Những điều Doanh nhân Việt phải biết, nếu không muốn mất tiền tỷ khi làm ăn tại Ả Rập

Thương vụ Việt Nam tại Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất (UAE) cho biết, năm 2015 đã liên tục tiếp nhận, xử lý, cũng như phát hiện nhiều trường hợp doanh nghiệp Việt Nam nhận được chào bán, mua hàng hóa, ký kết hợp đồng giao dịch xuất nhập khẩu mang tính lừa đảo, gian lận từ một số doanh nghiệp có trụ sở tại UAE.

Tổng số tiền mà Thương vụ ghi nhận và góp phần nhằm ngăn chặn, hạn chế mất mát cho doanh nghiệp lên đến gần 4 triệu USD với 8 vụ việc.

Một trong các hình thức lừa đảo thường thấy nhất là việc làm giả chứng từ L/C, cài người lấy chứng từ xuất khẩu.

* Letter of Credit (viết tắt là LC hoặc L/C) - Thư tín dụng là thư do ngân hàng phát hành, theo yêu cầu của người nhập khẩu, cam kết với người bán về việc thanh toán một khoản tiền nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định, nếu người bán xuất trình được một bộ chứng từ hợp lệ, đúng theo quy định trong LC.

Nguyên nhân là do doanh nghiệp Việt Nam đã sai lầm khi không tiến hành kiểm tra, xác minh đối tác; quá tin tưởng vào đơn vị môi giới; Không kiểm tra kỹ về ngân hàng phát hành L/C mà đã chấp nhận việc khách hàng mở L/C tại một ngân hàng nhỏ, không có trong danh sách ngân hàng tín nhiệm quốc tế, trong khi chuyển hàng hóa đến địa chỉ tại một nước khác.

Cơ bản nhất là tâm lý ham lợi nhuận lớn. Với lợi nhuận lên đến gần 50% nếu xuất được lô hàng thành công khiến nhiều doanh nghiệp như "mê muội" và làm theo...

Ngoài ra, có thể kể đến hàng loạt các hình thức lừa đảo, gian lận khác như sử dụng hacker xâm nhập địa chỉ email của hai bên doanh nghiệp đang có giao dịch, theo dõi sát tiến trình đàm phán.

Khi bên mua chuẩn bị chuyển tiền mua hàng hóa thì hack hộp mail (hoặc tạo 1 hộp mail có địa chỉ gần như giống tuyệt đối với mail của bên bán) để gửi thông tin tài khoản lừa đảo. Sau khi bên mua chuyển tiền vào tài khoản lừa đảo, đối tượng sẽ ngay lập tức rút tiền và biến mất.

Hiện tại, Thương vụ Việt Nam tại UAE đang xử lý vụ việc với cách thức lừa tương tự với số tiền gần 500.000 USD. Mặc dù đã can thiệp với ngân hàng Noor Bank của UAE (tài khoản của đối tượng lừa đảo nằm tại ngân hàng này) tuy nhiên đối tượng đã kịp giúp 2/3 số tiền. Vụ việc đang được đưa ra Sở Công an Dubai để điều tra, xử lý.

Hay như thực hiện giao dịch thương mại và thanh toán quốc tế thông qua hình thức đặt cọc một phần trị giá hợp đồng, phần còn lại thanh toán theo phương thức D/P. Sau khi doanh nghiệp tiến hành giao hàng, lập chứng từ thanh toán và gửi cho đối tác, doanh nghiệp không nhận được số tiền còn lại và mọi thông tin liên lạc bị cắt đứt.

Hiện tượng này rất phổ biến và đối tượng gian lận là cả doanh nghiệp Việt Nam (6 vụ) và doanh nghiệp có trụ sở tại UAE (3 vụ).

Trước những diễn biến phức tạp trên, Thương vụ Việt Nam đưa ra khuyến cáo đối với doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam đã, đang và muốn làm ăn tại các tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất rằng:

Đầu tiên, doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư phát triển nguồn nhân lực làm công tác xuất nhập khẩu, phát triển thị trường, nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ, kiến thức pháp luật.

Thứ hai, về phương thức thanh toán, cần thương lượng với đối tác để sử dụng hình thức thư tín dụng L/C không hủy ngang hoặc bảo đảm của ngân hàng có uy tín quốc tế để phòng ngừa nguy cơ không thanh toán hoặc gian lận của người mua.

Khi đối tác mở L/C, cần đề nghị ngân hàng Việt Nam kiểm tra tính xác thực của L/C trước khi giao chứng từ. Chỉ áp dụng phương thức đặt cọc khi đã biết rõ mức độ tín nhiệm và có thời gian giao dịch đủ dài với đối tác (mức đặt cọc tối thiểu 20-30%).

Thứ ba, hiện tại, giá cả hầu hết các hàng hóa đều được cập nhật rõ ràng qua thông tin thị trường hoặc các trang web hàng hóa quốc tế. Do đó, khi có đơn hỏi mua hàng trả giá cao quá, hoặc đơn bán hàng chào giá thấp quá so với mặt bằng, doanh nghiệp cần hết sức lưu ý, kiểm tra kỹ độ tin cậy để tránh bị lừa.

Và cuối cùng, về phương thức mua hàng, cần tiến hành kiểm định hàng hóa thông qua tổ chức giám định quốc tế có uy tín tại nước sở tại trước khi đưa hàng lên tàu.

Tô Mạn