng bay, slot, thương hiệu và nguồn nhân lực.

Vietnam Airlines sau cổ phần hóa sẽ vẫn được Chính phủ hỗ trợ dưới nhiều hình thức. Trong tương lai xa, tỉ lệ sở hữu của Nhà nước tại Vietnam Airlines có thể xuống còn 65% nhưng sẽ không thấp hơn mức này. Sự hỗ trợ của Nhà nước cũng giúp Vietnam Airlines giảm bớt rủi ro từ chỉ số vay nợ khá cao.

Nhiều khả năng đó là 2 tổ chức tài chính lớn của Việt Nam: TechcomBank và VietcomBank. Đây là 2 chủ nợ lớn nhất của Vietnam Airlines.

Tương tự các đợt IPO DNNN khác, hiện vẫn chưa rõ thời điểm cổ phiếu VNA chính thức niêm yết trên sàn chứng khoán. Tại Việt Nam, các DNNN thường mất vài năm sau IPO mới chính thức lên sàn. Chẳng hạn trường hợp Vinatex, dù đợt IPO tiến hành rất thành công nhưng theo lộ trình, khoảng 3 năm nữa cổ phiếu Vinatex mới chính thức niêm yết lên sàn chứng khoán. Vì vậy, những nhà đầu tư mua cổ phiếu VNA sẽ là những nhà đầu tư trung và dài hạn.